Opposites attract, zeggen ze. Maar als je samen een kind hebt, kunnen die – ooit zo leuke – karakterverschillen behoorlijk irritant zijn. Een relatie hebben is al een uitdaging, samen een kind grootbrengen is teamwork voor gevorderden. De relatie van Chantal (35) is er in elk geval niet leuker op geworden sinds haar man en zij ouders werden. Chantal heeft soms zelfs het gevoel dat ze moet opkomen voor haar dochter van 2 jaar.
Ook interessant: 6x relatietips voor ouders met jonge kinderen: 'It takes you to tango'
Te hard, te zacht
'Mijn man is vrij driftig en ongeduldig. Hij is heus wel een liefdevolle vader, maar met dat typische peutergedrag kan hij niets. Als hij met Alyssa thuiskomt van het kinderdagverblijf en haar meteen voor straf in haar kamer zet omdat ze niet ophoudt met schreeuwen en gillen, kan ik echt boos worden. Ik weet dan dat ze gewoon moe is en moet wennen aan de overgang van de opvang naar thuis.
Ik vind het zielig om haar zo strikt aan te pakken zonder te kijken naar een onderliggende reden. Sowieso geloof ik niet in kinderen in de hoek zetten of naar hun kamer sturen. Dat vind ik veel te heftig voor een peuter die nog moet leren met haar emoties te dealen. Mijn man vindt mij dan weer te soft. Ik ben ook gevoeliger, leef me snel in in anderen. Maar daar lijkt me als moeder niks mis mee. Kinderen kunnen wel wat begrip gebruiken, het zijn geen volwassenen.'
Lees ook: Stampvoeten of duimen: 5x verandering in gedrag door school
Praat, vooraf
Niet altijd op één lijn zitten is één ding, maar wat als je echt lijnrecht tegenover elkaar staat? Kinderpsycholoog en opvoedkundige Tischa Neve krijgt regelmatig ouders in haar praktijk die er zelf niet uitkomen. 'Soms belanden ouders zelfs in een relatiecrisis.'
Neve adviseert vaders en moeders die ruziën over opvoeden om vooral veel met elkaar te praten en dan heel duidelijk aan de ander uit te leggen waarom een bepaalde regel belangrijk is. 'Eigenlijk vind ik dat je het van tevoren over dit soort zaken moet hebben. Dus bespreek hoe je wilt opvoeden voordat er überhaupt kinderen zijn. Dat lijkt gek, want je weet nog helemaal niet hoe het zal zijn om een kind te hebben. Maar je kunt wel al bespreken hoe je het voor je ziet. Wat vind je bijvoorbeeld van straffen?
Net als vroeger, of juist niet
Iedereen is anders en heeft zelf weer een andere opvoeding gehad. Dat bepaalt vaak hoe je je kind wilt grootbrengen. Soms wil je het net zo doen als je eigen ouders, omdat jij je jeugd fijn vond. Soms wil je het juist anders doen, omdat je het als kind vervelend vond dat je ouders zo streng waren of juist zo vrij. Verder heb je natuurlijk een ander karakter dan je partner. Dat weet je al, maar als er kinderen komen, geeft dat een heel nieuwe dimensie aan alles. Praat daarover.
Wat Chantal betreft: het is belangrijk dat zij haar man uitlegt wat de reden is dat zij niet wil dat hij hun peuter naar haar kamer stuurt. Als je verschillende visies hebt, helpt het om aan je partner duidelijk te maken welke gedachtegang, ervaring of kennis er achter jouw opvoedideeën zit. En: choose your battles, kijk waarin je kunt toegeven en waarin niet.'
Lees ook: Leg die babyuitzetlijst even opzij: zo bereid je je mentaal voor op het ouderschap
Grote lijnen
Je hoeft dus niet elke opvoedkwestie op de spits te drijven. Hoelang mag je peuter televisie kijken? Neem je je dreumes bij je in bed of niet? Straffen, ja of nee? Wanneer kan een speen echt niet meer? Duizenden opvoedkeuzes en die hoeven niet allemaal overeen te komen met die van je partner, aldus orthopedagoog Mariëlle Beckers.
'Wel is het goed om in grote lijnen dezelfde ideeën te hebben. Bijvoorbeeld: hoe gaan we met elkaar om in huis? Ook als het aankomt op gedrag dat echt niet kan, is het goed om met je partner af te spreken hoe jullie dat aanpakken, bijvoorbeeld dat je rustig blijft als je kind flipt.
Van mama mag het wel
Bij kleinere dingen is het minder essentieel om altijd op dezelfde manier te reageren. In de praktijk is het vaak zo dat de ene ouder losser is dan de andere. Kinderen weten heel goed dat ze van papa eerder een ijsje mogen dan van mama, of van mama langer op de iPad mogen. Daar zijn ze slim in en maken ze gebruik van. Zoals ze dat ook doen bij opa en oma, waar weer andere regels gelden. Dat is niet zo erg als het om kleine dingen gaat.'
Neve waarschuwt wel dat verschillende opvoedstijlen op gevoelige kinderen meer impact kunnen hebben. 'Als de basis van de opvoeding niet goed is, kan je kind zich er vervelend door gaan gedragen. Dan is het verstandig om een keer goed met je partner te bespreken wat jullie belangrijk vinden wat betreft de regels in huis.'
Lees ook: Van papa's nieuwe vriendin mogen we wél pannenkoeken
Good cop, bad cop
Zolang het dus om kleine dingen gaat, is het geen ramp als jullie allebei een eigen opvoedstijl hebben. Maar als ouder is het soms wel vervelend, zeker als jij altijd gezien wordt als de strenge. Je kunt met je partner in een soort 'good cop, bad cop'-situatie belanden. Niet leuk, want wie wil nou de slechterik van het gezin zijn?
Roos (37), moeder van Tom (7), Isabelle (5) en Olivia (2), in elk geval niet. 'Mijn man Koen verwent de kinderen veel meer, in mijn ogen dan. Niet zozeer met spullen, maar wel met eten en lekkers. Best irritant vind ik dat. Als ik een weekend weg ben, geeft hij de kinderen alleen maar pizza, patat en snoep.
Nog irritanter is het dat de kinderen het bijna ongezellig vinden als ik thuiskom, want dan moeten ze weer normaal eten. Sowieso is Koen wat liever en toegeeflijker. Ik kan best hard zijn, van 'niet zeuren en weer opstaan'. Terwijl hij de kinderen eerder zielig vindt en bijvoorbeeld thuis houdt als ze niet zo lekker zijn.'
Ook interessant: Opvoedissues? Zó word je het met elkaar eens
Leer van elkaar
Vaak is degene die meer thuis is strikter en consequenter omdat die meer moet opvoeden, ziet Beckers: 'Die ouder zit er vaak meer bovenop dat de baby op tijd slaapt, de 1-jarige z'n fruit eet en de 2-jarige aan tafel blijft zitten tijdens het eten.'
Als de boeman baalt van die rol, moet je er iets mee, vindt Beckers. 'Wil je niet altijd maar de strenge ouder zijn, ga dan in gesprek met je partner en spreek af dat de een wat losser wordt terwijl de ander wat consequenter probeert te zijn. Laatst had ik nog een stel in mijn praktijk bij wie er zo'n 'good cop, bad cop'-verdeling ingeslopen was. Ik heb toen tegen die ouders gezegd: leer van elkaar. Jij gaat wat meer op de regels zitten en jij juist wat minder.'
Als de basis maar goed is
Neve denkt dat je vooral ook duidelijk moet maken wat het met je doet dat jij altijd de strenge moet zijn. 'Vertel je partner hoe het voor jou is dat hij of zij altijd de vrolijke, makkelijke ouder is. Geef aan wat voor gevoel dat geeft, maar kijk ook wat het met je kind doet. Een kind voelt het aan als de ene ouder het verschrikkelijk vindt hoe de ander reageert op situaties.'
Tegelijkertijd hoeft het voor je kind geen enkel probleem zijn dat de een softer is dan de ander, benadrukt Beckers. 'Je zou het ook gewoon kunnen accepteren dat jullie een andere stijl hebben, zolang jullie daar allemaal gelukkig mee zijn. Als de basis van structuur, veiligheid en liefde voor jullie kind maar goed is. Het is het belangrijkste dat de normen en waarden van jou en je partner overeen komen. Vaak is dat automatisch al zo, want anders zou je niet verliefd op elkaar zijn geworden.'
Lees ook: Tischa Neve over je kind normen en waarden bijbrengen
Kom ik op terug
Ben jij de yin van het opvoeden en is je partner de yang en botst dat regelmatig? Dan kun je gesprekken daarover het beste met z'n tweetjes voeren, zonder kind erbij. Dat doet Karlijn (33), moeder drie kinderen en zwanger van de vierde. Hoewel haar man Jaap-Jan en zij niet heel erg verschillen qua opvoedstijl, zijn er wel momenten dat ze de neiging heeft in te grijpen.
'Mijn man laat de kinderen vrijer als het gaat om dingen als zwemmen, van bootjes af springen en surfen. Ik vind dat lastig en spannender, zie overal gevaren. Vaak spreekt hij me wel aan, dat ik mijn angst niet zo moet laten blijken, en gaat door met spelen met de kinderen. Op een later moment praten we er dan over. We proberen er geen ding van te maken op het moment zelf.'
Parkeer je gevoel
Heel goed, vindt Beckers, je kunt inderdaad beter over verschillende inzichten praten als je kind er niet bij is. 'Parkeer je gevoel even, want als kinderen doorhebben dat hun ouders verschillende standpunten hebben, gaan ze het tegen je gebruiken. Al rond de peuterleeftijd, als kinderen hun taal ontwikkelen en leren praten, voelen ze het aan als hun ouders ergens verschillend over denken.
En dan krijg je in een discussie "Maar van papa mag het wel" naar je hoofd geslingerd. Dus bespreek onenigheden later en probeer over grote dingen afspraken te maken, anders krijg je wel heel veel discussie met elkaar én je kind.'
Niet waar de kinderen bij zijn
Eva (38) biecht op dat het in the heat of the moment niet altijd lukt om op haar tong te bijten. 'Laatst kwam ik thuis en waren mijn man Evert-Jan en onze 3-jarige zoon Rijck in een discussie verwikkeld omdat Rijck zijn pyjama niet aan wilde. Toen ontglipte mij: 'Doe niet zo moeilijk, dan slaapt hij toch lekker zonder pyjama. Wat maakt dat nou uit?'
Terwijl Evert-Jan een punt probeerde te maken, kwam ik even tussendoor fietsen. Daar was hij niet blij mee. Ik wil hem niet afvallen, maar soms gebeurt dat gewoon.' Theorie en praktijk liggen vaak uit elkaar als het op ouderschap en opvoeden aankomt. Dat is geen ramp, vindt Neve. 'Elkaar stelselmatig afvallen is echt niet slim. Maar je kunt het heus wel een keer zeggen als je het overdreven vindt hoe je partner je kind corrigeert. Laat het alleen niet in ruzie ontaarden waar je kind bij is.'
Lees ook: Herkenbaar? Over deze 5 dingen ruziën kersverse ouders het meest
Zoek hulp bij grote conflicten
Beckers kan zich situaties voorstellen waarin je wél ingrijpt. Als je partner je kind slaat bijvoorbeeld. 'Als grenzen overschreden worden, moet je je kind beschermen. Hij heeft het dan nodig dat je openlijk afkeurt wat er gebeurt.' In het geval van Chantal gaat het niet om fysiek straffen, maar om het naar haar kamer sturen van hun 2-jarige dochter. En dat zorgt voor hevige discussies.
Chantal: 'Ik wil dat hij ophoudt onze dochter naar haar kamer te sturen, ik denk echt dat dat niet goed is voor haar. Maar hij ziet dat niet zo.' Zulke grote conflicten over opvoeden zijn een wezenlijk probleem in je relatie, zegt Beckers. 'Dan is het verstandig om hulp te zoeken, bijvoorbeeld van een orthopedagoog of bij de Opvoedpoli. Ik vind het onwijs sterk als ouders dat doen, je stelt je immers kwetsbaar op. Maar zo kom je wel verder.'
Gescheiden, en dan?
Weer anders is het als je niet meer bij elkaar bent. Dan is het nog lastiger om dezelfde opvoeding te hanteren. Beckers: 'Voor gescheiden ouders is het soms echt ingewikkeld, omdat de dingen waar je het niet over eens bent, vaak juist groter worden als je uit elkaar gaat. Toch moet je proberen in grote lijnen dezelfde regels te hanteren. Je kind heeft immers al een veilige basis verloren.
Ik had een keer een jongetje met gescheiden ouders in mijn praktijk wiens moeder heel strikt was. Zijn vader was het andere uiterste, die had helemaal geen regels. De overgang was voor dat kind daardoor altijd heel groot, het is lastig switchen van het ene naar het andere huis als er compleet andere regels zijn.
Zeker bij jonge kinderen moet je dan echt afspraken maken. Het werkt niet als je peuter bij de een om zeven uur naar bed gaat en bij de ander om negen uur. Dan raakt zo'n kind van slag. Jonge kinderen hebben duidelijkheid en structuur nodig. Die begrijpen niet waarom het ineens twee uur eerder tijd is om te gaan slapen.'
Lees ook: 28x wat je kind je wil zeggen als je gescheiden bent
Even evalueren
Neve, zelf gescheiden, vindt het ook wenselijk om bepaalde basisafspraken te maken voor bij beide ouders. 'Maar het is onmogelijk om het precies hetzelfde te laten zijn. Kinderen kunnen best schakelen tussen twee huizen. Een kind leert er ook van als het er bij de andere ouder anders aan toegaat.'
Voor ouders die bij elkaar zijn en relatieproblemen door de opvoeding willen voorkomen, heeft Neve een tip: 'Het mooiste is om als ouders regelmatig samen even de opvoeding te evalueren, zonder kind erbij. Net zoals je je toekomstige bruiloft bespreekt als je gaat trouwen. Dat vraag je ook aan je partner: hoe zie jij het voor je? Dan heb je het ook over hoe anderen trouwden en wat je daar leuk aan vond en wat je zelf absoluut anders wilt doen. Zo kunnen jullie ook de opvoeding van je kind doornemen. Het belangrijkste: laat elkaar in je waarde. Dan kom je echt een heel eind.'
Boeken over relaties (en kinderen):
/b0c97d0c1d6b4c7db4946846c9051710/image.jpg)
/2ecbe37f2a0341b4a898f0ef7a004029/image.jpg)
/25ec5905868647cfa2ba3654dbe4a59d/image.jpg)
/3865f2687b474389ba93184683658895/image.jpg)
/3e3aa124d738486ab3553f14d1a6be6a/image.jpg)
/ac4ca981609f4254ac7b3dc50e1aed06/image.jpg)
/672a95641fa740f4b8a6e65b246b7285/image.jpg)
/43f20872fe4d44ed993dd578b12ef060/image.jpg)
