Een lekker aardbeiensmaakje of frisse pepermunt. Het kan er zomaar voor zorgen dat met name kinderen tandpasta als een lekkernij zien. Handig om de tandjes te mogen poetsen, in grotere hoeveelheden minder goed voor de maag, darmen en het calciumniveau in het bloed.
Lees ook: Met deze simpele truc gebruik je nooit meer te veel tandpasta
Jonger dan 5 jaar
Het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (NVIC), onderdeel van het UMC Utrecht, ontving in 2023 bijna zeshonderd meldingen over een inname van te veel tandpasta. Het merendeel, ruim 90 procent, van de slachtoffers zijn kinderen jonger dan 5 jaar. ,,Ook al is het peuterpasta, je moet het niet als snoepgoed laten consumeren", zegt toxicoloog Antoinette van Riel van het NVIC.
Misselijk, bleekjes, niet willen eten, hangerig, trillerig. Er zijn geregeld zorgverleners die naar het NVIC bellen over kinderen die tandpasta hebben ingeslikt. Klachten in het maagdarmstelsel komen door de pepermunt die in tandpasta zit. In grote hoeveelheden kun je ook nog last krijgen van de fluoride die op advies van tandartsen in de meeste pasta's zit. Die moet helpen tegen gaatjes, maar het kan ook calcium in het lichaam binden.
Vroeger zeiden ze dat melk bij elke vergiftiging goed was, dat is niet zo, maar voor deze soort wel
Antoinette van Riel Toxicoloog UMC Utrecht
Een lepeltje tandpasta kan al een calciumtekort teweegbrengen. Stelselmatig een beetje extra kan zorgen voor een chronisch gebrek. Daardoor krijgt het kind problemen met de botten. In heel ernstige gevallen, na een hele tube peutertandpasta of een halve tube voor volwassenen - daar zit meer fluoride in - in één keer, kan het zelfs leiden tot hartklachten. ,,Calcium is betrokken bij vele processen in je lichaam, bijvoorbeeld het samentrekken van de spieren", stelt Van Riel.
Lees ook: Tandenpoetsen van je kind vóór of na het ontbijt: wat is beter?
Geef iets met melk
In het ergste geval kan het hart ermee ophouden door een calciumtekort. ,,Maar dat is bij inname van tandpasta een theoretisch verhaal. Dat heb ik nog nooit gezien. Dan moet je meerdere tubes tot je nemen."
Mocht een kind een tandpastavergiftiging hebben is het verstandig om ze iets met melk erin te laten drinken. ,,Dan bied je weer calcium aan. Vroeger zeiden ze dat dit bij elke vergiftiging goed was, dat is niet zo. Maar voor deze soort wel."
Volgens Van Riel neemt het aantal meldingen licht toe ,,Het is geen enorme stijging. Elk jaar is er een nieuwe lichting ouders met jonge kinderen. Die gaan de tanden poetsen en het kind vraagt om meer tandpasta of ze betrappen hun kind met een halflege tube. Dat is voor ouders het moment om de huisarts te bellen om te vragen hoe schadelijk het is."
Lees ook: 10x EHBO-tips die elke ouder moet kennen
Psychische aandoening of dementerende bejaarden
De huisarts doet dan melding bij het NVIC. ,,Wij zijn in principe in dienst voor artsen. Als zij een vraag stellen, telefonisch of online, registreren wij dat."
Doorgaans zijn de tandpastavergiftigingen dus te herleiden naar jonge kinderen. Het gros is onder de 4 jaar oud. Een enkele keer gaat het volgens Van Riel om mensen met een psychische aandoening of om dementerende bejaarden. ,,Die snoepen er soms ook van."
