Het is misschien even schrikken als je kleuter opeens vraagt naar de dood, maar maak je maar geen zorgen: het is heel normaal en hoort bij de leeftijd. 'Rond de kleuterleeftijd (4 tot 6 jaar) komt het besef dat dingen eindig zijn langzaam op gang. Ze beginnen nieuwsgierig te worden naar grote thema's als de dood, zonder dat daar meteen een diepe angst onder hoeft te zitten', weet kinderpsycholoog Tischa Neve.
'Vaak is het een soort filosoferen op kleuterniveau. Ze denken hardop: als opa dood is, waar is hij dan nu? of: gaat de kat straks ook dood? Het is dus meestal geen reden tot zorgen, maar een teken dat hun brein zich aan het ontwikkelen is en dat ze aan het ontdekken zijn hoe de wereld werkt.'
Angst
Vraagt je kind af en toe naar de dood, dan is er dus niks om je zorgen over te maken. 'Maar als een kind er langdurig, heel vaak of heel intens mee bezig is, kan dat een signaal zijn dat er iets anders speelt', zegt de kinderpsycholoog.
Lees ook: Angst bij kinderen
'Als een kind dagelijks vraagt of jij doodgaat, niet meer durft te slapen of duidelijke angst of verdriet laat zien, dan is het goed om te kijken wat je kind precies bezighoudt. Als de dood ineens een thema wordt na een heftige gebeurtenis, zoals het overlijden van een dierbare of het zien van iets ingrijpends op tv, kan het soms ook helpen om met een professional te praten.'
Leer ook: Cognitieve ontwikkeling van je peuter: hoe verloopt dat?
Reageren
Stelt jouw kind veel vragen over de dood? Volgens Tischa Neve kun je daar het beste zo op reageren:
- 01.
Blijf rustig en open
Je hoeft niet meteen het perfecte antwoord te hebben als je kind bijvoorbeeld vraagt waar zijn overleden opa nu is. Zeg bijvoorbeeld iets als: 'Wat een goede vraag, wat denk jij?' - 02.
Geef eerlijke, simpele uitleg
Vermijd lange verhalen of zware details. Wil je aan je kind uitleggen wat de dood is, dan kun je bijvoorbeeld zeggen: 'Dood zijn betekent dat je lichaam stopt met werken, en dan kun je niet meer eten, lachen of praten.'
TIP! Kinderboeken over de dood: de mooiste tips per leeftijd - 03.
Gebruik concrete voorbeelden
Met duidelijke voorbeelden zoals een blaadje dat van de boom valt of een huisdier (van een vriendje) dat dood is gegaan, kun je het onderwerp concreet maken. - 04.
Let op je eigen reactie
Veel ouders schrikken van het onderwerp, maar als jij er rustig over praat, voelt je kind zich veilig om dat ook te doen. - 05.
Geef ruimte voor emoties
Als je kind verdrietig wordt als jullie praten over de dood, troost hem dan. Zeg dat het oké is om het verdrietig te vinden of niet alles te begrijpen. - 06.
Maak het niet te zwaar
Humor en luchtigheid mogen ook! Je hoeft het mysterie van de dood niet in één gesprek op te lossen.
Lees ook: Rouw bij kinderen: zo help je je kind omgaan met verdriet