Loensen: als je baby scheel kijkt

Wat is loensen of scheelzien?

Elk oog heeft zes oogspieren; vier rechte en twee schuine spieren. Als je ogen recht staan, is er een goede balans tussen alle oogspieren en dat zorgt ervoor dat ze goed samenwerken. Als die balans verstoord is, kan het gezichtsvermogen zich niet goed ontwikkelen en wijkt één van de ogen af. Dat is scheelzien (strabismus) en wordt ook wel loensen genoemd.

Waar kijkt een baby scheel?

Scheelzien ontstaat meestal op jonge leeftijd, maar het kan ook ontstaan als je ouder bent. Scheelzien komt bij drie tot vijf procent van de Nederlanders voor. De oorzaak van scheel kijken is niet altijd bekend. Dit zijn de mogelijke oorzaken van loensen:

1. 01.

   Een erfelijke aanleg: Als scheel kijken in de familie voorkomt, heeft je kind een grotere kans om ook scheel te kijken. Lees hier meer over erfelijkheid en genen.

2. 02.

   De oogspieren: Als er iets mankeert aan één van de zes oogspieren. Een spier is bijvoorbeeld te kort of te lang en dan kan het oog scheeftrekken. Dit kan ervoor zorgen dat je kind scheel kijkt.

3. 03.

   Onscherp zien: Als je kind problemen heeft met gezichtsscherpte, lukt het je kind niet om zijn ogen ergens goed op te richten en kan hij scheel kijken.

4. 04.

   Een aandoening van de hersenzenuwen: De hersenzenuwen sturen de oogspieren aan. Als er iets mis is in de hersenzenuwen, kan dit scheel kijken veroorzaken.

Verschillende vormen van scheelzien

Er zijn verschillende vormen van scheelzien.

• Esotropie: één oog staat naar binnen gedraaid (convergent scheelzien)

• Exotropie: één oog staat naar buiten gedraaid (divergent scheelzien)

• Hypertropie: één oog staat naar boven (sursumvergens)

• Hypotropie: één oog staat naar beneden (deosumvergens)

Lees ook: Ontwikkelingsachterstand bij kind: wanneer zorgen maken?

Tot wanneer kijkt een baby scheel?

In de eerste drie maanden na de geboorte is scheel kijken bij je baby vaak onschuldig. Dat komt omdat de ogen van je kind nog moeten leren om goed samen te werken. Als je baby soms scheel kijkt, is dat dus helemaal niet erg. Blijft je kind continu scheelzien, dan kan er meer aan de hand zijn.

Wat kun je doen tegen loensen bij je baby?

Tijdens elk bezoek aan het consultatiebureau worden ook de ogen van je kind gecontroleerd. Heb je zelf iets aan de ogen van je kind gemerkt, denk je dat je kind slecht ziet of scheel kijkt of hebben familieleden een lui oog (gehad)? Vertel dit op het consultatiebureau. Hoe eerder scheelzien wordt ontdekt, hoe sneller je kunt voorkomen dat je kind een lui oog krijgt.

Lees ook: Dit is waarom je baby nauwelijks met z'n ogen knippert

Wat is de behandeling bij scheelzien?

Als je kind scheelziet, verwijst de huisarts hem door naar een oogarts of orthopist en die kan al bij heel jonge kinderen meten of ze een bril nodig hebben of niet. Als je kind met een bril weer scherp ziet, kunnen de ogen weer goed richten en gaat het scheelzien weg. Op die manier wordt voorkomen dat een oog lui wordt.

• Lui oog
  Kinderen die scheel kijken, kunnen een lui oog (amblyopie) ontwikkelen. Dit komt meestal voor aan één oog. Het oog dat het niet goed doet, wordt het luie oog genoemd. Aan het oog zelf is niets mis. De problemen ontstaan doordat een beeld dat via het oog binnenkomt, onderdrukt wordt door de hersenen. In zeldzame gevallen zijn beide ogen lui.Een lui oog ontstaat in de baby-, peuter- of lagere schoolleeftijd, meestal voor het achtste levensjaar. In deze fase is het scherp zien nog volop in ontwikkeling. Dit is ook de fase waarin een lui oog nog goed te behandelen is. Je kunt het goede oog dan afplakken met een speciale oogpleister. Het luie oog leert om weer normaal te kijken.Hoe lang de behandeling duurt, is afhankelijk van de oorzaak van het scheel kijken en welke vorm van scheel kijken je kind heeft. Hoe jonger je kind is tijdens de behandeling en hoe eerder hij met de behandeling begint, hoe groter de kans dat het scheelzien verdwijnt. Let op: Ga niet zelf experimenteren met het afplakken van een oog als je vermoedt dat je kind een lui oog heeft, maar neem contact op met het consultatiebureau of je huisarts.
  Lees meer: 3 manieren om een lui oog te behandelen
  

• De scheelziensoperatie
  Als je baby scheel kijkt en een oogpleister of bril werkt niet tegen het scheel kijken, dan kan je kind geopereerd worden. De oogspieren worden verplaatst of verkort, zodat er weer een goede balans komt in de ogen. De oogspieren zitten meteen onder het oogwit. Het oog wordt tijdens de operatie opzij gedraaid en blijft dus in de oogkas zitten. Zo'n operatie wordt door een oogarts gedaan. De operatie gebeurt in de meeste gevallen tijdens een dagopname, je kind wordt onder algehele narcose gebracht. Soms is een tweede operatie nodig en sommige kinderen moeten aan beide ogen worden geopereerd.

Lees ook: Wanneer heeft je kind een bril nodig?

Bronnen: GGD, Thuisarts