Hoe werkt de overgang precies?
Met de zomertijd gaat de klok één uur vooruit, wat betekent dat bijvoorbeeld 20:00 uur opeens 21:00 uur wordt in officiële tijd. Vaak is het ritme daardoor even zoek en hebben kinderen, net als wij, een paar dagen nodig om te wennen. Hoe kan dat? Het gaat natuurlijk maar om een uurtje.
Baby's en jonge kinderen hebben een sterk biologisch ritme. Ze kunnen misschien nog geen klok kijken, maar voelen vaak beter dan volwassenen wanneer het tijd is om te slapen, eten of wakker te worden. Dit ritme wordt vooral gestuurd door natuurlijke signalen zoals licht, duisternis en de aanmaak van hormonen zoals melatonine. Omdat hun interne klok zo gevoelig is, kan het lijken alsof alles plotseling een uur opschuift wanneer de zomertijd ingaat en dat kan voor hun lijf lastiger zijn om bij te benen dan voor dat van ons. Naarmate kinderen ouder worden, kunnen ze hier meestal wat flexibeler mee omgaan.
Wanneer wordt de klok verzet?
In 2025 wordt de klok op de volgende data verzet:
Wintertijd 2025: de nacht van 25 op 26 oktober
Zomertijd 2026: de nacht van 29 op 30 maart
Drie methodes voor een soepele overgang naar zomertijd
Er zijn drie methodes waarop je de overgang van zomertijd kunt benaderen voor je kind.
Methode 1: Vooraf geleidelijk aanpassen
Wil je de overgang zo soepel mogelijk laten verlopen? Dan kun je het dagschema al enkele dagen vóór de zomertijd stap voor stap verschuiven. Dit is ideaal voor gevoelige kinderen of baby's met een vast ritme.
Hoe doe je dat?
Begin vier tot vijf dagen voor het verzetten van de klok en verschuif elke dag alles 10 tot 15 minuten eerder: de dutjes, maaltijden en bedtijd. Tegen de tijd dat de klok verzet wordt, zit je kind al (bijna) in het nieuwe ritme.
Voorbeeld
Gaat je baby normaal om 19.00 uur naar bed? Dan leg je hem op dinsdag al om 18.45 uur, woensdag om 18.30 uur, donderdag om 18.15 uur, en vrijdag om 18.00 uur. Wanneer de klok in de nacht van zaterdag op zondag vooruitgaat, wordt het 19.00 uur 'nieuwe tijd', en zit je dus weer op je oorspronkelijke bedtijd zonder dat het voor je kind als een groot verschil voelt.
Methode 2: Direct overschakelen op de nieuwe tijd
Je zet op zaterdagavond de klok vooruit, en vanaf zondag volg je meteen de nieuwe kloktijd. Je kind gaat dus op hetzelfde uur naar bed als anders, maar voor zijn gevoel is het dan nog een uur later. Deze methode werkt vooral goed bij kinderen die vrij flexibel zijn of bij gezinnen waarin het ritme van meerdere kinderen op elkaar moet worden afgestemd.
Belangrijk: Verwacht niet dat je kind meteen om 19.00 uur zomertijd moe zal zijn. Volg zijn slaapsignalen en forceer de bedtijd niet. Geef hem even de tijd om erin te groeien.
Voorbeeld:
Je peuter is gewend om om 19.00 uur naar bed te gaan. Op zaterdagavond verzet je de klok. Op zondagavond leg je hem weer om 19.00 uur in bed (nieuwe tijd), maar dat voelt voor hem als 20.00 uur. Hij kan dus nog wat wakkerder zijn. Geef hem wat extra tijd om rustig tot rust te komen met een verlengd bedritueel, en verwacht dat het even duurt voor hij in slaap valt.
Methode 3: Geleidelijke aanpassing na de tijdswissel
Is je kind erg gevoelig voor veranderingen, of merk je dat het lastig is om in één keer over te schakelen? Dan kun je het schema ook ná het ingaan van de zomertijd rustig opbouwen.
Laat je kind de eerste avond bijvoorbeeld om 19.15 uur nieuwe tijd naar bed gaan, en schuif de bedtijd vervolgens elke avond met een kwartier op. Na vier à vijf dagen zit je dan weer op het normale uur.
Voorbeeld:
Normale bedtijd is 19.00 uur. Op zondag (de dag van de tijdswissel) leg je je kind om 19.15 uur in bed (nieuwe tijd, voelt aan als 18.15). Maandag om 19.00 uur, dinsdag om 18.45 uur en woensdag om 18.30 uur. Zo went je kind zonder grote schokken aan het nieuwe ritme.
Bedtijden voor kinderen
Wat is een geschikte bedtijd voor (schoolgaande) kinderen? En is het slecht als je kind er een heel ander ritme op nahoudt? Hier vind je een gemiddeld slaapschema.
Extra tips voor een soepele(re) overgang naar de zomertijd
Wanneer is de overgang 'klaar'?
De meeste kinderen zijn na een paar dagen tot een week redelijk gewend aan de nieuwe tijd. Maar voor sommigen kan het zelfs 1 à 2 weken duren om helemaal in balans te zijn. Wees dus geduldig, het is niet vreemd als er de eerste tijd wat onrust is.
Bronnen: Nederlands Centrum Jeugdgezondheid, Slaaptipsvoorbabys.nl
