Wat betekent AVI lezen?
Kinderen leren in groep drie stapsgewijs lezen. Vaak herkennen ze al een aantal letters van hun eigen naam of de letters die ze in de kleuterklas hebben geleerd. Om het technisch leesniveau van kinderen te toetsen, werd er in 1972 de 'Analyse van Individualiseringsvormen' op scholen geïntroduceerd. Oftewel: het AVI-lezen systeem.
In eerste instantie waren er negen AVI-niveaus, maar in 2008 werd het AVI-systeem veranderd. Nu kennen we twaalf AVI-niveaus, waarvan de eerste AVI-Start is en de laatste AVI-Plus.
Tip: Leren lezen in 5 stappen: zo gaat het op de basisschool
Wat zegt het AVI-niveau?
Een AVI-niveau laat zien hoe vlot en nauwkeurig een kind kan lezen. Het gaat dus om technisch lezen. Begrijpend lezen wordt apart getoetst.
Goed om te onthouden: een hoog AVI-niveau betekent niet meteen dat een kind ook alles begrijpt wat hij leest. Het niveau zegt vooral iets over de snelheid van het lezen en de nauwkeurigheid.
Wat wordt er bedoeld met AVI-Start?
Aan het begin van groep drie zijn de meeste kinderen zes jaar. De leerkracht leest nog voor, maar kinderen gaan ook zelf leren lezen. Iedereen begint met een AVI-Start-boek. De teksten in deze boeken zijn kort en luchtig qua inhoud. Meestal spelen de verhalen in op dingen waar de kinderen zich in herkennen, zoals spelen met vriendjes of school.
Heeft je kind al veel leeservaring, bijvoorbeeld doordat je vaak voorleest? Dan kan het al snel doorstromen naar AVI M3 (midden groep drie). Voorlezen aan je peuter: dit zijn handige tips.
Wat is het verschil tussen AVI M3 en AVI E3?
Elk AVI-niveau heeft twee stappen: het M-niveau en E-niveau. Dit geeft aan hoever je kind is in dit AVI-niveau:
- 1
AVI M3 betekent: midden groep drie. Je kind leest op het niveau van de meeste kinderen rond die periode.
- 2
AVI E3 betekent: eind groep drie. Je kind leest teksten die horen bij het eind van dat schooljaar.
Wat wordt er bedoeld met AVI-Plus?
De meeste kinderen lezen eind groep 8 (of eerder) al zo vlot dat ze de reguliere AVI-niveaus voorbij zijn. Voor hen is er AVI-Plus.
AVI-Plus-boeken zijn dikker, bevatten langere zinnen, complexere woorden en een volwassener verhaallijn. Denk bijvoorbeeld aan series als Harry Potter of Hoe overleef ik…?. Zo blijven sterke lezers voldoende uitgedaagd en behouden ze plezier in lezen.
Er zijn ook kinderen die al op jongere leeftijd AVI-Plus behalen. Voor hen is dat soms een probleem, omdat zij technisch gezien alles kunnen lezen, maar de AVI-Plus boeken qua inhoud en belevingswereld soms nog te moeilijk zijn. Voor hen is het daarom extra belangrijk om geschikte boeken te vinden, zodat ook zij blijven genieten van het lezen.
Hoe wordt het AVI-niveau getoetst?
Vanaf groep drie wordt er twee keer per jaar een AVI-toets bij kinderen afgenomen. De eerste keer tussen half januari en half februari en de tweede keer tussen half mei en half juni.
De AVI-toets bestaat uit drie leeskaarten met 150 woorden per kaart. Je kind leest de kaarten hardop voor en de juf of meester noteert hoeveel tijd hij nodig heeft en hoeveel fouten hij maakt. Aan de hand van de uitslag wordt het AVI-niveau bepaald.
Meer lezen: De Drie-Minuten-Toets (DMT): wat zijn het en hoe help je jouw kind?
Welk AVI-niveau hoort bij jouw kind?
Een AVI-niveau is niet leeftijdgebonden. Toch kun je aan de hand van het leerjaar vaak een idee krijgen van de leeftijd waarop kinderen gemiddeld dit niveau bereiken. Zo hoort AVI E4 bij eind groep vier, als kinderen ongeveer acht jaar zijn:
Moeilijkheidsgraad
Elk AVI-niveau heeft zijn eigen moeilijkheidsgraad. Dit leren kinderen per niveau:
- 1
AVI-Start: de focus ligt op de lidwoorden (de, het, een) en simpele woorden, zoals 'roos' en 'vis'.
- 2
AVI M3: een zin bestaat uit zes woorden, er worden geen hoofdletters gebruikt en elke zin staat op een nieuwe regel.
- 3
AVI E3: een zin bestaat uit zeven woorden en er worden verkleinwoorden en twee lettergrepen-woorden gebruikt, zoals 'fietsbel' en 'rugtas'.
- 4
AVI M4: een zin gaat door op de volgende regel en telt zo'n acht woorden.
- 5
AVI E4: een zin van negen woorden is normaal, ook worden er voltooid deelwoorden gebruikt, zoals 'begrepen' en 'gelopen'.
- 6
AVI M5: inmiddels kan je kind zinnen van tien woorden lezen en weet het wanneer hij een 'c-' of 'k-klank' moet maken. Denk bijvoorbeeld aan 'citroen' en 'café'.
- 7
AVI E5: een zin met tien tot elf woorden zijn een eitje. Ook leest je kind nu woorden die eindigen op 'isch'.
- 8
AVI M6: woorden afkomstig uit andere talen komen aan bod, zoals 'toilet' en 'garage'.
- 9
AVI E6 en M7: zinnen met elf tot twaalf woorden en alle woordtypen komen aan bod.
- 10
AVI E7/AVI-Plus: een kind kan nu alle boeken lezen die geschikt zijn voor groep zeven of hoger.
Wat is het verschil tussen AVI-niveau en A-, B-, C-boeken?
Leesboeken voor kinderen in de (school)bibliotheek hebben vaak een A-, B- of C-label. Dit kan verwarrend zijn als je een geschikt boek op AVI-niveau zoekt. Want wat is het nou het verschil?
Het heeft er vooral mee te maken dat het AVI-systeem en de A-, B-, C-labels elkaar aanvullen. AVI meet de technische leesvaardigheid (dus hoe vlot en foutloos een kind hardop kan lezen) en de A-, B-, C-labels geven aan voor welke leeftijdscategorie en belevingswereld een boek geschikt is. Over het algemeen gelden deze regels:
A-boeken: zijn bedoeld voor kinderen in groep 1 tot en met 5 (vier tot negen jaar).
B-boeken: worden vooral gelezen door kinderen in groep 6 tot en met 8 (negen tot twaalf jaar).
C-boeken: bestemd voor kinderen vanaf dertien jaar.
Waarom is het AVI-niveau belangrijk?
Het AVI-niveau helpt je een boek te kiezen dat past bij de leesontwikkeling van je kind. Als een tekst te moeilijk is, kan dat frustrerend zijn. Is een tekst te makkelijk, dan daagt het niet genoeg uit. Een passend AVI-niveau zorgt er dus voor dat je kind stap voor stap groeit in zijn leesvaardigheid, zonder dat hij de motivatie verliest.
Wil je thuis oefenen? Er bestaan AVI-lezen oefenen werkbladen en AVI-teksten om te printen. Ook zijn er speciale AVI 1-boekjes speciaal voor kinderen die net starten met lezen.
Hoe werkt AVI lezen bij dyslexie?
Ook kinderen met dyslexie krijgen op school boeken op AVI-niveau. Meestal bereiken ze de niveaus later, omdat technisch lezen meer moeite kost. Het is belangrijk dat boeken aansluiten bij hun interesses.
AVI E3 boeken zijn bijvoorbeeld geschikt voor kinderen met dyslexie in groep vier, maar kunnen soms te kinderachtig zijn. Gelukkig zijn er ook 'makkelijk-lezen-boeken' met een groter lettertype en toegankelijke verhalen. Zo blijft lezen aantrekkelijk en haalbaar. Er zijn speciale leesseries afgestemd op het leesniveau van dyslectische kinderen, zoals Zoeklicht Dyslexie van uitgeverij Zwijsen, de boeken van Dyslexion en Kluitman-boeken in het lettertype Dyslexie.
Bronnen: 1801 Kennisbank, Cito.nl, Cito.nl, Wijzeroverdebasisschool, Zwijsen, Beterlerenlezen
