Kind leren sparen, hoe doe je dat?

Hoe leer je je kind verstandig met geld omgaan? De meeste kinderen beginnen met een spaarpot. Lees hier hoe je het leren sparen opbouwt én leuk maakt.

Leren sparen

Elk kind moet met geld leren omgaan. Kinderen die al vanaf jonge leeftijd een ‘financiële opvoeding’ hebben meegekregen, komen later minder vaak in financiële problemen. Het is dus heel belangrijk dat je hier aandacht aan besteedt.

Een van de onderdelen van deze financiële opvoeding, is leren sparen. Geef je kind een spaarpot, waar hij zijn zakgeld – of een deel ervan – in kan stoppen. Op die manier ziet je kind de hoeveelheid geld groeien: hij hoort dat er steeds meer muntjes in zijn spaarpot zitten en voelt dat de spaarpot zwaarder en voller wordt.

Met behulp van een spaarpot leert je kind dat als hij geld spaart, hij op een gegeven moment genoeg heeft om iets leuks te kopen. Het duurt even voordat kinderen snappen dat het op een bankrekening net zo werkt.

Vanaf welke leeftijd sparen?

Een mooi moment om te beginnen met sparen, is als je kind voor het eerst zakgeld krijgt. Het Nibud adviseert om zakgeld te geven als je kind zes jaar oud is. Vanaf die leeftijd kunnen kinderen goed de verschillende munten en biljetten onderscheiden. Ook kan je kind op die leeftijd al goed tellen en begint hij met leren rekenen op school. Veel kinderen vinden het leuk om af en toe te tellen hoeveel geld er al in de spaarpot zit; dat motiveert om verder te sparen.

Je kunt met je kind afspreken dat hij al zijn zakgeld in zijn spaarpot doet, of een deel ervan spaart. Misschien krijgt je kind ook wel eens wat geld toegeschoven van opa en oma; dat kan ook mooi in de spaarpot. Voor kinderen van zes jaar is het nog wel moeilijk te begrijpen dat je echt een paar weken of maanden moet doorsparen als je iets groots wilt kopen. Daar heeft een kind wat meer geduld voor nodig.

Lees hier meer over het geven van zakgeld.

Extra geld verdienen

Als je kind acht jaar is, heeft hij misschien al wat grotere wensen. Kinderen vanaf acht jaar begrijpen wel goed dat je langer kunt doorsparen voor iets groots. Je kunt je kind motiveren om te sparen door hem ook af en toe wat extra geld te laten verdienen met een klusje in huis. Zo maakt je kind kennis met het idee dat je geld kunt verdienen door ervoor te werken.

Bekijk hier ideeën voor huishoudelijke klusjes per leeftijd.

Leren sparen bij de bank

De volgende stap is leren sparen op een bankrekening. Het Nibud raadt aan om een eigen bankrekening voor je kind te openen als hij ongeveer tien jaar is. Wil je sparen voor of met je kind, dan zijn daar verschillende mogelijkheden voor:

Gewone spaarrekening
Veel banken bieden kinderspaarrekeningen aan die werken als een gewone spaarrekening. Je kind kan er (een deel van) zijn zakgeld op sparen en ouders of grootouders kunnen er geld op storten om het saldo te helpen groeien. Je kunt dit spaargeld direct opnemen.
Geld vastzetten
Ook zijn er rekeningen waarop je het geld vastzet. Soms kun je echt niet bij het geld, soms betaal je een boete bij vervroegde opname of je ontvangt een bonus als je geen geld opneemt. Deze spaarrekeningen bieden vaak erg weinig rente. Wat dat betreft is een gewone spaarrekening een (iets) betere optie. Wil je een groot bedrag ineens vastzetten, dan kun je bijvoorbeeld voor een langlopend spaardeposito kiezen.
Betaalrekening
Wil je je kind echt leren sparen én leren omgaan met geld, dan kun je een kinderbetaalrekening openen. Dit is een combinatie van een spaar- en een betaalrekening. Daarmee leer je je kind het verschil tussen ‘dagelijks’ geld (waar je makkelijk bij kunt komen) en spaargeld. Vanaf een bepaalde leeftijd (dat verschilt per bank) kunnen kinderen met een pinpas zelf geld opnemen, op voorwaarde dat de ouders eenmalig toestemming hebben gegeven. Zelfs rood staan – na toestemming van de ouders – kan op sommige kinderbetaalrekeningen.

Lees hier meer over de verschillende soorten kinderspaarrekeningen.

Van wie is het spaargeld?

Zodra het geld op de spaarrekening van je kind staat, is het zijn eigendom. Maar tot hij achttien is, kan hij er niet vrij over beschikken. Ouders moeten toestemming geven voor het opnemen van spaargeld. Je mag er zelf niet aankomen, tenzij het geld ten goede komt aan je kind. In andere gevallen heb je toestemming nodig van de kantonrechter. Denk er wel aan dat ook kinderen belasting moeten betalen als ze in één jaar grote bedragen ontvangen. De grens ligt bij € 5.515 (2020) als de ouders het storten, ook wanneer ze gescheiden zijn, of € 2.208 (2020) als de grootouders dat doen.

Kies een spaardoel

Voor kinderen die het moeilijk vinden om hun zakgeld te sparen, kan het helpen om een spaardoel te hebben. Wat zijn zijn wensen, wat zou hij het liefst willen kopen? Schrijf dat op, of knip een plaatje uit de speelgoedgids en hang het ergens op met de prijs erbij.

Vervolgens kun je ook een spaarplan maken. Tel samen hoeveel spaargeld je kind al in zijn spaarpot heeft. Hoeveel geld heeft hij nu nog nodig voor het spaardoel? Bereken samen hoe vaak hij nog zakgeld moet krijgen (en sparen) om tot dat eindbedrag te komen. Je kunt elke week het spaarplan bijwerken, zodat je kind ziet dat hij steeds dichterbij het eindbedrag komt.

Tip: je kunt gebruik maken van deze leuke spaarboom of deze spaarwegwijzer bij het maken van jullie spaarplan.

Tips om je kind te leren sparen

Een aantal tips om je kind te leren sparen:

Geef je kind een leuke spaarpot cadeau, of kies er samen eentje uit. Geef de spaarpot een mooie plek, waar hij goed zichtbaar is. Als je kind zijn spaarpot regelmatig ziet, wordt hij herinnerd aan zijn spaardoel. Kies een spaarpot die je open kunt maken, zodat je tussendoor het geld kunt tellen. Er bestaan ook spaarpotten zonder dop, die je dus kapot moet slaan om het geld eruit te halen…
Leg uit wat sparen precies inhoudt. Waarom is het leuk om te doen? Vertel ook dat het belangrijk is om te leren sparen, voor later. Leg uit dat het tijd kost, maar dat je er uiteindelijk iets leuks aan overhoudt.
Je kunt de inhoud van de spaarpot ook af en toe op de spaarrekening van je kind storten. Maak daar een speciaal moment van: ga met je kind en zijn spaarpot naar de bank en laat hem zelf het geld storten.
Motiveer je kind ook om af en toe wat te kopen van zijn spaargeld. Sommige kinderen willen hun spaargeld niet uitgeven, omdat hun bedrag dan minder wordt. Leg uit dat hij best eens iets mag kopen en dat hij het spaargeld daarna weer kan aanvullen.
Maak er iets leuks van als je kind zijn spaardoel heeft bereikt. Ga samen naar de winkel om zijn grote aanschaf te doen. Geef je kind een compliment voor zijn spaargedrag; hij mag er trots op zijn dat hij dit zelf bij elkaar heeft gespaard.
Geef het goede voorbeeld. Probeer zelf ook regelmatig geld opzij te leggen, als buffer voor belangrijke zaken, maar ook om af en toe iets leuks mee te doen. Praat hier ook over met je kinderen. Vertel bijvoorbeeld tijdens het eten dat je al aan het sparen bent voor een mooie reis in de zomervakantie. Kinderen die weten dat hun ouders het belangrijk vinden om te sparen, gaan zelf ook vaker sparen, blijkt uit het Nibud Kinderonderzoek.