Veilig vuurwerk afsteken met je kind

Is je kind oud genoeg voor kindervuurwerk? Dat kan best spannend zijn. Vanaf welke leeftijd mag vuurwerk afsteken eigenlijk? En wat is een veilige manier? Houd in elk geval rekening met deze tips voor het kopen en afsteken van vuurwerk.

‘Kindervuurwerk bestaat niet’

F1-vuurwerk wordt in de volksmond kindervuurwerk genoemd, of ook wel fopvuurwerk of schertsvuurwerk omdat het de lichtste vorm van vuurwerk is. Maar eigenlijk is ‘kindervuurwerk’ een misleidende term, want F1-vuurwerk mag pas worden afgestoken vanaf 12 jaar. Kindervuurwerk bestaat dus eigenlijk niet. Onder de leeftijd van twaalf jaar is vuurwerk verboden, omdat een kind jonger dan 12 jaar vaak nog te weinig besef heeft van gevaar. Ook is de motoriek nog onvoldoende ontwikkeld om veilig met vuurwerk om te gaan.

Let goed op veiligheid

F1-vuurwerk afsteken mag het hele jaar door en het mag ook altijd worden verkocht. Hieronder vallen bijvoorbeeld knalerwten, sterretjes, kleine ijsfonteintjes en Bengaalse lucifers. Dit vuurwerk levert relatief weinig gevaar en geluidsoverlast op. Toch is het belangrijk om ook bij het afsteken van dit vuurwerk heel goed op de veiligheid te letten. Het kan namelijk ernstige brandwonden veroorzaken. 47 procent van het vuurwerkletsel bij jongeren onder de 12 jaar wordt veroorzaakt door F1-vuurwerk.

Vuurwerk uit de categorie F2 en F3 is alleen op drie verkoopdagen voor de jaarwisseling te koop en mag alleen worden afgestoken met oud en nieuw: van 18.00 uur op 31 december tot 02.00 uur op 1 januari. Tenzij er een vuurwerkverbod geldt, zoals in 2021/2022. In dat geval is alleen F1-vuurwerk toegestaan.

Meer lezen: Alles over de prepuberteit

Vanaf welke leeftijd kindervuurwerk afsteken?

Kinderen vanaf 12 jaar mogen kindervuurwerk F1-vuurwerk afsteken en kopen. Je kunt zelf het beste inschatten of je kind er op die leeftijd aan toe is en welk soort kindervuurwerk je verantwoord vindt. Blijf er altijd bij als je kind kindervuurwerk gaat afsteken en leg hem goed uit dat vuurwerk afsteken geen spelletje is en wat de gevaren zijn.

Om F2-vuurwerk te mogen kopen en afsteken moet je kind 16 jaar of ouder zijn, voor het kopen en afsteken van F3-vuurwerk moet je minimaal 18 jaar zijn.

Zijn sterretjes veilig voor kinderen?

Hoewel het woord ‘kindervuurwerk’ onschuldig klinkt en vuurwerk uit deze categorie het minste gevaar oplevert, blijft het gevaarlijk. En dus is het heel belangrijk om ook bij het afsteken van dit vuurwerk goed op de veiligheid te letten. Er wordt wel gezegd dat van sterretjes ‘koud vuur’ afkomt, maar dat is onzin: koud vuur bestaat niet. Het brandende deel van sterretjes heeft zelfs een temperatuur van 1.500 graden Celsius. Ook het aansteken van vuurwerk op zich is gevaarlijk.

Het afsteken van kindervuurwerk kan voor ernstige brandwonden zorgen wanneer het niet op een veilige manier gebeurt. Waarschuw je kind goed voor dit gevaar en blijf er altijd bij als hij sterretjes of ander kindervuurwerk afsteekt.

Lees ook: Je kind wakker maken met oud en nieuw, of laten slapen?

Veilig kindervuurwerk afsteken

Elk jaar gebeuren er ongelukken met vuurwerk afsteken. Vooral jongeren tussen de tien en negentien jaar zijn een risicogroep: zij lopen tijdens het afsteken vaak letsel aan hun hoofd of handen op. De meeste vuurwerkongelukken worden veroorzaakt doordat mensen het vuurwerk niet op de juiste manier afsteken of niet de juiste hulpmiddelen gebruiken. Bij kindervuurwerk ontstaat bovendien vaak risico als ouders minder oplettend worden wanneer hun kind het vuurwerk zelf mag afsteken.

Wil je kind boven de 12 jaar heel graag kindervuurwerk afsteken? Neem dan de volgende veiligheidsmaatregelen:

• Leg je kind goed de gevaren van kindervuurwerk uit.
• Zorg dat je kind geen brandbare (synthetische/nylon) kleding draagt. En ook geen kleding met een capuchon, wijde zakken, wijde laarzen of iets anders waar vuurwerk in terecht kan komen.
• Laat je kind een vuurwerkbril dragen, ook als hij het vuurwerk niet zelf afsteekt, maar jij of andere kinderen.
• Zorg dat hij voldoende afstand houdt van andere kinderen/volwassenen en dieren.
• Mogen de sterretjes in huis worden afgestoken (controleer dit altijd op de verpakking), zorg dan ook voor genoeg afstand van meubilair of andere brandbare items.
• Houd buiten rekening met de windrichting.
• Lees de instructies op de verpakking goed door.
• Steek vuurwerk alleen aan met een aansteeklont, nooit met een aansteker, kaars of lucifers.
• Steek altijd één stuk vuurwerk tegelijk aan. Bij meerdere sterretjes tegelijk kan er een vlam ontstaan.
• Let bij sterretjes op dat het stokje na het uitdoven nog een tijd heet blijft. Laat je kind er niet meer rondlopen, maar doe de sterretjes na gebruik in een pot met water.
• Leer je kind dat hij vuurwerk dat niet is afgegaan niet mag oppakken.

Wordt er met oud en nieuw ook ander vuurwerk afgestoken, laat je kind dan ook gehoorbescherming dragen en let op dat hij genoeg afstand blijft houden: acht tot vijftien meter. Op de verpakking van vuurwerk staat hoeveel afstand veilig is. Houd hem goed in de gaten: als hij wordt afgeleid door een sterretje in zijn hand, let hij niet op zijn omgeving. En zorg voor jezelf en andere gezinsleden uiteraard ook voor de veiligheidsmaatregelen, zoals een vuurwerkbril en geschikte kleding.

Lees hier meer over het belang van gehoorbescherming bij je kind.

Wat als je kind bang is voor vuurwerk?

Als je kind helemaal niet zit te wachten op vuurwerk, is hij niet de enige. Veel kinderen vinden de knallen en lichtflitsen eng. Ook als het ‘onschuldig’ kindervuurwerk is. Bereid je kind al ruim voor de jaarwisseling voor op wat er gaat komen. Bekijk samen plaatjes en filmpjes van vuurwerk en leg uit wat het is. Stel je kind gerust dat er regels zijn om vuurwerk veilig af te steken.

Vertel ook waarom veel mensen vuurwerk leuk vinden, en dat het heel mooi kan zijn om naar te kijken. Misschien wil je kind dat wel, samen met jou en op veilige afstand. Wil hij niet? Blijf lekker samen binnen, zet bijvoorbeeld een gezellige film aan en laat het aan je kind over of hij toch even door de gordijnen wil kijken.

Meer lezen: Extreme angst voor vuurwerk, hoe help je je kind daarbij?

Wat als je kind dol is op vuurwerk afsteken?

Misschien vind je kind kindervuurwerk juist te gek en vind jíj het maar niks dat hij er zo dol op is. Dan is het best spannend als hij graag kindervuurwerk wil afsteken en daar oud genoeg voor is. Deze tips kunnen helpen:

1. Accepteer dat je kind vuurwerk leuk vindt
   Voor sommige kinderen is vuurwerk het leukste wat er is. Het is spannend, het ziet er mooi uit, de ‘grote jongens’ doen het ook. Misschien is het voor je kind de belangrijkste reden waarom hij zich verheugt op oud en nieuw. Leef je in hem in, hij mag enthousiast zijn. Keur je vuurwerk alleen maar af, dan wordt het een ‘verboden vrucht’ en daardoor alleen maar aantrekkelijker.
2. Stel grenzen
   Kinderen hebben regels en grenzen nodig. Maak duidelijke afspraken, zoals wat je kind wel en niet mag afsteken en wie erbij moet zijn (jijzelf, of is een andere vader of moeder ook goed?). Je kunt ook afspreken hoeveel zakgeld hij aan knalerwten mag uitgeven. Lees ook: Hoe zorg je dat je kind zich aan de regels houdt?
3. Wees niet te belerend
   Probeer zoveel mogelijk in de voorpret en vreugde mee te gaan. Voor kinderen is het belangrijk dat ze het gevoel hebben dat ze de emoties met hun ouders kunnen delen.
4. Let op de veiligheidsmaatregelen
   Zorg dat de nodige beschermingsmiddelen (vuurwerkbrillen, aansteeklonten) aanwezig zijn en maak geen uitzondering: gebruik ze zelf dus ook.

Bronnen: RIVM, Politie.nl, Kinderveiligheid.nl, Brandweer.nl, Veiligheid.nl