Wat leren kinderen in groep 5?
Nederlandse scholen mogen zelf bepalen op welke manier en met welke lesmethodes er invulling wordt geven aan de kerndoelen van het Ministerie van Onderwijs. Dat is een opsomming van alles wat een kind moet kennen en kunnen als hij overgaat naar het voortgezet onderwijs. Met die kerndoelen bepalen scholen een zogenaamde leerlijn. Dit is wat je kind globaal leert in groep 5:
Algemene leerdoelen in groep 5
Van technisch naar begrijpend lezen
In groep 5 wordt begrijpend lezen steeds belangrijker. Je kind gaat verschillende soorten teksten lezen en zal steeds moeten kunnen bepalen waar de tekst over gaat. Dat doet hij door verschillende strategieën te gebruiken bij begrijpend lezen. Ook leert hij over verbanden in teksten door onder andere te oefenen met verwijswoorden.
Getallen begrijpen en tafels leren
Groep 5 is een belangrijk jaar voor rekenen. Heeft je kind moeite met rekenen, dan wordt dit vaak gedurende dit jaar duidelijk, omdat je kind nu geen hulpmiddelen meer mag gebruiken zoals een rekenrek. Bovendien zijn de getallen waarmee ze rekenen groter en de sommen ingewikkelder. Aan het einde van groep 5 moet je kind ook alle tafels uit het hoofd kennen. Ook is het belangrijk dat het optellen en aftrekken tot 20 is geautomatiseerd. Een leuke gratis oefening (de oefening met de bonen) vind je hier: Oefening automatiseren rekenen groep 5.
Lastige woorden
Het spellen van woorden wordt ook steeds moeilijker. Woorden worden aangeboden in categorieën, bijvoorbeeld alle woorden die beginnen met 'sch' of alle woorden waar 'eu' in zit. Zo kunnen de kinderen al die regeltjes veel beter onthouden.
Start geschiedenis van Nederland
Onder de noemer wereldoriëntatie vallen de vakken geschiedenis en aardrijkskunde. In groep 5 wordt een begin gemaakt met het vak geschiedenis. Op tweederde van de scholen wordt de zogenaamde canon van Nederland gebruikt bij de geschiedenislessen. Aan de hand van 50 vensters wordt de geschiedenis van Nederland behandeld. Meer informatie over de onderwerpen in groep 5 vind je op de website canonvannederland.nl. Er wordt ook een beginnetje gemaakt met topografie; ze leren bijvoorbeeld wat een plattegrond is en hoe je er zelf eentje tekent.
Samenvatting: algemene leerdoelen in groep 5
-
Begrijpend lezen wordt steeds belangrijker.
-
Rekenkundige vraagstukken worden moeilijker en je kind moet alle tafels kennen.
-
Het beheersen van de spellingregels wordt belangrijker.
-
Wereldoriëntatie wordt een belangrijk vak. Je kind gaat beginnen met de geschiedenis van Nederland.
Taal in groep 5
Letterlijk en figuurlijk
Wat is letterlijk en wat is figuurlijk? Wat betekent bijvoorbeeld 'ik heb plankenkoorts' of 'ik verveel me dood'? In groep 4 beginnen kinderen al met het uitbreiden van hun woordenschat, in groep 5 gaan ze hiermee door. Ze leren de diepere betekenis achter woorden en uitdrukkingen. Dat wordt gedaan met oefeningen, maar het betekent ook heel veel lezen.
Er zijn natuurlijk heel veel mooie jeugdromans die je kind in groep 5 al kan lezen, maar eigenlijk zijn de krant, Voetbal international en natuurlijk de Donald Duck ook uitstekende manieren om 'taliger' te worden. Het gaat er vooral om dat zowel in de klas als thuis een grote variatie aan allerlei leesbaar materiaal aanwezig is.
Lezen en voorlezen
In groep 5 lezen kinderen niet meer woord voor woord, maar in groepen van woorden. Aan het einde van groep 5 kunnen kinderen ook voorlezen zonder spellingsuitspraak. Je kind weet bijvoorbeeld hoe je woorden als feestelijk en tram uitspreekt. En als hij voorleest, weet je kind het juiste tempo en de juiste accenten te leggen.
Teksten leren kennen
Je kind begint in groep 5 met het onderscheiden van verschillende soorten teksten. Wat is een verhalende tekst en wat een zakelijke? En hoe herken je een reclametekst of een gebruiksaanwijzing? Ook leren ze door de context van een tekst moeilijke zinnen of woorden te begrijpen. Verder is ook belangrijk hoe een verhaal in elkaar zit. Je kind weet wat wordt bedoeld met inleiding, kern en slot.
Samenvatting: taal in groep 5
-
Uitbreiden van de woordenschat.
-
Zelf voorlezen zonder 'spellingsuitspraak'.
-
Onderscheiden van verschillende soorten teksten: bijvoorbeeld gebruiksaanwijzingen, verhalen en reclame.
Rekenen in groep 5
In groep 5 wordt rekenen een stuk ingewikkelder en abstracter. Omdat 1000 allang niet meer past op een rekenrek of op je vingers en je kind niet meer wegkomt met heel snel hoofdrekenen bij bijvoorbeeld de tafels, wordt er meer abstractievermogen verwacht.
Tot 1000 optellen
De kinderen gaan aan de slag met optellen en aftrekken tot 1000. Ze leren ook tellen met sprongen, bijvoorbeeld met twee- en tientallen. Iets anders wat ze leren, is de positie van getallen. Wat is bijvoorbeeld de waarde van de 4 in het getal 347?
Alle tafels paraat
In groep 4 heeft je kind de 'makkelijke' tafels geleerd en op veel scholen nog meer. In groep 5 komen alle tafels (weer) aan de beurt. Aan het einde van groep 5 moet je kind alle tafels 'geautomatiseerd' hebben. Dat betekent dat hij meteen het antwoord kan geven op een som en niet eerst nog moet nadenken over de uitkomst.
Ook leren de kinderen de tafels 'andersom', dus delen. Dit worden ook wel de deeltafels genoemd. Aan het einde van het schooljaar delen ze ook met grote getallen en delen ze met 'rest'. Bijvoorbeeld: rest is 2, als je 12 deelt door 5 (12:5=10 rest 2)
Achter de komma
Ook vermenigvuldigen en begrippen als 'door de helft' en 'cijfers achter de komma' leert je kind dit jaar. Hij moet ook 'schattend' kunnen vermenigvuldigen met kommagetallen, dus bijvoorbeeld weten wat 4 x 24,95 ongeveer is. Ook komt in groep 5 het afronden van getallen aan de orde en wordt de kennis van meten, tijd, grafieken en geld uitgebreid.
Samenvatting: rekenen in groep 5
-
Optellen en aftrekken met getallen tot 1000.
-
Begrijpen wat de betekenis is van getallen en cijfers achter de komma.
-
Alle tafels kennen.
-
Deelsommen maken en delen met 'rest'.
Wereldoriëntatie in groep 5
Behalve taal en rekenen worden in groep 5 ook andere vakken steeds belangrijker. Want omdat kinderen steeds beter kunnen lezen, kunnen ze ook steeds meer informatie tot zich nemen.
Kritisch vragen
Informatieverwerving is het snel en efficiënt opzoeken en verwerken van informatie om er vervolgens iets mee te doen. Zo leert je kind bijvoorbeeld iets opzoeken in een woordenboek of een andere bron die alfabetisch is geordend. Kinderen zoeken informatiebronnen, halen eruit wat ze nodig hebben en verwerken hun opgezochte gegevens vervolgens in een presentatie of geschreven verhaal. Groep 5 is op veel scholen ook het jaar waarin je kind zijn eerste boekpresentatie houdt, best een spannend moment.
Kinderen leren in groep 5 zichzelf ook vragen te stellen nadat ze iets hebben gelezen of opgezocht. Zo onthouden ze de informatie beter en blijven ze kritisch.
Het begint bij de prehistorie
In groep 5 worden wereldoriëntatievakken als geschiedenis, biologie, maatschappijleer en aardrijkskunde steeds belangrijker. Bij geschiedenis leren kinderen over tijdsaanduidingen als eeuwen en komt er een introductie op de tijdbalk. Ook leren ze wat historische bronnen zijn, zoals oude atlassen en kaarten. De kinderen gaan ook jeugdliteratuur lezen over geschiedenis.
Ook wordt er een begin gemaakt met lessen over de geschiedenis van Nederland. Die lessen lopen door tot groep 8. Ze beginnen bij de prehistorie. De kinderen leren van alles over de eerste bewoners van Nederland en natuurlijk de Romeinen.
'Wat is de hoofdstad van…'
Er wordt een begin gemaakt met 'echte' topografie, waarbij je kind de Nederlandse provincies en hoofdsteden leert. Bij biologie wordt dieper ingegaan op de verschillende planten en diersoorten. De kinderen leren bijvoorbeeld over voortplanting van verschillende organismen en over fenomenen als metamorfose en de voedselketen.
Smelten en stollen
Bij natuur en techniek leren de kinderen temperatuur meten en begrippen als stollen, smelten en condenseren. Daarnaast leren ze over hoe het weer ontstaat en bijvoorbeeld hoe energie ontstaat.
Samenvatting: wereldoriëntatie in groep 5
-
Informatie opzoeken en verwerken.
-
De topografie van Nederland.
-
Het begin van de geschiedenis van Nederland.
-
Alles over temperaturen.