Wat houdt freinetonderwijs in?
Het freinetonderwijs is een soort poldermodelschool dat kinderen voorbereidt op een democratische samenleving. Uitgangspunt van een freinetschool is datgene wat leeft bij de leerlingen. Het idee is dat je pas echt iets kunt leren door te 'doen' en door daar met anderen over te communiceren. Het is niet de leraar die eenzijdig bepaalt wat er gebeurt. Alles gebeurt in democratisch overleg met de leerlingen.
Checklist: Hoe kies je de juiste basisschool?
Hoe ziet freinet er in de praktijk uit?
Dit type basisschool gaat ervan uit dat kinderen heel verschillend zijn. Leerlingen vertellen elkaar daarover in beeld- en tekstverhalen en gedichten. Deze teksten zijn het uitgangspunt van de taalactiviteiten.
De schooldag begint standaard met de klassenvergadering, waarin volgens een vaste routine de dingen van de dag worden doorgesproken, zoals werkafspraken en het programma van uur tot uur. De dag eindigt met een korte terugblik en een bespreking van de punten die de kinderen en de leerkracht gedurende de dag op het vragenbord hebben geschreven. Leerervaringen en ontdekkingen worden vaak gedeeld via de klassenkrant en een weblog.
Lees ook: Wat leert mijn kind op de basisschool?
Wat zijn kenmerken van het freinetonderwijs?
Freinetscholen vallen onder het algemeen bijzonder onderwijs. Dit zijn de kenmerken van dit type basisschoolonderwijs:
-
Kinderen kunnen zelf onderwerpen aandragen waar ze meer over willen weten.
-
Overleg is belangrijk om kinderen voor te bereiden op een democratische samenleving.
-
De indeling van de klassen is democratisch, met inspraak van ouders en leerlingen.
-
Kinderen hebben een natuurlijke behoefte tot werk en moeten opgevoed worden tot kritische volwassenen. De organisatie van de klas komt tot stand in overleg met de kinderen. Soms kan er bijvoorbeeld besloten worden om de boeken een dag dicht te houden.
-
De leerlingen leren zich te uiten; daartoe is er veel aandacht voor verhalen, tekenen en handvaardigheid.
-
Het leren van de ervaringen van andere kinderen, volwassenen en verschillende culturen staat in dit onderwijs centraal.
-
Er wordt verwacht dat ouders veel bijdragen aan het onderwijs.
Wat zijn de voordelen van freinetonderwijs?
Volgens de freinet methode houden kinderen zich bezig met onderwerpen die zij interessant vinden en bij hen passen, wat voor meer motivatie zou zorgen. Kinderen leren zich te uiten, samen te werken met anderen, op onderzoek uit te gaan en presentaties te maken. Allemaal belangrijke onderdelen die de kinderen in het vervolgonderwijs (en het leven) kunnen helpen.
Wat zijn de nadelen van freinetonderwijs?
Op de freinetschool ontbreekt de structuur die we van andere scholen gewend zijn. Dat kan de overstap naar het voortgezet onderwijs extra moeilijk maken voor je kind. Daarnaast kan niet elk kind even goed omgaan met de vrijheid. Veel kinderen hebben juist behoefte aan meer structuur en regelmaat.
Geschiedenis van het freinetonderwijs
Grondlegger van het freinetonderwijs was de Franse onderwijzer en pedagoog Célestin Freinet. Als onderwijzer op een dorpsschooltje ontdekte hij in 1920 dat zijn leerlingen leergierig waren, maar geen interesse hadden in 'droge' schoolboeken. Daarom ging hij met ze de natuur in en op pad naar bedrijfjes in de buurt. Over die ervaringen liet hij zijn leerlingen verslagen maken en verhalen in krantjes publiceren. Freinet wilde in het onderwijs de individuele ontwikkeling en leefwereld van ieder kind centraal stellen. Kinderen zouden zich de stof sneller eigen maken als ze het zelf kunnen ontdekken, zonder uitleg vooraf. Daarom richtte hij zijn eigen scholen op.
In 1945 erkende de Franse overheid dat freinetscholen betere resultaten boekten dan reguliere scholen. In 1948 werd toen het Institut Coöpératif de l'Ecole Moderne (ICEM) opgericht. In 1957 ontstond de contactorganisatie voor de diverse freinetgroepen in allerlei landen: de FIMEM (Féderation Internationale des Mouvements de l'Ecole Moderne).
In dezelfde periode werden ook de onderwijsmethoden van Montessori, Steiner (oftewel de vrijeschool) en Dalton ontwikkelt.
Zit er een freinetscholen bij jou in de buurt?
Er zijn in totaal 11 freinetscholen verspreid door Nederland. In België zijn het er een stuk meer. Op de website van de Vereniging voor Freitnetpedagogie staat een overzicht van alle freitnetscholen.
Bronnen: freinet.nl,
