Verheug je niet op pakjesavond: 'De zak van Sinterklaas was binnen vijf minuten leeg gerausd'

Als kind vond je het het leukste feest van allemaal: sinterklaasavond. En zodra je zelf een kind hebt, stort je je er dan ook helemaal in. Maar spoileralert: met een peuter valt geen sinterklaas te vieren, ondervond journalist Mariska Schulte.

Verwacht er niet te veel van, dan valt het ook niet tegen. Dat geldt voor alles in het leven, maar voor niets zo als voor sinterklaas vieren met een kind onder de 4. Echt, maak niet de fout, zoals ik, om je te verheugen op een heerlijk avondje. Verwacht teleurstelling, verwacht chaos, verwacht dat het binnen vijf minuten voorbij is en je op tijd klaar zit voor RTL Boulevard. Want alleen dán schat je de avond in op hoe hij daadwerkelijk gaat zijn. Of nou ja, op hoe het bij ons ging in ieder geval.

Lees ook: Sinterklaas vieren met je kind, zo houd je het voor iedereen gezellig

Voor wie doen we het eigenlijk?

Ik heb enkel goede herinneringen aan sinterklaas als klein meisje. Wakker blijven omdat ik het paard op het dak wilde zien lopen, de verrassing als ik iets in m’n schoen vond, met rode wangen van spanning in het grote speelgoedboek aangeven wat ik wilde hebben. En dan de avond zelf: het snoepgoed, de zak vol cadeaus, de hoop dat die ene barbie, pop of dat ene spelletje erin zat en dan de blijdschap als dat inderdaad zo bleek te zijn.

Het zijn herinneringen als deze waardoor je misschien geneigd bent direct sinterklaas te vieren nu je zelf vader of moeder bent. Je gunt je kind óók die mooie momenten. Ook al is je kind misschien amper een week oud. Dus sleep je je kind naar de optocht in de maxicosi, zet je hem of haar een pietenpet op en stop je een speelgoedje in het kleine slofje.

Schaam je niet, we doen het allemaal. En ja, later vragen we ons ook allemaal af: voor wíe deden we het eigenlijk? Eerlijk? Voor onszelf. En een enkeling misschien voor een Insta-story. Maar zeker niet voor je baby, want die had zijn slaapje liever in de wieg gedaan in plaats van op die tochtige kade naast trombonepiet.

Lees ook: Zó kies je geschikt speelgoed

Cadeaupapier-hemel

Maar goed, de jaren daarna is het natuurlijk een totaal ander verhaal. Je kind is één, twee, misschien wel drie. En dan kun je niet meer om het vieren van de verjaardag van de sint heen. Ik wil niet zeggen dat ik losging, maar ik versierde het huis met slingers, het raam met sint-raamstickers, maakte een eigen Spotify-playlist met sinterklaasliedjes (die 312 al bestaande lijsten waren blijkbaar niet goed genoeg), bakte zelf pepernoten (bakte ik niks van) en shopte me online een ongeluk naar leuk speelgoed. (Ja, oké. Ik ging los).

Het was die bewuste sinterklaas dat ik erachter kwam dat het geen grap is dat kinderen van die leeftijd het cadeaupapier interessanter vinden dan het cadeau zelf. Maar dan ook véél interessanter. Maakte mij niet uit, hij had het leuk met z’n papier. Kind blij, ik blij. Alleen mijn vriend leverde een kritische (peper)noot: moest dat nou, zo veel plastic meuk? Het was waar, onder al dat ritselende cadeaupapier lag vooral speelgoed in primaire kleuren met hysterische geluiden. Want dat vinden kinderen leuk, toch?

Groot, groter, grootst

Het jaar erna wilden de opa’s en oma’s van beide kanten er graag bij zijn en was er nog grootser ingekocht. De buit: twee juten zakken vol. We besloten, in de pikdonkere tuin en in het diepste geniep, de helft door te sluizen naar kerst. En nog was het veel. Zo veel dat onze zoon na cadeau zes niet eens meer enthousiast kon reageren. Maar dat kon ook liggen aan het feit dat zijn bedtijd inmiddels ver achter ons lag en aan de schok van even daarvoor. Piet (de buurman) had zo hard op het raam gebonsd, dat onze stoere peuter zich onder de salontafel verstopte. Een trauma was geboren, want een half jaar later reageerde hij bij geklop op de deur nog met een trillend lipje: ‘Piet?’ en zocht hij met z’n ogen de snelste vluchtroute.

Lees ook: 6 niet zo handige dingen aan het Sinterklaasjournaal

Vijf minuten lol

Het wordt een beetje slapstick, maar een jaar later was ik nog altijd niet wijzer. Weer verheugde ik me vanaf het moment dat de pepernoten in de schappen lagen (en jullie weten allemaal hoe vroeg in het jaar dat is) op sinterklaasavond. De voorpret duurde aanzienlijk langer dan de hele avond. In vijf minuten was de complete zak speelgoed leeg gerausd door onze peuter, die het principe van cadeaus krijgen nu wel heel goed doorhad.

Naar het cadeaupapier werd niet meer gekeken, naar het cadeau zelf eigenlijk ook amper. Het verrukte koppie dat ik hoopte te zien toen ik de Paw Patrol-reddingsboot kocht, bleef uit. Eigenlijk zag hij hem pas echt de volgende dag. Op het moment zelf was hij te veel bezig met alles zo snel mogelijk uitpakken. In recordtijd werd alles opengescheurd en lag het speelgoed door de hele kamer. Piet, alias de buurman, was nog niet eens thuis toen ons heerlijke avondje al ten einde was. Alsof je een beschaafd feestje wilt vieren met een holbewoner: het is gewoon niet te doen. En dit jaar? Nieuwe ronde, nieuwe kansen. Want ja, ik blijf een sucker voor het sinterklaasfeest.

Tips van een pedagoog

December is gezellig, maar opvoedtechnisch is het niet de makkelijkste maand. Wat te doen bij tegenvallende cadeaus, een intimiderende Sint of een overdosis strooigoed? Pedagoog Krista Okma weet hoe je de stemming erin houdt. ‘Wat wil je zelf en waarom doe je het? Voor een baby hoef je echt geen sinterklaas of oud en nieuw te vieren, want hij krijgt er weinig van mee. Maar vanaf een jaar of anderhalf ervaren kinderen al wel de gezelligheid – en dat is natuurlijk waar het om draait. Zorg er voor je dreumes voor dat het aantal prikkels in deze drukke maand niet te groot wordt. Je hoeft echt niet én naar de intocht én de pietenochtend op het kinderdagverblijf.

Laat het normale ritme zo veel mogelijk doorgaan. Als je daar een keer van afwijkt, is dat niet erg, dat overleeft je kind wel. Cadeaus hoeven niet, het is maar net wat je zelf wilt. Kwaad kan het in ieder geval niet, dus als je het zelf leuk vindt, moet je pakjesavond vooral vieren.

Oud en nieuw vind ik een ander verhaal. Je dreumes wakker maken om tijdens de jaarwisseling samen naar het vuurwerk te kijken, zou ik niet doen. Als je kind wakker wordt door het lawaai is het wat anders, maar als hij lekker ligt te slapen zou ik dat vooral zo houden, al vind je het zelf nog zo leuk om dat moment samen te vieren. Een baby of dreumes kan er niks mee en is de volgende dag alleen maar uit zijn hum. En daar begint jouw nieuwe jaar ook niet beter door.’

Lees ook: Wat als je kind bang is voor vuurwerk?

Ook ouders laten zich gek maken

Het is bijna onvermijdelijk: een enorme hoeveelheid prikkels in de sinterklaasperiode. Sinterklaas komt aan in ons land, er mogen schoenen worden gezet, er worden tekeningen en verlanglijstjes gemaakt, hij komt langs op de crèche, duikt op tv op en misschien zelfs thuis. Hoe haal je het sinterklaasfeest binnen, maar hou je te veel prikkels buiten de deur? Okma: ‘Rust, reinheid en regelmaat zijn normaal gesproken de vrienden die je helpen je kind in het gareel te houden. Maar als sint in het land is, veranderen peuters in stuiterballen.

En niet alleen peuters, ook ouders laten zich in deze maand snel gek maken. Door commercials, maar ook door elkaar. Een moeder op het kinderdagverblijf die zelf marsepein maakt in de vorm van een stoomboot? Als zij dat leuk vindt, moet ze vooral haar gang gaan, maar laat je niet opjutten om daar weer overheen te gaan door speculaasjes te bakken in de vorm van de zak van Sinterklaas. Je kind vindt een kerstkransje net zo lekker.

Het gaat om de gezelligheid

Mijn mantra is: overdrijf niet en maak keuzes. Je kind zit echt niet te wachten op een vijfgangendiner, drie borrels bij vrienden en megagrote cadeaus. Het gaat om de gezelligheid, de sfeer en het bij elkaar zijn. Dát is wat ze onthouden. Natuurlijk is het niet erg om deze maand de teugels een beetje te laten vieren. Iets later naar bed, meer snoepen: dat hoort erbij.

Om het snoepen in de hand te houden, kun je vanaf 2 jaar een eigen snoeptrommel introduceren. Hier doe je al het snoep in dat je kind krijgt en vervolgens geef je net zo veel snoepjes als je normaal doet, maar dan uit die trommel. Zo blijft het zíjn snoep, maar hou jij de controle. En hou het tussen de feestdagen een beetje rustig. Zet op 6 december niet meteen de kerstboom op, maar laat je kind spelen met de cadeaus. Hou ook af en toe een pyjamadag en hou buiten de feestdagen om zo veel mogelijk vast aan het normale ritme.’

Verlegen zijn mag

‘Ah kijk, daar is Sinterklaas. En een heleboel pieten. Leuk, even samen op de foto. Lachen! Lach nou even!’ Je schuift je peuter richting de man met baard, maar je kind duikt achter je benen. Okma: ‘Al zou je misschien liever zien dat je kind vrolijk en vrij op iedereen afstapt, dit is normaal gedrag voor een peuter. Verlegenheid wordt vaak als iets negatiefs gezien, maar dat is het helemaal niet. Verlegen zijn mág. Het kan ook heel overdonderend zijn om opeens oog in oog te staan met mensen die je niet kent. Laat je kind dus maar lekker veilig achter je been wegkruipen. Boos worden of dwingen is geen goed idee.

Bij een bezoek van sint aan huis of op de crèche kun je wel je kind op schoot nemen en als het een beetje gewend is, zeggen: “Blijf maar even zitten, ik haal wat te drinken en ben zo terug.” Daarmee geef je je kind het vertrouwen dat hij het wel kan. Als dat lukt, is het goed om dat te benoemen; dan groeit zijn zelfvertrouwen. Forceren heeft in elk geval geen zin, ook niet als je kind hard huilt. Je kunt dan het beste ín de ruimte een plekje zoeken om tot bedaren te komen. Je terugtrekken in een andere ruimte is niet handig, want dan wordt het nog moeilijker om terug die kamer in te gaan: dikke kans dat je kind dat niet meer wil. Maar als je even met je kind in een hoek gaat zitten en hem laat wennen aan die kamer vol visite, wordt de overgang heel natuurlijk.’

Dit artikel is eerder verschenen in Ouders van Nu Magazine – Tekst: Mariska Schulte en Brigiet Bluiminck. Beeld: istock