Tja, eigenlijk is het enige verschil dat zoon Owen er nu ook over kan praten, maar een nieuw fenomeen is het niet. Want van jongs af aan is dat piemeltje af en toe hard. Soms best handig. Zonder dat er woorden aan te pas hoeven te komen, wist ik dat er een flinke plasstraal aan komt. Is overigens geen garantie, hij is ook wel eens 'gewoon hard'. 'Jongetjes kunnen inderdaad zomaar een stijf piemeltje krijgen. Toevallig en zonder aanleiding. Het laat zien dat het lichaam 'werkt',' legt Sanna Maris van Rutgers, kenniscentrum seksualiteit, uit.
Zelf bedek ik voor de zekerheid altijd snel het zaakje met een luier, je wordt als jongensmoeder al vaak genoeg onverwacht onder gepiest. Als ik dat aan Maris vertel, moet ze lachen. 'Grappig, wij geven vanuit Rutgers juist het advies om bij het luier verschonen of het badje ook kleine kinderen de ruimte te geven (in hun blootje) om hun geslachtsdelen aan te raken. Omdat ze de hele dag al in die luier zitten.'
Beetje gênant
Zo'n regelmatig 'grote piepie' hoort er dus bij als je een zoon hebt. Het eraan zitten trouwens ook. En dat begint al als ze baby zijn. En dat snappen we ook wel, dat het interessant is voor zo'n kind, zo'n slurfje dat dan weer groot is en dan weer klein. Maar ook al snap je het, interesse opbrengen voor het fenomeen voelt toch ook weer ongemakkelijk. Frank: 'Onze zoon (3) riep me laatst vanaf de wc superenthousiast dat zijn piemel 'Door het wc-papiertje was gegroeid!' Hoewel ik de minste prestaties met applaus ontvang, wist ik even niet waar ik moest kijken. Dat had hij door en vroeg me om toch echt goed te kijken hoe hij daar met zijn benen wijd zijn piemeltje door een stukje toiletpapier had geduwd.' Een slurfje dat trucjes kan, logisch dat je dat met iedereen wil delen.
Alleen als je verliefd bent
Maaike: 'Omdat we bezig zijn met de zindelijkheid van onze zoon Stijn (3), loopt hij vaak in zijn blote kont thuis. Dat hij dan veel aan zijn piemel zit, is een logische bijkomstigheid. Toen we laatst met zijn drietjes op de bank zaten – zoon, oudere zus van 6 en ik – ontdekte hij dat hij zijn voorhuid naar achter kon trekken en er een paarsachtig gevalletje naar voren kwam. Toen hij vroeg wat dat paarse dingetje was, vertelde ik hem dat dat zijn eikel is. Voor mijn dochter was dit ook een nieuwigheidje, dus die keek onderzoekend mee. Waarop mijn zoon vroeg: 'Wil je voelen, Elise?' Oké, daar is het dan weer: dat gevoel van ongemak. 'Voor ik het wist zat mijn dochter aan de eikel van mijn zoon te voelen en ondertussen zat ik hard te denken of ik dit wel oké vond. Ik dacht dat ik haar op zijn minst moest vertellen dat dit nu alleen mocht omdat het bij haar broertje was en dat ik erbij zat. "Waarom dan, mama?" Dat is een plekje waar je elkaar niet hoort aan te raken.'
Maar toen schoot door me hoofd: straks denkt ze op latere leeftijd dat ze daar nooit iemand mag aanraken. 'Behalve als je heel erg verliefd bent!' floepte ik eruit. "Maar jij en papa zijn verliefd, heb jij dan ook aan zijn eikel gevoeld?" Ik had natuurlijk al veel eerder moeten stoppen met praten, dus antwoordde met een vage, lacherige: "Ja, zoiets ja" en veranderde snel van onderwerp voordat ik mezelf nog verder in de knoop praatte.'
Tip: Lees samen het humoristische boek 'Maar HOE dan?!'. Over het lichaam, liefde en baby's maken, voor kinderen vanaf 5 jaar.
Doktertje spelen
Broertjes en zusjes: ze gaan samen in bad, ze zien elkaar onherroepelijk naakt. Is het nou echt geen probleem als je dochter aan haar broertjes piemel zit? Maris van Rutgers: 'Jonge kinderen, vooral peuters, willen weten wat het verschil is tussen een jongens- en een meisjeslichaam. Vaak vinden ze het heel interessant om naar het blote lichaam en dus ook het geslachtsdeel van anderen te kijken. Dit gebeurt meestal eerst bij ouders/verzorgers of broers/zussen. Maar het kan bijvoorbeeld ook op de wc van een kinderdagverblijf gebeuren. Ook spelen ze graag doktertje. Je kunt dit gewoon toestaan. Begin wel met het afspreken van spelregels. Bijvoorbeeld: als je geen doktertje wil spelen, hoeft dat niet: alleen als je het allebei wilt. En ook: steek niets in gaatjes en doe een ander geen pijn.'
Het is een strijd van twee kampen. De kinderen in Kamp Schaamteloos en wij volwassenen in Kamp Gênant. 'Omdat wij een link leggen met seks terwijl kinderen daar nog niets van weten. Kinderen hebben die gevoelens ook nog niet, die komen pas in de puberteit onder invloed van hormonen,' legt Maris uit. 'De seksuele ontwikkeling van peuters en kleuters staat vooral in het teken van bewustwording. Ze worden zich steeds meer bewust van zichzelf en hun lichaam. Het is belangrijk dat kinderen zich goed voelen in hun eigen lichaam. Als ze zich veilig en vertrouwd voelen, zitten jongens aan hun eigen piemel en meisjes aan hun vagina.' Schrale troost dus: hoe ongemakkelijker voor jou, hoe meer je kind op zijn gemak is. En een compliment voor je opvoeding als het gênant wordt.
De ondergoedregel
Laatst keek mijn zoon op de bank televisie. Zoals bij de meeste kinderen bestaat de rest van de wereld dan even niet. Niks komt tussen hem en Paw Patrol. Behalve zijn piemel dan. Hij zat in zijn kruis te graaien. Hij houdt zijn plas nog wel eens te lang op dus ik polste of hij niet toevallig naar de wc moest. 'Nee, mama. Ik vind mijn piemel lief.' Nou, hij houdt in elk geval van zijn lichaam, dacht ik. Toch een mooi gegeven. Maar doet hij dit ook op de opvang? Hoe vertel ik nu dat hij deze liefde voor zijn piemel niet overal moet uiten? Ik hakkelde er iets uit als 'wel thuis', 'alleen bij opa en oma als er niemand anders is', 'niet op de opvang', maar ondertussen vroeg ik me af of wat ik zei nu wel pedagogisch verantwoord was. En of opa en oma wel op dat gefriemel zaten te wachten.
Maris: 'Vanaf een jaar of 3 kun je peuters leren dat dit niet overal mag. Houd het positief en vul aan met voorbeelden. Leg bijvoorbeeld uit dat het aanraken van geslachtsdelen wel in bad, onder de douche of in de slaapkamer mag, maar dat het niet kan in het openbaar. Spreek ook af dat het geen pijn mag doen. En dat zij er zelf aan mogen zitten, maar anderen niet. De 'Ondergoedregel' is een eenvoudige manier die ouders helpt om kinderen uit te leggen waar ze door volwassenen niet mogen worden aangeraakt." Wat het is? Heel eenvoudig: volwassenen mogen een kind niet aanraken op plekken die normaal gesproken met ondergoed zijn bedekt.
Lees ook: Seksuele voorlichting geven aan je kind
Hij vraagt, jij antwoordt
Een heldere leidraad voor ouders: wees positief, geef spelregels bij bijvoorbeeld doktertje spelen en stel grenzen met zoiets als de Ondergoedregel. Zo hakkel je hopelijk de volgende keer wat minder. En kinderen leren spelenderwijs dus al veel over seksualiteit. Je houdt het daarmee simpel. En dat willen ouders ook graag: 'Mama heeft een speciaal gaatje waar een baby uitkomt, is voor een 5-jarige meer dan voldoende.
Het hele bloemetjes-en-bijtjes-verhaal hoeft niet meteen,' vindt Marieke, moeder van Tom (6 jaar) en Anna (3 maanden). Het is nu niet zo dat mijn man en ik op een avond besloten een goede fles wijn open te trekken om eens tot in detail af te stemmen hoe we over seks praten met onze jongens. Volgens Maris is dat bij peuters ook echt nog niet nodig: 'Sluit vooral aan bij wat er speelt bij het kind en welke vragen het heeft.'
Hoe heet dat ding?
Veel vragen heeft Owen tot dusverre nog niet gesteld. Behalve dan: 'Mama, waarom heb jij geen piemel?' Maar ja, dat is logisch als je zelf zoveel van je piemel houdt. Dan vind je het zielig voor mama dat ze er geen heeft. Maar wat heeft mama dan in plaats van 'geen piemel'. Vagina klinkt zo volwassen en feitelijk ook onjuist, want dat is alleen het binnenste gedeelte. Ook weten veel ouders niet hoe ze het geslachtsdeel van hun dochter moeten noemen. Een piemel is een prima naam voor de penis, maar voor het geslachtsdeel van een meisje lijkt geen goed alternatief te zijn. Spleetje, plasser, piep, voorbips: is een greep uit de creatieve benamingen die ouders eraan geven.
'Poenie' was eind 2018 het nieuwste voorstel onder luisteraars van het NPO Radio 2-programma De Wild in de Middag. 'Streepje, poenie, frummel zijn allemaal een beetje koosnaampjes en ons geslacht is wel meer waard dan een koosnaampje,' zegt Maris. 'Het is belangrijk om de geslachtsdelen van jongs af aan te benoemen. Je maakt het daarmee een bespreekbaar onderdeel van het lichaam, net als een arm of een been. Het is belangrijk om een 'echte' naam te gebruiken. Er zijn soms ouders die bijvoorbeeld de vrouwelijke geslachtsdelen voorbips, doos of poes noemen. Dat kan voor een kind heel verwarrend zijn, een doos en een poes hebben meerdere betekenissen. Stel dat een kind je wil vertellen dat er iemand aan haar vagina heeft gezeten en het over haar poes heeft. Het is belangrijk dat je namen gebruikt die kloppen,' legt Maris uit. Vagina of vulva oppert ze.
Laatste drempel
Marieke gaat niet voor vulva. 'Misschien is het technisch het meest correct, maar ik ken niemand die het zijn kind zo leert,' vindt Marieke. 'Fluf, zo noem ik het altijd. Een vagina is zo'n ding. Alsof je een statement maakt van 'ik leer kinderen gewoon het volwassen woord,' vindt Maaike. Het is de laatste drempel die we blijkbaar als ouders over moeten als het gaat om seksuele opvoeding: gewoon het vrouwelijke beestje bij de naam noemen. 'Een vulva, Owen. Mama heeft een vulva.' Ben benieuwd hoe hij reageert. Mijn gok: "Mama, vind jij je vulva lief?"
Dit artikel is eerder verschenen in de rubriek 'Soms gaat het anders' in Ouders van Nu Magazine – Auteur: Evelien Docherty
/cdf191a8c06a4429844c63a8fff20444/image.jpg)
/08e47e38ec5e465980b13ebf39e25cc6/image.jpg)
/512954a9467048d985531842f119a62b/image.jpg)
/325f3894a2bc4e52bbcee823d4ccd77a/image.jpg)
/f6e8258ac24e4d79ba8d5a8977a5918a/image.jpg)
/2411e22955a64464b62dfc2739586578/image.jpg)
/560b60408b9b42b2a411eac7a839efcf/image.jpg)
/c4b0b694fc98424a8931b119cf4d46ea/image.jpg)
/6a37e1bcaaef4bbaae362a249ac1eba6/image.jpg)
Artikelen van Ouders van Nu ontvangen in je mailbox?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief.
