Ondanks bezwaren verloskundigen gaat financiering geboortezorg veranderen: dit ga je ervan merken

Goed om te weten als je binnenkort een afspraak hebt: verloskundigen in Nederland zijn niet blij. Een meerderheid van de Tweede Kamer heeft gestemd vóór een nieuw financieringsplan van de geboortezorg per 2023 en dat kan consequenties hebben voor hun praktijken. Jij zult er op korte termijn weinig van merken.

De zorg komt bij grote organisaties te liggen, waardoor verloskundigenpraktijken vrezen het onderspit te delven. Volgens het nieuwe plan sluiten zorgverzekeraars geen contracten meer met ziekenhuizen, verloskundigenpraktijken en kraamzorgbureaus apart maar gaat al het geld naar één partij. In deze zogenoemde Integrale Geboortezorg Organisaties (IGO) zijn de ziekenhuizen en gynaecologen de grotere partijen en staan zij vooraan als het gaat om geboortezorg. Verloskundigen vrezen dat zij met hun kleinere praktijken niet kunnen opboksen tegen de grote ziekenhuizen en dat die al het geld naar zich toetrekken.

Keuzevrijheid zwangeren onder druk

Wat verandert er nu voor zwangeren? Op korte termijn niets, zegt een woordvoerder van de KNOV. ‘Zij kunnen vandaag nog dezelfde vergoede zorg kiezen als gisteren. Dat geldt dus ook voor hun keuzevrijheid.’ Maar wanneer er meer zorgpartijen gebruik gaan maken van integrale bekostiging, komt de keuzevrijheid voor de zwangere wel verder onder druk te staan. ‘Dit zien we nu al in de praktijk terug. Bijvoorbeeld in verhalen van verloskundigen waarvan zwangeren niet kunnen kiezen voor bepaalde zorg, zoals pijnstilling door middel van lachgas, omdat deze zorg alleen toegankelijk is voor cliënten van deelnemers binnen een Integrale Geboortezorg Organisatie (IGO).’

Slechtere toegankelijkheid zorg

Ook kan het zijn dat zelfstandige verloskundigenpraktijken niet meer gecontracteerd worden als zorgverzekeraars in bepaalde regio’s kunnen voldoen aan hun zorgplicht door alleen integraal te bekostigen, als dat hun voorkeur heeft. ‘Verloskundigenpraktijken kunnen dan nog wel voortbestaan, alleen krijgen zij een lagere vergoeding, waardoor er een eigen bijdrage van zwangeren gevraagd zal worden. Dit is slecht voor de toegankelijkheid van zorg en voor gelijke kansen.’

Minder babysterfte

Volgens minister Kuipers wordt de zorg met de nieuwe regeling juist beter afgestemd met als doel minder babysterfte en worden budgetten beter verdeeld. Verloskundigen vrezen vooral dat zij afhankelijk worden van ziekenhuizen of hun praktijken zelfs moeten sluiten. Zwangeren hebben met de komst van de IGO’s volgens hen minder vrijheid om zelf een zorgverlener te kiezen en zwangerschappen en bevallingen zouden verder gemedicaliseerd worden.
Er zijn al steeds minder thuisbevallingen en dat zullen er volgens de verloskundigen door deze nieuwe regelgeving nog minder worden. ‘Het RIVM heeft bovendien tijdens de experimenten met de IGO’s geconcludeerd dat de kwaliteit van zorg niet is verbeterd’, aldus de woordvoerder van de KNOV.

Noodalarm

Verloskundigen, zwangeren en andere betrokkenen hebben zich verenigd in platform Noodalarm Geboortezorg. Zij begonnen een petitie tegen het plan die inmiddels is ondertekend door 200.000 sympathisanten. In april en mei waren er al demonstraties. 

Het platform vroeg de Tweede Kamer om zich uit te spreken voor het in stand houden van laagdrempelige verloskundigenzorg in de wijk, keuzevrijheid voor zwangeren, geen ingrijpende wijzigingen door te voeren in de bekostiging van de geboortezorg en te zorgen dat de komende vijf jaar deze beloftes worden nagekomen.