Geduld verliezen bij je peuter: zó voorkom je het

Geduld is een schone zaak. Dat leer je je kind vast ook, maar hou je er zelf maar eens aan als hij voor de vijftigste keer ‘nee’ zegt of weigert zich aan te kleden terwijl jullie bijna weg moeten. Met deze tips wordt het net even makkelijker om je geduld niet te verliezen.

Tip! Werk met een beloningssysteem met stickers. Dat shop je via deze link.

Grenzen en geduld

Je hoopte zó een klein beetje broodnodige rust te kunnen pakken op je vrije dag. Maar helaas, je peuter heeft vandaag geen zin in een middagdutje en wil elke seconde jouw aandacht. Of je had al 83 keer gezegd dat hij niet op de muur mag tekenen, en nou zie je dat hij het toch weer heeft gedaan. Aaaaargh!!!

Dat je je geduld verliest, komt meestal doordat je kind over je grenzen gaat of ze constant opzoekt. Grenzen verkennen is de core business van een peuter: zo ontdekt hij wat wel en niet gewenst of handig is om te doen en hoe mensen reageren op bepaald gedrag. Hoe vermoeiend het soms ook is voor jou, het is ook een teken dat je kind zich gezond ontwikkelt. En het is jouw taak om de grenzen aan te geven, het liefst zonder uitbarsting. Dat betekent dat je vaak engelengeduld moet opbrengen, en ook daar zit wel eens een grens aan.

Lees meer: alles over de sociaal-emotionele ontwikkeling van je peuter

Negatieve aandacht

Waarschijnlijk kun je de ene dag beter met de streken van je kind omgaan dan de andere. Nachtrust maakt een groot verschil, maar ook hoe vol je emmer zit met werkdrukte of zorgen en gedoe. Kinderen voelen het feilloos aan wanneer hun ouders niet ‘beschikbaar’ zijn, dus wanneer je te moe bent om gezellig te doen of met je gedachten voortdurend ergens anders zit. Dat kan voor je kind extra reden zijn om aandacht te vragen: hij wil checken of je er nog wel voor hem bent. Want wat moet-ie zonder jou? Kan je kind even geen leuke manieren bedenken om je aandacht te trekken, dan doet hij dat op een negatieve manier. Niet om jou te pesten, maar eigenlijk júist omdat hij van je houdt en je nodig heeft.

Verstandig reageren

Hoe graag je die hele opvoeding ook pedagogisch verantwoord wilt aanpakken, het kan soms verrekte lastig zijn. Ook omdat een kind hebben meer is dan opvoeden. Het is 24/7 een wisselwerking van jullie karakters en stemmingen. Een keer uit je vel springen is geen ramp, mama is ook maar een mens. Net als je peuter, trouwens. Hij wil je niet expres dwarszitten, achter elk gedrag zit een reden. Het helpt vaak alleen al om je dat te realiseren. Om even na te gaan wat z’n gedrag veroorzaakt en wat er nodig is om de boel vriendelijk bij te sturen. Verder kunnen de onderstaande tips je helpen je geduld te bewaren als je eigenlijk wilt gillen van frustratie.

1. Bekijk het vanuit het perspectief van je kind

De prioriteiten van een peuter en een volwassene kunnen mijlenver uit elkaar liggen. Zo heeft je kind geen boodschap aan een dagplanning. En al helemaal niet aan tijd. Dat komt omdat hij nog niet eens weet wat tijd precies ís. Voor hem bestaat alleen het nu. En als hij nu in de speeltuin is, wil hij gewoon nóg een keer van de glijbaan. Word je ongeduldig als je je kind voor de zoveelste keer omhoog ziet klimmen? Vraag je dan eens af: is het erg als jullie tien minuten langer blijven? Mag je zelf misschien wat meer genieten van het moment, zoals hij doet? Volg je zijn prioriteit en tempo, dan kan je dat ook juist ontspannen, en daar reageert je kind weer op met zijn gedrag. Wie weet maakt het de rest van je dag een stuk makkelijker.

2. Plan vooruit

Met kinderen duurt alles langer: boodschappen doen, de deur uit gaan, iedereen in de auto of op de fiets krijgen. Je kind merkt het direct als jij gaat stressen, en kan daarop reageren door in de weerstand te gaan. Voorkom een race tegen de klok door van tevoren te bedenken wat je kunt doen om zo soepel mogelijk te vertrekken. Leg kleren klaar, pak je tas vast in, en bedenk ook waar je onderweg tegenaan kunt lopen. Een kleurboek voor verveelmomenten, een pakje crackers tegen de honger, en zo voorkom je een hoop gedrein. Bereid je kind ook voor: vertel wat jullie gaan doen en wat hij kan verwachten. Dat vergroot de kans dat hij gezellig meewerkt.

3. Ken je triggers

Voel je je regelmatig gefrustreerd door iets wat je peuter doet? Kijk eens eerlijk (en met mildheid) naar jezelf en probeer te achterhalen waar die frustratie vandaan komt. Ontplof je puur omdat je kind zijn schoenen voor de zoveelste keer niet wil aantrekken? Of speelt er vooral spanning doordat je op je werk je grenzen niet aangeeft? Denk na over de vraag wat jou de meeste stress oplevert en pak dat aan. Word je gek van de troep in huis, die jij steeds mag opruimen? Maak een betere taakverdeling. Heb je stress door je werk? Bespreek dat met je baas. Zo neem je verantwoordelijkheid voor het deel waar je grip op hebt, en dat maakt het makkelijker om de teugels bij je peuter wat te laten vieren.

4. Zorg goed voor jezelf

Een keer ontploffen uit pure frustratie overkomt de beste ouders. Je bent (gelukkig!) geen robot en opvoeden valt niet altijd mee. Juist daarom is het zo belangrijk om ook voor jezelf te zorgen. Dat hoort ook bij het bewaken van je grenzen. Neem je geregeld de tijd om op te laden, dan kun je daarna weer veel meer hebben van je kind. Dus trek die hardloopschoenen aan, laat dat bad vollopen of spreek af met vriendinnen. Daar word je een tevredener en geduldiger mens van en daar profiteert je kind van mee.

5. Tel tot tien

Voel je de spanning oplopen richting ontploffingsgevaar? Val terug op de oude, vertrouwde tel-tot-tien-methode: tel voordat je reageert. Adem tijdens het tellen rustig in en uit en blijf daar met je aandacht bij. Zo neem je heel even afstand van de situatie en geef je jezelf de kans om kalm te reageren. Geduld kan een heel bewust besluit zijn en je kunt het oefenen.

Voorbeeldfunctie

Je kind leert een heleboel van jou. En dan niet alleen van wat je hem uitlegt, maar misschien nog wel meer van hoe jij je gedraagt. Kinderen observeren hun ouders, kopiëren hun gedrag en reageren erop. Snauw je de hele dag door en reageer je vaak bozer dan past bij de situatie, dan kan je kind leren dat boos worden een manier is om je zin te krijgen. Of hij kan er onzeker door worden. Goed om je daarvan bewust te zijn.

Toch ontploft?

Waarschijnlijk voel je je erg schuldig na je uitbarsting. Maar net als je peuter, mag jij leren met vallen en opstaan. Leg je kind uit waarom je zo boos werd, vertel hem dat het niet zijn schuld was en maak het goed. Zo krijgt hij de boodschap dat boosheid een normale emotie is en dat je het kunt oplossen. Lucht je hart ’s avonds nog even bij je partner, of bel een vriendin om van haar te horen dat zij ook heus wel eens uit haar vel springt tegen haar kind. Morgen is er weer een hele nieuwe dag om met frisse moed en engelengeduld elke driftbui of apenstreek van je kind te doorstaan.

Meer weten? Je kind grenzen aangeven kan ook op een andere manier volgens kinderpsycholoog Tischa Neve: dit zijn alternatieven voor een time-out.

Beeld: GettyImages