5x wat je beter tegen je kind kunt zeggen dan 'kijk uit!'

Ouders van Nu Redactie

Leestijd 3 minuten

16 februari 2021, 10:25

'Doe voorzichtig!' Hoor jij jezelf dit ook tien keer per dag naar je kind roepen? Begrijpelijk, maar soms kun je je beter inhouden.

Lees verder onder de advertentie

De neiging om 'pas op!' te zeggen als je kind boven in het klimrek staat of over dat smalle randje van een muurtje loopt, is heel natuurlijk. Als ouder wil je immers niet dat je kind zich pijn doet. Toch is het soms beter om niet 'voorzichtig' of 'pas op' te zeggen. Je kind durft hierdoor minder risico's te nemen en wordt sneller bang om fouten te maken. Bovendien hoort je kind niet eens meer dat je het zegt als je het heel vaak zegt.

Wat zeg je?

Er zijn genoeg gevaren waar je als ouder bij stil moet staan. Maar bij klimmen, klauteren, stoeien of op avontuur gaan, is het goed om af te wegen hoe gevaarlijk het nu echt is. Niemand wil zo'n helikopter-ouder zijn die z'n kind te veel beschermt. Soms worden die overbeschermende vaders en moeders ook wel curling-ouders genoemd. Zij willen hun kind voor elk gevaar en elke tegenslag behoeden terwijl teleurstellingen juist goed zijn voor een kind. Door iets uit te proberen, leert je kind risico's inschatten en hij krijgt er zelfvertrouwen van. Maar ja, je wilt niet dat je kind iets overkomt. Dus wat zeg je dan als je peuter of kleuter gekke capriolen uithaalt? Nou, dit bijvoorbeeld:

Niks
Onderdruk de neiging om 'kijk uit' te zeggen en schat in of er echt gevaar is voor je kind (of voor anderen). Valt het best mee, zeg dan niks. Eén keer vallen is goed voor een kind, daar leert hij van. Waar0m je een valpartij niet uit de weg moet gaan lees je hier.
Kijk eens hoe…
Zonder 'pas op' te roepen, kun je je kind toch bewust maken van de risico's. Zeg bijvoorbeeld: 'Kijk eens hoe smal dat muurtje is.' Of: 'Kijk vanaf hier houdt de muur op'. Zo maak je je kind bewust van de gevaren die op de loer liggen.
Wat is je plan?
Laat je kind zelf een oplossing of alternatief vinden voor een gevaarlijke situatie. Als hij op gladde stenen klimt, merk je bijvoorbeeld op: 'Door de regen zijn de stenen nu erg glad. Hoe ga je daar overheen klimmen?' of 'Hoe krijg je meer houvast?'
Doe het zo
'Voorzichtig' is een heel abstract begrip. Je kind weet hiermee eigenlijk niet wat hij anders zou moeten doen. Als je kind iets doet waarbij je het nodig vindt om een waarschuwing te geven, doe dit dan concreet. Een tip of aanwijzing in plaats van een waarschuwing. Speelt je kind tikkertje vlakbij een drukke weg? Zeg dan bijvoorbeeld: 'Ga op het grasveld tikkertje spelen'. Sjouwt hij een lange tak rond waarmee hij anderen dreigt te raken? Zeg niet: 'Kijk uit', maar: 'Hou één kant van de tak op de grond en sleep hem in plaats van hem te tillen.'
Vind je het nog leuk?
Met anderen stoeien of een 'zwaardgevecht' met stokken houden, zijn van die situaties waarin ouders de neiging hebben om 'doe niet' of 'voorzichtig' te roepen. Maar op zo'n manier spelen met elkaar is voor kinderen juist leuk en leerzaam. Vraag daarom liever: 'Vind je het nog leuk?' Of : 'Laat maar weten als je wil stoppen.'