Beter om samen te kijken
Opmerkelijk is dat kinderen activiteiten zonder schermen, zoals spelen, sporten en lezen juist samen met een ouder doen. Dat staat in contrast met het gebruik van digitale media, zoals op een tablet, telefoon of televisiescherm. Meer dan 60 procent van de jonge kinderen maakt gebruik van digitale media zonder begeleiding van hun ouders.
Experts benadrukken dat de voordelen van schermgebruik vooral tot hun recht komen wanneer ouders hierbij betrokken zijn. 'Hoewel de beweegredenen van ouders te begrijpen zijn, zijn zij zich mogelijk niet voldoende bewust van de behoeften van het kind en de potentiële negatieve langetermijneffecten op de ontwikkeling, zoals op lichamelijk of taalgebied', aldus onderzoeker Anouk Tuijnman van het Trimbos-instituut.
Lees ook: Peuters missen meer dan 1000 woorden per dag door schermgebruik
100 minuten schermtijd per dag
Gemiddeld maken jonge kinderen 111 minuten per dag gebruik van digitale media. Ze zitten 1 uur en 39 minuten voor een scherm. De overige 12 minuten luisteren ze naar media of bellen ze zonder beeld. Dit is veel hoger dan de richtlijnen van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO).
Uit het onderzoek blijkt dat driekwart van de ouders digitale media voor hun jonge kinderen gebruikt vanwege het plezier en de ontspanning die het de kinderen biedt. Maar slechts de helft van de ouders ziet dat het gebruik ook echt bijdraagt aan die ontspanning.
Lees ook: Hoeveel beeldschermtijd is oké?
Negatieve effecten van schermgebruik
'We zien dat ouders vaak digitale media inzetten voor hun kinderen op momenten die voor hen goed uitkomen, zoals tijdens het koken of wanneer het kind onrustig is. Maar te veel schermtijd op jonge leeftijd kan de slaap verstoren, de taalontwikkeling remmen en mogelijk leiden tot lichamelijke klachten door te veel zitten en te lang achter elkaar dichtbij kijken', waarschuwt Tuijnman.
'Daarnaast geven ouders aan dat ze vaak digitale media gebruiken om hun kinderen af te leiden bij negatieve emoties zoals verveling of irritatie. Dit kan leiden tot gemiste leermomenten, omdat kinderen juist op jonge leeftijd moeten leren omgaan met hun emoties en zelfstandigheid moeten ontwikkelen tijdens momenten van verveling.'
Uitleg geven
Onderzoek heeft aangetoond dat actieve betrokkenheid van ouders bij wat jonge kinderen op een scherm ervaren, veel voordelen oplevert voor hun ontwikkeling. 'Kinderen hebben meer plezier, onthouden beter en begrijpen meer van wat ze kijken of spelen als ouders uitleg geven, dingen benoemen en vragen stellen tijdens digitaal mediagebruik', zegt Peter Nikken, lector Jeugd & Media bij Hogeschool Windesheim.
Lees ook: Kind filmpjes laten kijken terwijl jij kookt? Dit moet je weten!
