We hielden een enquête over kraamzorg in Nederland, waaraan 532 ouders deelnamen. De resultaten zijn bijzonder en geven een uniek inkijkje in hoe ouders deze belangrijke ondersteuning hebben ervaren.
Kraamzorg in Nederland moet blijven
De discussie over het behoud van kraamzorg in Nederland is actueel omdat de beroepsgroep onder druk staat door personeelstekort. Het standpunt van ouders is duidelijk: 97 procent vindt dat kraamzorg moet blijven. Een belangrijke reden hiervoor is dat een kraamverzorgende cruciaal is voor een goed begin. ,,Het geeft je vertrouwen dat je niet ineens zonder aankondiging in je nieuwe rol als moeder wordt geplaatst", zo zegt een van de ouders die meedeed aan de enquête.
Voor veel ouders is de kraamverzorgende een belangrijke steun, vooral als je net met een nieuw leven thuis komt. ,,Als je net ouders bent geworden, is alles nieuw en weet je niet waar te beginnen. De uren met de kraamhulp thuis zijn onmisbaar!"
Veel ouders ervaren een rollercoaster aan emoties, waar de kraamverzorgende hen doorheen helpt. ,,Als je de juiste hebt, kan ze een enorme steun zijn in een tijd van onzekerheid en hormonen." Bovendien zijn de praktische ondersteuning en medische controle essentieel: ,,De kraamzorg biedt een goede start voor de baby en het gezin. Ze controleert medisch de baby en de moeder en biedt emotionele en psychische ondersteuning aan het hele gezin."
Lees ook: Kraamzorg regelen, zo doe je dat
Meerderheid had een ziekenhuisbevalling
Op de vraag 'had je een thuisbevalling of een ziekenhuisbevalling?' bleek dat een overgrote meerderheid van 75 procent van de ouders in het ziekenhuis beviel, terwijl 23,7 procent aangaf thuis te zijn bevallen. Vervolgens vroegen we hoeveel uur kraamzorg zij na de bevalling ontvingen.
Bijna de helft van de ouders (48 procent) kreeg tussen de 24 en 48 uur kraamzorg. Een iets kleinere groep van 28,4 procent ontving tussen de 48 en 60 uur zorg. Voor 13,9 procent van de ouders was de kraamzorg beperkt tot 0-24 uur, terwijl 7 procent aangaf dat zij zelfs tussen de 60 en 80 uur ondersteuning hebben gekregen. Van alle kraamzorguren werd het overgrote deel, namelijk 93,1%, bij de ouders thuis verleend, terwijl 6,5% online kraamzorg ontving.
Taken van kraamverzorgende
Op de vraag welke taken hun kraamverzorgende heeft opgepakt, kwamen uiteenlopende antwoorden naar voren. De meeste ouders (23,1 procent) gaven aan dat de kraamverzorgende zich voornamelijk richtte op de zorg voor moeder en baby. Daarnaast gaf 21,9 procent aan dat er veel aandacht werd besteed aan voorlichting over onderwerpen zoals voeding, slapen, verzorging en het herstel van de moeder.
Een nagenoeg gelijk percentage van 21,6 procent benoemde dat hun kraamverzorgende hielp met kleine huishoudelijke taken. Voor 14,2 procent was de mentale ondersteuning en het signaleren van hulpbehoefte een belangrijke rol van de kraamverzorgende.
Ook werd de ondersteuning van de partner genoemd door 12,7 procent van de ouders, wat aangeeft hoe breed de hulp kan zijn in deze periode. Tot slot gaf 6,5 procent aan dat de kraamverzorgende extra taken oppakte, zoals het strijken van de was of het voorbereiden van het avondeten.
Lees ook: Wat doet een kraamverzorgster (en wat niet)?
Voor meer dan de helft was de kraamzorg onmisbaar
51,3 procent van de ouders beschouwt kraamzorg als echt onmisbaar, terwijl 36,8 procent het fijn vond dat de kraamverzorgende aanwezig was in die eerste week. Slechts 11,8 procent denkt dat ze het ook zonder kraamverzorgende hadden gered. De waarde van kraamzorg blijkt ook uit de antwoorden op de vraag 'waar blonk jouw kraamverzorgende in uit?'
Ouders waardeerden vooral de zorg voor zowel moeder als baby. Een ouder zegt: ,,Ze was ontzettend lief, voelde precies aan wat ik nodig had en stuurde me naar bed als ik moe was." Ook de deskundigheid en het advies van de kraamverzorgende werden vaak genoemd. ,,Ze gaf duidelijke uitleg en goede informatie over borstvoeding, waardoor ik het kon doorzetten", vertelt een moeder. Een andere ouder benadrukt de betrokkenheid: ,,Ze had aandacht voor het hele gezin en betrok ook onze andere kinderen bij de nieuwe situatie."
De kraamverzorgenden waren zowel deskundig als empathisch. ,,Ze had een goed gevoel voor wat we nodig hadden en bood een luisterend oor tijdens moeilijke momenten", schrijft een ouder. De combinatie van liefdevolle zorg en praktische ondersteuning maakte een groot verschil: ,,Ze regelde alles wat we nodig hadden, en dat gaf ons veel zelfvertrouwen in de zorg voor onze baby."
Mooiste herinnering aan kraamzorg
Tijdens de kraamweek hebben veel ouders bijzondere herinneringen aan hun kraamverzorgende. Een ouder schrijft: ,,Acht dagen lang kwam ze iedere ochtend bij mij op de rand van het bed zitten om even te praten over hoe de nacht was verlopen en hoe ik terugdacht aan de bevalling." Ook het delen van kennis en ervaring wordt gewaardeerd: ,,Ik kreeg veel advies over het goed kunnen voeden van mijn baby, wat ontzettend waardevol was."
De steun die ze bood in emotionele momenten is voor velen ook niet te vergeten: ,,Bij baby 1 gaf ze me na een week niet slapen een knuffel en bevestigde ze dat het ook veel te zwaar was waar wij doorheen gingen." Voor een ander moment, toen de kraamtranen niet te stoppen waren, was er ook een troostende schouder: ,,Ze gaf me een knuffel en zei dat ik het goed deed, dat ik een goede moeder was."
De herinneringen zijn divers en gaan verder dan alleen praktische hulp. ,,We hebben flink wat gelachen en vooral genoten van het hartverwarmende stukje tekst dat ze in het kraamboek schreef", zegt een ouder. Een ander noemt: ,,Dat het voelde alsof er een vriendin op de bank zat bij ons. Wat een fijn mens."
Lees ook: 15x bijzondere herinneringen aan jullie kraamverzorgers
