Alimentatie: zo bereken je jouw situatie + je rechten

Wat is alimentatie?

Al ben je gescheiden, je blijft verplicht om financieel voor elkaar en voor de kinderen te zorgen. Er zijn twee soorten alimentatie: partneralimentatie en kinderalimentatie. Jij en je ex-partner zijn niet alleen onderhoudsplichtig naar elkaar (partneralimentatie), maar ook naar jullie kinderen (kinderalimentatie). De afspraken hierover worden vastgelegd in het echtscheidingsconvenant en het ouderschapsplan. In principe mag je zelf afspraken met elkaar maken over alimentatie. Het moeten wel redelijke afspraken zijn. Als het niet lukt om hier met elkaar afspraken over te maken, zal de rechtbank de hoogte van de partner- en kinderalimentatie voor jullie bepalen.

Kinderalimentatie berekenen

De hoogte van de kinderalimentatie wordt door drie factoren bepaald: het gezinsinkomen, de behoefte van de kinderen en de draagkracht van de ouders. Uiteindelijk bepaalt de rechter de hoogte van de alimentatie. Rechters hebben gezamenlijk normen ontwikkeld die ze gebruiken voor het vaststellen ervan: de Trema-normen. Online vind je rekentools die je een indruk geven van het bedrag dat betaald moet worden. Let op: je persoonlijke omstandigheden hebben invloed op het uiteindelijke bedrag. Heb je bijvoorbeeld schulden doordat je koophuis minder waard is geworden, dan kan dat invloed hebben op de hoogte van de alimentatie.

Het berekenen van de kinderalimentatie is dus maatwerk en wordt meestal door een mediator of advocaat gedaan. Kinderalimentatie betaal je tot je kind 21 jaar is. Formeel betaal je vanaf 18 jaar aan het kind zelf. Meestal spreken de ouders echter af dat zolang het kind nog thuis woont de alimentatie aan de ouder waarbij het kind woont wordt betaald.

Partneralimentatie berekenen

Kinderalimentatie heeft altijd voorrang op partneralimentatie. Is er na het berekenen van de kinderalimentatie nog financiële ruimte over, dan pas kunnen jij en je ex-partner samen afspraken maken over de partneralimentatie. Dit geldt overigens alleen als jullie getrouwd waren of een geregistreerd partnerschap hadden, anders is er geen onderhoudsplicht en dus geen sprake van partneralimentatie.

Je kunt aanspraak maken op partneralimentatie wanneer je niet in staat bent om in je eigen levensonderhoud te voorzien. Daarbij is de norm de huwelijkse welstand, oftewel: hoe je gewend was tijdens je huwelijk te leven. Dit wordt de behoefte genoemd. Natuurlijk moet je ex-partner wel in staat zijn om alimentatie te betalen. Dit wordt de draagkracht genoemd. Beide zijn van invloed op de hoogte van de partneralimentatie. Er wordt dus door een rechter geen hogere alimentatie opgelegd dan de behoefte en de draagkracht.

Hoelang krijg je partneralimentatie?

De partneralimentatie bedraagt maximaal 5 jaar. Of korter, als het huwelijk of geregistreerd partnerschap korter dan 10 jaar duurde. Dan ontvangt je ex-partner alimentatie voor de helft van de tijd dat het huwelijk of partnerschap duurde. De partneralimentatieplicht duurt langer dan 5 jaar bij bepaalde uitzonderingen.

Er zijn 3 uitzonderingen:

1. 01.

   Je hebt kinderen met je ex-partner. De partneralimentatie stopt pas als jullie jongste kind 12 jaar is geworden.

2. 02.

   Het huwelijk of het geregistreerd partnerschap duurde langer dan 15 jaar. En de ex-partner die alimentatie ontvangt krijgt binnen 10 jaar AOW. Dan stopt de partneralimentatie als de AOW start.

3. 03.

   Het huwelijk of het geregistreerd partnerschap duurde langer dan 15 jaar. En de ex-partner die alimentatie ontvangt is geboren op of voor 1 januari 1970 en krijgt over meer dan 10 jaar AOW. Dan duurt de alimentatie 10 jaar.

Bij samenloop van de hierboven genoemde omstandigheden, geldt de langste termijn.

De partneralimentatie vervalt als degene die de alimentatie ontvangt gaat samenwonen, hertrouwt of een geregistreerd partnerschap aangaat. Ook voor partneralimentatie kun je online rekentools vinden die een indruk geven. Let op: wil je het zeker weten, dan zal je een mediator of advocaat moeten inschakelen.

Als jullie huwelijk of geregistreerd partnerschap minder dan 5 jaar heeft geduurd en jullie hebben samen geen kinderen gekregen, is de alimentatieplicht maximaal zo lang als de duur van het huwelijk/partnerschap.

Kosten alimentatie

Als je alimentatieafspraken maakt tijdens de echtscheidingsprocedure hoef je hier niet extra voor te betalen. Als je wilt weten wat een redelijk alimentatiebedrag is in jullie situatie kan je een alimentatieberekening laten maken. Als je een aparte rechtszaak over de alimentatie wilt voeren, bijvoorbeeld omdat je na je scheiding alsnog alimentatie wilt vragen of het bedrag wilt aanpassen, betaal je de kosten voor de advocaat en de rechter. Dit is het griffierecht. Als je de kosten van de advocaat niet kunt betalen, kun je in sommige gevallen rechtsbijstand aanvragen. De overheid betaalt dan een deel van de kosten. Dit heet een toevoeging. Je betaalt dan wel een eigen bijdrage. Hoeveel je betaalt, hangt af van je inkomen en vermogen.

Partner weigert alimentatie te betalen, wat nu?

Als een van de twee ex-partners weigert kinder- of partneralimentatie te betalen of een betalingsachterstand heeft, dan kan het Landelijk Bureau Inning Onderhoudsbijdragen (LBIO) in Rotterdam worden ingeschakeld. Het LBIO kan de alimentatie innen bij de betalende partij en betalen aan de ontvangende ex-partner of kind. Het LBIO kan beslag leggen op salaris, een uitkering of spullen van de betalende ouder. De hulp van het LBIO is echter niet gratis. Kijk hier voor meer informatie.

Bron: Rechtspraak