Promovendi Brenda De Sousa da Silva en Zijian Li onderzochten in Portugal en China hoe dove en slechthorende (DSH) kinderen zich sociaal-emotioneel ontwikkelen. 'Veel van deze kinderen hebben een cochleair implantaat, maar dat betekent niet automatisch dat ze net zo makkelijk meekomen als hun horende leeftijdsgenoten,' legt promotor Carolien Rieffe uit in het persbericht van de Universiteit Leiden.
Bijna geen verschil
Rieffe legt verder uit dat het lawaai van bijvoorbeeld schreeuwende kinderen op het schoolplein het lastig maakt voor kinderen met gehoorverlies om gesprekken goed te volgen.
Hierdoor kunnen ze minder makkelijk deelnemen aan sociale interacties, wat invloed kan hebben op hun sociale en emotionele ontwikkeling. Het is verrassend dat beide onderzoeken nauwelijks verschillen laten zien in de emotionele ontwikkeling van DSH-kinderen en hun horende leeftijdsgenoten.
Lees ook: Sociaal-emotionele ontwikkeling van je peuter
Stimulerende omgeving
Promovendus Zijian Li onderzocht hoe sociale emoties zich ontwikkelen bij kleuters met gehoorproblemen in China. Vooral morele emoties zoals schaamte, schuld en empathie stonden centraal. Dit onderzoek werd uitgevoerd bij 250 kinderen tussen de 2 en 6 jaar.
Voor dit onderzoek werden een jaar lang de ontwikkeling van kleuters met en zonder gehoorproblemen gevolgd en vergeleken. Naarmate kleuters ouder werden, vertoonden ze steeds meer moreel en sociaal gedrag.
In samenwerking met het Chinese Center for Rehabilitation in Beijing ontdekten de onderzoekers hoe belangrijk een stimulerende omgeving is. Daar wordt al op jonge leeftijd gezorgd voor een passende omgeving met leeftijdsgenoten, afgestemd op de behoeften van elk kind. 'We zien dus dat vroege - op maat gemaakte - interventies en begeleiding essentieel zijn om ook dove en slechthorende kleuters mee te laten doen aan het sociale verkeer', vertelt Zijian Li in het persbericht van Universiteit Leiden.
Lees ook: Emoties bij kinderen: zo help je jouw kind daarbij
Op het schoolplein
Promovendus Brenda De Sousa da Silva onderzocht hoe sociale emoties zich ontwikkelen bij kleuters met gehoorproblemen in Portugal. Hierbij werd in dit geval specifiek gekeken naar hun sociale gedrag op het schoolplein en hoe dit werd beïnvloed door externe factoren, zoals hun omgeving en sociale interacties. Voor dit onderzoek werden 12 dove en slechthorende kleuters tijdens de pauze geobserveerd en werd hun gedrag gecodeerd en vergeleken met hun 85 normaal horende leeftijdsgenoten.
Om dit in kaart te brengen, vroegen ze ouders en leerkrachten om vragenlijsten in te vullen. Daarnaast gebruikten ze sensordata om sociale relaties tussen kinderen te meten en observeerden ze hun speelgedrag op het schoolplein met speciaal ontwikkelde software. Zo kregen de onderzoekers een compleet beeld van hoe deze kinderen zich in hun dagelijkse omgeving bewegen en contact maken met anderen.
Uit het onderzoek bleek dat Portugese kleuters met gehoorverlies zich sociaal en emotioneel net zo ontwikkelen als hun horende leeftijdsgenootjes. Een opvallende ontdekking was wel dat dove en slechthorende kleuters op het schoolplein vaker alleen speelden, terwijl hun horende klasgenootjes juist vaker samen speelden. Waarom dit gebeurt, moet nog verder onderzocht worden.
Bron: Universiteit Leiden