'Je moet het accepteren. Maar af en toe geloof ik het nog steeds niet', begint Irene Schouten te vertellen in de woonkamer van haar prachtige, zelf ontworpen huis in Hoogkarspel.
Ze kan er uren praten over schaatsen en haar eerste stappen als ondernemer in de fitnessbranche, maar het gesprek aan de houten eettafel draait ook geregeld weer terug naar de gezondheidsproblemen van zoon Dirk, nu 9 maanden oud. 'Als je gewoon lekker met hem ligt, denk ik nog steeds weleens: er is niks met hem aan de hand.'
Altijd al een kinderwens
Een kinderwens had de drievoudig olympisch kampioene altijd al. Een groot gezin was de droom, zoals in haar familie gebruikelijk is. Zijn alle neven en nichten samen, dan zijn ze met 88 man, vertelt ze met een lach.
Snel na haar laatste WK in Calgary volgde begin 2024 dan ook het heugelijke nieuws. 'Ik stopte met langebaan, maar wilde nog wel marathons schaatsen. En toen werd ik zwanger. En best wel ziek.'
'Ging ik van drie keer goud in Calgary binnen twee maanden tijd naar dagenlang op bed en ontbijten met cola. Het enige wat ik binnen kon houden. Ik had last van HG-zwangerschap. Toen heb ik wel een paar keer gedacht: oké, is dit nou wat ik wilde?'
We spraken Irene tijdens haar zwangerschap: Een buik vol: Irene Schouten was extreem misselijk en kon alleen cola binnenhouden
Er zijn maar elf bekende gevallen van in de wereld
Irene Schouten
Ze werd destijds zelfs even opgenomen. Vochttekort en tekort aan mineralen, ze lag zwanger aan het infuus. 'Maar uiteindelijk ging dat weer beter en beviel ik van Dirk. De eerste zes weken waren ook nog als een roze wolk. Dus heel snel had ik alweer zoiets van: ik moet weer fit worden. Wilde ook nog voor het record van Atje Keulen Deelstra gaan.'
Die won 61 marathons op kunstijs, de teller van Schouten staat op 59. Dus verscheen ze in februari als kersverse moeder plots in Heerenveen aan de start van een Marathon Cup.
Het werd een rare avond, omdat ze vanwege een conflict met Albert Heijn-Zaanlander als eenling reed, in een zwart pak dat later geveild werd voor de Hersenstichting.
Videocall vanuit het ziekenhuis
Een eigen marathonteam was de volgende stap. Ze had de formatie al rond. De sponsoren waren al gestrikt, de contracten al getekend. Tot Schouten in extremis alsnog de stekker eruit moest trekken.
'Er waren in die periode allemaal ziekenhuisopnames met Dirk. Ik wist dat ik eigenlijk moest trainen om straks weer marathons te winnen. Maar dacht ook: ga ik me daar nou echt nog zo druk om maken, terwijl mijn zoontje alle aandacht nodig heeft?'
Een emotionele videocall vanuit het ziekenhuis volgde. Ze proefde begrip, maar uiteraard ook teleurstelling, omdat er een heel professioneel team in de maak was. Ze zorgde dat alle meiden netjes elders onderdak vonden, maar de eigen formatie was definitief van de baan.
'Ik kreeg toen eerst nog reacties dat het egoïstisch was om een team op te zetten en meteen weer te stoppen. Toen moest ik al voorzichtig naar buiten brengen dat het met de gezondheid van Dirk niet helemaal goed ging. En ik denk dat mensen het nu wel snappen.'
Ze vertelde via sociale media destijds al kort over de slechte start en de zeldzame genetische mutatie die bij haar zoon ontdekt was. 'Er zijn maar elf bekende gevallen van in de wereld. En Dirk heeft er ook epilepsie bij. Dus we weten gewoon echt niet wat de prognose is', legt Schouten nu berustend uit.
'Ik heb heel het internet al afgespeurd over wat we kunnen doen, maar dit is pas in 2022 ontdekt. De arts van het AMC zei al: 'Irene, jij weet net zoveel als ik'. Al die documenten die ik online heb gevonden, heeft hij ook gelezen.'
Ze was er de eerste maanden nachtenlang druk mee. 'Zat ik 's nachts van alles op te zoeken op Google. Hoe kunnen we dit oplossen? Dat uiteindelijk mijn man zei: en nu ga je slapen. We móéten door. Dit accepteren, want anders kun je gewoon niet verder. Maar weet je, ik dacht: dit gebeurt ons niet.'
We weten gewoon niet wat de toekomst biedt
Irene Schouten
De negen maanden oude Dirk is deze donderdagochtend naar de medische opvang. 'Daar krijgt hij de zorg die hij nodig heeft. Nou ben ik redelijk positief ingesteld, de zorg in Nederland is heel goed, dus wie weet dat Dirk nog een aantal stapjes maakt.
Dat hij zich beter kan ontwikkelen. Ik denk ook nog heel erg met mijn trainingshoofd, dat wij zijn lichaampje sterker moeten maken. Ben heel veel met hem bezig. Maar we weten ook: hij gaat nooit zo functioneren zoals wij.
Alleen, ik hoop dat hij daarin wel nog kan genieten. En daar doen we alles aan. Maar we weten gewoon niet wat de toekomst biedt.'
Lees ook: Uit de hielprik bleek dat de baby van Yasmine (33) een zeldzame stofwisselingsziekte heeft
Zijn proces
'Ik moet niet kijken naar andere baby's van 9 maanden', weet Schouten. 'We moeten vooral bezig zijn met zijn proces. Een kind van 9 maanden kan normaal gesproken al goed zitten, van alles al doen.
Dirk kan zijn hoofdje nog niet goed optillen. Kan nu net op zijn buik rollen en weer terug en dat maakt mij dan heel trots. Met elk stapje dat hij maakt, zijn we blij.
Toen Dirk net geboren was, zei iedereen: hij gaat zeker schaatsen. Maar daar denken we helemaal niet aan. Als hij maar een beetje mee kan met de maatschappij. Wat al moeilijk zal gaan worden.'
Op vakantie
De voormalig schaatskampioene weet dat ze mentaal sterk is, net als man Dirkjan. 'We kunnen veel aan. Gaan bijvoorbeeld binnenkort gewoon op vakantie, naar Gran Canaria. Kan je denken van oké, dat wordt heel zwaar. Maar we hebben het geaccepteerd. Met bepaalde dingen ben je beperkt, dat weet je. Maar als je daar maar mee om weet te gaan.'
Qua tegenslagen is Schouten, dochter van Noord-Hollandse tulpenkwekers wel wat gewend. Haar moeder Jolanda kreeg acht jaar terug een hersenbloeding. En tegelijkertijd met Schouten was ook haar zus zwanger, die na dertig weken beviel van een overleden kind.
Lees ook: Op vakantie met je baby: 13 geschikte bestemmingen
Niet stilzitten
'Daar hadden we eerst in oktober al mee te maken. Toen beviel ik zelf in december. En na anderhalve maand op die roze wolk kwamen we erachter dat het niet goed was met Dirk. Sindsdien draait de medische mallemolen.'
Alle plannen gingen daarna een tijdje op nul. Maar het ondernemersbloed bleef kriebelen bij Schouten. Ze is niet gemaakt om stil te zitten, merkte ze toen al snel weer. 'Ik kan gewoon slecht, eh ... Wat moet ik altijd thuis?'
Zakelijk avontuur
Een zakelijk avontuur dicht bij huis, dat moest wel passen in haar leven als moeder, bedacht ze. Meteen na de zwangerschap sportte ze al bij haar overbuurvrouw, waar ze via het razend populaire Reformer Pilates haar core en onderliggende spieren trainde.
De eerste keer op zo'n bank vond ze helemaal niets. 'Omdat ik nog zwak was. Maar ik werd snel sterker, zag m'n houding verbeteren en merkte dat ik het toch wel heel erg leuk vond.'
Dus ging ze het gesprek aan en nu is overbuurvrouw Suus Bakker haar compagnon. Onder de naam RFRMR openden de twee de laatste maanden studio's in Hoogkarspel, Enkhuizen, Volendam en binnenkort volgt een vestiging in Hoorn. 'Ik vind sporten en ondernemen heel leuk, dus dat combineer ik nu.
Over twee weken hebben we weer dertien meiden die we gaan opleiden om les te geven. Zo houd je je in één keer weer heel erg bezig met andere dingen dan alleen maar met jezelf. Tuurlijk heb ik wel nagedacht of dit paste naast de zorg voor mijn zoon. Maar daarom doe ik het ook samen met anderen.'
Ze staat acht uur per week zelf voor de groepen. 'Mensen zeggen: waarom besteed je dat niet uit? Maar ik vind het gewoon zelf heel leuk, ook om contact te hebben met de mensen. Laat mij maar sporten, dat gevoel na afloop blijft heel fijn.
Laatst liep ik de Dam tot Damloop, superslecht, maar ik voelde me heerlijk. Dat gevoel van winnen ga je niet meer pakken, maar dat wist ik van tevoren. Maar waar ik nu bijvoorbeeld veel voldoening uit haal, is als mensen bij ons een nieuwe rittenkaart kopen voor de volgende tien lessen. Dan denk ik: yes, ze hebben het leuk gehad, voelen zich goed.'
Schaatsspecifiek doet ze nu even niets. 'En dat merk je wel aan het volume van mijn benen en billen. Mijn afzet is ook helemaal weg', zegt Schouten, die wel het plan heeft om weer eens per week in Hoorn te gaan schaatsen. 'Gewoon voor de leuk.'
Lees ook: Sporten na de bevalling: wanneer en hoe begin je weer?
Analyticus bij de Spelen in Milaan
In februari keert ze in olympisch Milaan voor even terug naar haar oude wereld, als ze aan de desk van NOS aanschuift als analyticus. Zelf nog schaatsen in Milaan was nooit echt serieus een optie, bekent ze. 'Maar die 3 en 5 kilometer won ik nog met afstand in Peking, dus daar zal echt wel even door mijn hoofd gaan: wat was hier mogelijk geweest?'
Dat een ander straks olympisch kampioen wordt, vindt ze geen ramp. Wel dat ze in races nooit echt de razendsnelle tijden noteerde die ze in trainingen reed. 'Ik weet gewoon dat ik nog heel goed was toen ik stopte. En nog sneller kon en dat weten de trainers ook. Dat stukje blijft ergens wel jammer. Maar goed, ik had ook andere wensen.'
Veel stress
Het vele reizen als topsporter was ze spuugzat. 'Een heel eenzaam leventje hoor. Zat je weer op je hotelkamertje. Ontbijten, uurtje trainen en weer die hotelkamer. Ik scrolde laatst door mijn Instagram, elk jaar was gewoon bijna hetzelfde. Dan naar Tenerife, dan weer naar Livigno, dan weer Grosseto.
Je ziet van buitenaf alleen maar de mooie dingen, maar ik heb dat jaar van de Spelen zo veel stress gehad. En niet alleen ik, mijn hele familie. Ik heb jarenlang heel egoïstisch geleefd en dat knaagde aan mij. Dat wilde ik gewoon niet meer.'
Lees ook: Stress tijdens de zwangerschap, zo beperk je het
Familie en vrienden
Zo paste Schouten laatst een zondag op haar moeder, toen pa een dag weg was en haar broers en zus niet konden. Toen ze nog schaatste, zou het haar niet eens gevraagd zijn. Nu staat ze altijd klaar voor haar naasten, die ook haar weer steunen met de zorg voor zoon Dirk.
'We hebben gelukkig veel familie en vrienden die helpen. Iedereen is enorm meedenkend. Ik heb altijd gezegd: alleen nog die Spelen en daarna ben ik er ook voor iedereen, omdat ze er ook altijd voor mij zijn. Ik kon nooit dingen terug doen en ben blij dat ik dat nu wel kan. Dat geeft mij een heel goed gevoel.'