'Voor mij begon het toen een goede vriendin van mij meerdere miskramen achter elkaar kreeg. Ik was in die tijd vrijgezel en had nog helemaal niet nagedacht over kinderen. Van miskramen had ik weleens gehoord, maar het was nooit zo dichtbij gekomen. Toen ik mijn vriendin naar haar miskramen vroeg, zag ik pas echt wat voor impact ze op haar hadden. Vooral de angst, het verdriet en de schaamte dat ze met zich meebrachten.
Mijn vriendin zei dat ik een van de weinigen was met wie ze erover sprak. Dat vond ik vreemd. Want waarom rustte er zo'n ongemak op dit onderwerp? En waarom werd er zo weinig over gesproken? Dat was het moment waarop ik dacht: hier moet ik iets mee.
Lees ook: De impact van een miskraam: 'Er is veel verborgen verdriet'
Noodzaak
Ik besloot me erin te verdiepen en las verhalen over miskramen. Ook sprak ik met vrouwen die het hadden meegemaakt en ik luisterde naar podcasts waarin miskramen besproken werden. Hoe meer ik te weten kwam, hoe sterker ik de noodzaak voelde om er als filmmaker een documentaire over te maken. Ik besefte dat we als maatschappij vaak niet goed weten hoe groot de impact van een miskraam kan zijn. En dat wilde ik graag veranderen.
Eenzaamheid
Mijn insteek werd al snel duidelijk: ik wilde de verwerking van een miskraam belichten. Hoe ga je verder na zo'n verlies? En hoe kunnen we als samenleving beter omgaan met vrouwen (en hun partners) die dit meemaken? Tijdens mijn research merkte ik dat veel vrouwen zich tijdens en na een miskraam ontzettend alleen voelen in hun verdriet. Ze denken de enige te zijn die niet zomaar door kan gaan, weten niet goed waar ze terechtkunnen, krijgen onhandige reacties uit hun omgeving of voelen schaamte. Die struggle wilde ik laten zien.
Lees ook: Miskraam verwerken: dit kan helpen
Dubbel gevoel
Tijdens mijn research bleek ik zelf zwanger te zijn. Dat was bijzonder en confronterend tegelijk. Ik luisterde naar verhalen en podcasts over miskramen, terwijl ik zelf nieuw leven in me droeg. Hierdoor besefte ik nog meer dat het niet vanzelfsprekend is dat een zwangerschap goed verloopt. Het was niet zo dat ik me door alle verhalen angstiger voelde, maar ik was me er wel erg bewust van dat het ook mis kon gaan. Gelukkig verliep mijn zwangerschap goed. In het voorjaar van 2023 werd mijn dochter Vosse geboren. Ze is nu bijna 2 jaar.
Positieve reacties
De reacties op de documentaire waren overweldigend. Ik kreeg zoveel berichten van mensen die zich herkenden en eindelijk hun verhaal durfden te delen. Ook mensen die zelf geen miskraam hadden meegemaakt, waren onder de indruk. Ze gaven aan dat ze door de documentaire beter begrepen wat een miskraam met iemand kan doen. En dat was precies wat ik wilde bereiken: meer begrip en het onderwerp bespreekbaar maken.
Lees ook: Twee op de drie vrouwen hebben psychische klachten na een miskraam
Niet bagatelliseren
Wat ik van de documentaire heb geleerd, is dat je nooit voor iemand anders mag bepalen hoe verdrietig een miskraam mag zijn. Het maakt niet uit hoe ver een zwangerschap was: verlies is verlies. Omstanders zeggen vaak goedbedoelde dingen als 'Gelukkig weet je nu dat je zwanger kunt worden' of 'Gelukkig was je nog niet zo ver'. Maar zodra je een zin begint met 'gelukkig' of 'tenminste', bagatelliseer je iemands verdriet. En dat is niet helpend.
Lees ook: 'Dan maak je toch een nieuwe?' De pijnlijkste opmerkingen die jullie kregen na een miskraam
Blijf vragen
Wat ik ook heb geleerd, is hoe belangrijk het is dat je na een miskraam blijft vragen hoe het met het iemand gaat, ook maanden of jaren later. We zijn vaak bang om iemands pijn aan te raken, maar veel vrouwen vinden het juist fijn om er nog een keer bij stil te staan en het erover te hebben.
Erkenning van verlies
De documentaire heet Maar je was er wel, omdat dat is waar het om draait: het erkennen van het verlies. Een miskraam is vaak ongrijpbaar, zeker als het vroeg in de zwangerschap gebeurt. Maar het was er wél. Ik hoop dat mijn film niet alleen vrouwen en hun partners helpt, maar ook de mensen om hen heen. Hoe meer we erover praten, hoe minder eenzaam vrouwen zich zullen voelen. Dat is mijn grootste wens.'
'Maar je was er wel' is te zien via NPO 2 Extra, npodoc.nl en NPO Start.
