1 Suiker veroorzaakt ADHD
Noem het een hardnekkige fabel: het idee dat kinderen ADHD krijgen van kleurstoffen of suiker. 'Natuurlijk kunnen ze een tijdelijke energiepiek krijgen door suiker, maar ADHD is complexer dan alleen druk gedrag', zegt Martijn Spoelstra, jeugdarts en bestuurslid bij AJN Jeugdartsen Nederland.
Vandaag de dag krijgt een kind dat hyperactief is snel het stempel ADHD, merkt Spoelstra. Maar vaak wordt dat gedrag door andere factoren veroorzaakt, zoals een onrustige situatie thuis, te weinig structuur of een drukke klas met dertig kinderen.
Lees ook: Hoeveel suiker mag je kind per dag?
2 Als een kind gezond is, heeft hij geen vaccinaties nodig
Het aantal kinderen dat alle vaccinaties krijgt, daalt de laatste jaren. Het is een onderwerp dat veelvuldig terugkeert in de spreekkamer van jeugdartsen. 'Ouders die kritisch tegenover vaccineren staan, zeggen vaak dat ze vertrouwen op het immuunsysteem van het kind. Dat is heel mooi, maar het immuunsysteem is niet zo rijp dat het al die ziektes kan tegenhouden', legt Spoelstra uit.
Sterker, zelfs gezonde volwassenen kunnen behoorlijk ziek worden van bijvoorbeeld mazelen. Dat een kind goed eet en heel gezond is, helpt om de ziekte te doorstaan, maar: 'Ook die kinderen kunnen heel ziek worden en in zeldzame gevallen overlijden'.
Lees ook: Vaccinaties voor je baby: welke krijgt je kind?
3 Een verkoudheid moet worden behandeld met antibiotica
Het is een veelgehoorde boodschap: antibiotica helpt alleen tegen een bacteriële infectie, niet bij virussen. Toch denken nog steeds veel ouders dat hun kind, bijvoorbeeld bij een oorontsteking, antibiotica nodig heeft.
'Je kunt zorgen dat je kind zich zo prettig mogelijk voelt, bijvoorbeeld met paracetamol', adviseert Spoelstra. En zorg dat je kind genoeg blijft drinken en liefst ook wat eet. Dat geeft het lichaam de kracht om het virus zelf te bestrijden. 'De meeste kinderen zijn na een week beter.'
Lees ook: 12 vragen en antwoorden over een snotneus en verkoudheid
Sapjes bevatten veel vitamines, maar die hoeveelheid staat niet in verhouding tot de hoeveelheid suiker
4 Een kind heeft dagelijks sap nodig voor vitamines
De verpakkingen van sapjes zien er vaak zo gezond uit, met allerlei afbeeldingen van fruit. Maar dagelijks een glas sap voor de vitamientjes zou deze jeugdarts niet aanraden. 'Ja, ze bevatten wel vitamines, maar die hoeveelheid staat niet in verhouding tot de hoeveelheid suiker die er ook in zit.'
Voor een verse jus d'oranges zijn misschien wel vijf sinaasappels nodig, veel meer dan de twee stuks fruit per dag die worden aanbevolen. Kortom: een sapje op zijn tijd is niet erg, maar om genoeg vitamines binnen te krijgen, raadt Spoelstra aan gewoon groente en fruit te geven.
Lees ook: Zoveel groente en fruit moet een kind per dag eten
5 Eczeem en allergieën gaan altijd vanzelf over
Kinderen kunnen al jong eczeem krijgen. En ja, bij het gros verdwijnt dat vanzelf naarmate ze ouder worden. Maar er blijft een groep die eczeem houdt, waarschuwt Spoelstra. 'Het hangt ervan af welke vorm het is. Eczeem kan erfelijk zijn.'
Bij koemelkallergie is het vooral belangrijk om baby's vanaf 9 maanden te gaan trainen. Door ze steeds een beetje koemelk te geven, gaat het lichaam dat accepteren. Bij 90 procent van de 2-jarigen verdwijnt de allergie. Overigens geldt dat minder voor ei- of pinda-allergieën. Al wordt de kans op zo'n allergie kleiner als kinderen vanaf 9 maanden ei en pinda krijgen.
Lees ook: Zo voorkom je voedselallergie: 'Geef je baby pindakaas en ei voordat hij acht maanden is'
6 Kinderen met overgewicht groeien er vanzelf overheen
Ach, het is maar babyvet. En joh, dat trekt wel weg als hij de lucht in schiet. Kinderen die te zwaar zijn, kunnen hun overtollige kilo's met een groeispurt verliezen. Maar dat gebeurt lang niet bij allemaal. 'Zeker bij kinderen rond de 5 jaar zien we het gewicht dan stijgen en moet je goed naar het voedingspatroon kijken.'
Dagelijks pakjes drinken mee naar school, ongezonde traktaties in de klas. Een verkeerd voedingspatroon zorgt er steeds vaker voor dat kinderen de kilo's helemaal niet kwijtraken. Een graadmeter: de groeilijn die de arts op het consultatiebureau bekijkt. Wijkt een kind van het eigen lijntje af, kan dat een teken zijn van een ongezonde leefstijl.
7 Zonnebrandcrème is alleen nodig bij volle zon en warm weer
De kinderhuid verbrandt sneller. Dat je een kind alleen bij een strakblauwe lucht moet insmeren, is een fabel, zegt Spoelstra. 'Ook bij bewolking en lagere temperaturen is er uv-straling. De kinderhuid is veel kwetsbaarder, dus die moet je beschermen, liefst met de hoogste factor zonnebrand.'
En nog een tip: smeer meermaals op de dag in, want na twee uur is de bescherming al minder.
Getest: de beste zonnebrand voor baby's en kinderen
8 Melk is essentieel voor sterke botten, dus elk kind moet dagelijks melk drinken
In melk zitten vitamine D en calcium, stoffen die belangrijk zijn voor sterke botten. En ja, melk is gezond, erkent Spoelstra. Maar moet een kind per se dagelijks melk drinken voor sterke botten? Nee, dat ook weer niet.
'In groene groenten zoals spinazie, broccoli en boerenkool zitten ook vitamine D en calcium. Je kunt die stoffen dus ook uit andere producten halen.'
9 Kinderen hebben dagelijks supplementen nodig (zoals multivitaminen of visolie)
Zelfs als een kind slecht eet, krijgt hij meestal genoeg vitamines binnen, stelt Spoelstra. 'Het aantal kinderen dat supplementen nodig heeft, is heel klein.'
Pasgeboren baby's die borstvoeding krijgen, hebben vitamine K nodig voor een goede bloedstolling en tot 4 jaar moeten kinderen vitamine D krijgen. Alleen kinderen met een donkere huid hebben die vitamines ook daarna nodig. Maar verder zijn extra supplementen echt niet nodig, zegt Spoelstra.
Sterker, ze zijn nog ongezond ook. 'Kinderen die dagelijks multivitaminen slikken, krijgen soms wel tweehonderd suikerklontjes per jaar binnen. Bespreek dus altijd met de arts of het nodig is om supplementen te geven.'
