Dat concludeert Rosanne Sluiter van de UvA op basis van haar promotieonderzoek. Zij volgde meer dan tweehonderd kinderen op verschillende momenten: op 2-, 3-, en 4-jarige leeftijd. Ook had Sluiter contact met ouders en leerkrachten die hun ervaringen deelden.
Bij een positieve relatie tussen de professional en het kind gaat het begin van groep 1 veel beter, stelt Sluiter. Volgens de onderzoeker zijn deze kinderen beter in staat om zich aan te passen aan een nieuwe omgeving en gedragen zij zich sociaal competenter dan de kinderen die een minder positieve band hebben opgebouwd met de pedagogisch medewerker. Het promotieonderzoek bewijst volgens Sluiter dat een-op-eencontact 'echt wel heel belangrijk' is bij jonge kinderen.
Een-op-eencontact
'De overgang van de kinderopvang naar de basisschool kan voor kinderen erg stressvol zijn', zegt Sluiter. 'Kinderen zouden zo goed als mogelijk begeleid moeten worden. Hoe moeizamer deze overgangsperiode, des te nadeliger dit is voor de sociaal-emotionele ontwikkeling op de basisschool.'
Meer lezen over de sociaal-emotionele ontwikkeling van je peuter
Een goede band opbouwen kost tijd
Sluiter maakt zich zorgen over de oplopende personeelstekorten in de kinderopvang. 'Als er veel personeelswisselingen zijn, kan een kind zich niet goed hechten. Het kost tijd voordat een kind zich vertrouwd voelt bij een pedagogisch medewerker. Dat lukt niet in één dag en dat gaat zeker niet lukken als er elke week een invaller of stagiair op de groep staat.'
Het huidige personeelstekort ligt volgens de Brancheorganisatie Kinderopvang rond de zevenduizend medewerkers. Als de opvang bijna gratis wordt, zal dit cijfer verdriedubbelen, zo is de verwachting.
Lees ook: CNV waarschuwt: 275.000 kinderen kunnen straks niet naar de kinderopvang
'Beleid en praktijk moeten de nadruk leggen op het belang van een hechte, sensitieve, liefdevolle een-op-eenrelatie tussen pedagogisch medewerkers en kinderen', vindt Sluiter. 'Bijvoorbeeld door de medewerkers hier specifiek in te coachen en te zorgen voor stabiliteit op de groep door zo min mogelijk personeelswisselingen. Bij het vormgeven van de toekomst van de kinderopvang is het cruciaal dat deze een-op-eenrelatie centraal staat.'
Socialere peuters bij gastouders
Wat ook opvalt aan Sluiters promotieonderzoek: de invloed van de een-op-eenrelatie is bij kinderen van 2-jarige leeftijd sterker bij de gastouderopvang dan in kinderdagverblijven. Waarschijnlijk komt dit doordat de groepen bij gastouders vaker kleiner zijn dan bij een kinderdagverblijf. Een gastouder kan op die manier meer persoonlijke aandacht hebben voor het kind.
Lees ook: Gastouderopvang kiezen: waar let je op?
Kinderen die worden opgevangen door gastouders hebben over het algemeen betere sociaal-emotionele vaardigheden dan kinderen in kinderdagverblijven als zij 2 jaar oud zijn. Wel is het zo dat deze voorsprong weer verdwijnt. Zodra kinderen de overstap maken naar groep 1, zijn kinderen die naar een reguliere opvang zijn gegaan, juist weer sociaal vaardiger.
'Bij een kinderdagverblijf is het vaak al wat schoolser. De kinderen zijn daardoor gewend om in een groep te bewegen met meer kinderen', zo legt Sluiter uit.
Bron: UvA, ANP
Lees ook: Ouders zijn volgend jaar tot 1000 euro meer kwijt aan kinderopvang door bevriezing toeslag