Van de werkende of werkzoekende vrouwen krijgt namelijk 43 procent te maken met (vermoedelijk) een vorm van discriminatie vanwege zwangerschap of moederschap, aldus het College voor de Rechten van de Mens. En dat percentage is al sinds 2012 hetzelfde.
De Rijksoverheid wil dat zwangere vrouwen op de arbeidsmarkt een gelijke behandeling krijgen. Zwangerschapsdiscriminatie is verboden en zelfs strafbaar. Het lastige is alleen dat het moeilijk bewijsbaar is.
Lees ook: Zwangerschapsdiscriminatie: 'Ik kon de helft van mijn salaris inleveren óf vertrekken'
Twijfels over capaciteiten
Iets wat Evita Lammes (trainer, consultant, extern vertrouwenspersoon en auteur van het boek Waar ligt de grens? dat in september verschijnt) vaak hoort in haar werk. Dagelijks spreekt ze met mensen over grenzen. ,,Recent sprak ik iemand die zwanger was en veel op pad was als vertegenwoordiger. Haar werkgever was erg tevreden over haar werk, tot ze zwanger bleek.
Plotseling kreeg ze te horen dat haar werkgever twijfelde aan haar capaciteiten en werd haar contract niet verlengd. De zwangere vrouw heeft hier niets mee gedaan, omdat ze niet kon aantonen dat het zwangerschapsdiscriminatie was, maar zelf denkt ze dat dit de reden was."
Wettelijk verplicht
Ook moederschapsdiscriminatie komt veel voor. Het komt voor dat zwangeren door hun werkgever minder verlof krijgen dan wettelijk verplicht is (zes weken zwangerschapsverlof en minstens tien weken bevallingsverlof, in totaal dus zestien weken).
Of er is geen ruimte om in te kolven of er wordt verwacht dat je de tijd later inhaalt (je hebt recht op negen maanden kolven onder werktijd). Hoewel het vanuit de werkgever netjes zou zijn om je op de hoogte te stellen van je rechten, gebeurt dat maar zelden.
Lees ook: Kolven op werk: dit zijn je rechten
Wat kun je doen?
Als je hier nu mee te maken krijgt, wat kun je er dan aan doen? ,,Zwangerschapsdiscriminatie herkennen en weten wat je rechten zijn, daar kom je een heel eind mee", aldus Lammes. ,,Het is daarnaast belangrijk om te weten waar een werkgever wel of niet naar mag vragen.
Zo mag een werkgever niet vragen hoe je de opvang hebt geregeld, of naar een eventuele kinderwens tijdens een sollicitatie. Ook komt het voor dat werkgevers invullen voor een werknemer. Bijvoorbeeld dat ze je uren minderen, omdat je vast minder wilt gaan werken of je kleinere projecten toebedelen, omdat je hoofd vast naar andere dingen staat. Dit valt ook onder zwangerschapsdiscriminatie, hoe goed bedoeld ook", aldus Lammes.
Dit zijn je rechten als het gaat om
Begin met een vraag
,,Discriminatie is moeilijk te ervaren en al helemaal te verdedigen, omdat er vaak geen hard bewijs voor is. Maar vermoed je zwangerschapsdiscriminatie, dan is het raadzaam om te proberen eruit te komen met je leidinggevende. Als je dat niet durft, of er samen niet uitkomt, kun je een afspraak maken met een vertrouwenspersoon. Als je het spannend vindt, raad ik aan om te beginnen met een vraag. Informeer bijvoorbeeld naar wat er is geregeld, wat je moet weten en wat ze van jou nodig hebben om alles te faciliteren.
Vraag ook naar officiële documenten van de organisatie, zodat je je kunt inlezen. Het kan nuttig zijn om collega's die zwangerschaps- of ouderschapsverlof hebben gehad te vragen naar hun ervaringen. Of ga in gesprek met mensen uit je omgeving, om te zien hoe andere bedrijven het aanpakken. En als een gesprek echt niet je ding is, kan een mail met vragen ook prima zijn", tipt Lammes.
Een klacht indienen
Als je overigens te maken hebt gehad met discriminatie op de werkvloer, maar je destijds hebt besloten om er niets mee te doen, kun je er alsnog werk van maken. ,,Je kunt alsnog in gesprek gaan met HR of je (voormalige) werkgever, of juist met de vertrouwenspersoon.
Als je dat niet ziet zitten, kun je je casus voorleggen aan het College voor de Rechten van de Mens en op basis van hun reactie eventueel een klacht indienen. En onthoud dat niet elke werkgever het slecht bedoelt, soms willen ze met je meedenken en maken ze van daaruit verkeerde keuzes."
Meldpunt Zwangerschapsdiscriminatie
Ga er overigens nooit van uit dat er toch niets gebeurt met je klacht. Zwangerschapsdiscriminatie wordt in Nederland erg serieus genomen. Zo is er in 2021 nog een zorginstelling geweest die een medewerkster 40.000 euro moest betalen, omdat zij als gevolg van haar zwangerschap haar baan was kwijtgeraakt.
