BabySlapen

Baby huilt in slaap: waarom en wat kun je doen?

Baby huilt in slaap Getty Images
Getty Images
Leestijd 8 minuten
(Medisch) beoordeeld door:
inge de heer
Inge de Heer
relatietherapeut
Lees verder onder de advertentie

Lees ook: Dit zijn de beste babyfoons zonder camera van dit jaar

Waarom huilt je baby in slaap?

Als je baby 's nachts huilend wakker wordt, kun je hem eventueel troosten door hem te knuffelen, een liedje te zingen, een speen te geven of hem te voeden. Maar wat doe je als je baby midden in de nacht begint te huilen, terwijl hij nog slaapt, dus huilt in zijn slaap?

Sommige baby's kunnen in hun slaap plotseling gaan jammeren, huilen of zelfs keihard krijsen. Troosten kan dan lastig zijn als je baby huilt in zijn slaap. Misschien wil je je baby ook liever niet wakker maken, omdat hij vervolgens weer moeilijk in slaap te krijgen is. Voordat we uitleggen hoe je een slapende, huilende baby kunt troosten, is het handig om wat inzicht te krijgen in de slaapcyclus van een baby.

Lees verder onder de advertentie

Lees ook: Dit zijn de beste slaaptrainers voor kinderen van dit jaar

Lichte slaap en diepe slaap

De slaapcyclus van mensen – en dus ook van baby's – bestaat uit vijf fases:

  • In slaap vallen, lichte slaap
    Fase 1: de overgang tussen wakker zijn en slapen.

  • Iets diepere slaap
    Fase 2: begin van de echte slaap.

  • Diepste slaap
    Het kan zijn dat je ergens leest dat er vier stadia zijn. Fase 3 en 4 zijn dan samengevoegd tot één stadium.Fase 3: de overgangsfase naar een diepe slaap. De ademhaling wordt regelmatig.
    Fase 4: de echte diepe slaap.

  • Droomslaap
    Fase 5: REM-slaap, de Rapid Eye Movement. Tijdens deze fase zijn er vaak snelle oogbewegingen en zijn de hersenen actief. Dit is de fase waarin je droomt.

Lees verder onder de advertentie

Meer lezen: Zoveel slaapt een baby gemiddeld het eerste jaar

Op het moment dat je baby tijdens het slapen van de ene fase naar de andere fase gaat, kan hij wat onrustiger zijn. Hij kan wat geluidjes maken, rollen of bewegen en soms ook even kort wakker worden en weer indommelen. Tijdens deze overgangsmomenten kunnen baby's ook gaan huilen. Soms worden ze dan wakker, soms niet. In dat geval huilt je baby dus terwijl hij slaapt.

Het is ook mogelijk dat je baby in een soort halfbewuste toestand lijkt te zijn, waarin het moeilijk te zeggen is of hij nog slaapt of al wakker is. Zo lang hij nog lijkt te slapen, kun je je kind het beste even met rust laten. De kans is namelijk groot dat hij binnen een paar minuten in een volgende slaapfase terechtkomt en vanzelf weer stil wordt.

Lees verder onder de advertentie

Bij volwassenen duurt een complete slaapcyclus ongeveer 90 minuten, maar bij baby's duurt een slaapcyclus 45 minuten. Per nacht doorloopt een baby dus meer slaapcyclussen dan een volwassene en heeft hij meer momenten van lichte slaap. En dus ook veel mogelijkheden om wakker te worden of te huilen in zijn slaap.

Lees ook: Dit zijn de meest voorkomende slaapproblemen bij baby's

Slapende baby troosten

Huilt je baby in zijn slaap? Hoewel je natuurlijke reactie waarschijnlijk is om je huilende baby wakker te maken en te knuffelen, kun je juist beter even afwachten en aankijken wat er gebeurt. Als je baby huilt terwijl hij slaapt, is dat namelijk niet per se een teken dat hij klaar is om wakker te worden. Mogelijk zit je baby in de overgang van lichte slaap naar diepe slaap, waardoor hij even onrustig is. Zodra je kind in die diepere slaap terechtkomt, zal hij vanzelf weer rustig worden.

Lees verder onder de advertentie

Pak je hem op, dan bestaat de kans dat hij daardoor wakker wordt. Dan ben je misschien verder van huis, omdat je je kind vervolgens weer in slaap moet krijgen.

Een aantal tips:

  1. 01.

    Haal je baby niet automatisch uit bed omdat hij huilt, maar kijk eerst even goed of hij wel echt wakker is. Lijkt hij nog te slapen, laat hem dan liggen en kijk de situatie even aan.

  2. 02.

    Luister ondertussen goed naar het huilgeluid. Misschien herken je het huiltje en weet je wat er aan de hand is. Als je baby huilt omdat zijn luier vol is, hij hongerig is, het koud heeft of misschien wel ziek is, wordt hij niet uit zichzelf weer stil, maar gaat hij juist erger huilen. Dan is het wel tijd om in te grijpen.

  3. 03.

    Huilt je slapende baby om een duidelijke reden, zoals een volle luier of omdat hij honger heeft, pak hem dan heel kalm op. Op die manier kan hij op een rustige manier wakker worden. Geef je baby wat hij nodig heeft: een voeding, schone luier of warmere slaapzak. Doe dat zonder veel geluid te maken of felle lampen aan te doen. Een klein nachtlampje is voldoende. Hou het kort, maak het niet te gezellig en leg hem daarna weer rustig in bed.

Lees verder onder de advertentie

Afwachten en aankijken is dus de beste reactie. Je hoeft een huilende, slapende baby in principe niet te troosten zoals je bij een wakkere baby zou doen.

Lees ook: Je baby laten huilen of meteen troosten, dit is volgens experts de beste methode.

Hoe herken je een nachtmerrie?

Als je baby huilt terwijl hij slaapt, denk je al snel aan een nachtmerrie. Maar kunnen baby's wel nachtmerries hebben? Op die vraag is geen duidelijk antwoord te geven. Het is niet bekend, baby's kunnen het ons immers niet vertellen. Ook uit onderzoeken blijkt geen duidelijke conclusie. Wetenschappers gaan ervan uit dat kinderen pas verhalend gaan dromen als ze zich situaties kunnen voorstellen en kunnen associëren. Dat zou betekenen dat echte nachtmerries pas vanaf vier jaar voorkomen. Toch ervaren veel ouders van jongere kinderen wel degelijk dat hun kind plotseling bang of verdrietig wakker kan worden door een droom.

Lees verder onder de advertentie

Als baby's al dromen, zou dat volgens de wetenschap vooral gaan om flarden over basisbehoeften als warmte, drinken en knuffelen. Maar wat er precies in een babyhoofd omgaat terwijl hij slaapt, is een mysterie.

Lees ook: Kan een baby dromen?

Nachtangsten of night terrors

Nachtangsten of night terrors zijn iets anders dan nachtmerries. Een kind met nachtangst kan in de avond plotseling compleet overstuur zijn. Een nachtangst komt vaak voor binnen twee uur nadat je kind in slaap is gevallen. Hij is in paniek, lijkt ontroostbaar, beweegt druk en is verward. Soms ademt hij ook gejaagd en zweet hij flink. Je kind kan zijn ogen open hebben, maar toch lijkt hij niet wakker te zijn. Het lukt ook niet om hem te troosten of gerust te stellen. Mogelijk gaat hij zelfs harder huilen als je hem oppakt en vasthoudt. Een kind met nachtangsten lijkt vaak niet in de gaten te hebben dat je bij hem bent.

Lees verder onder de advertentie

Wakker maken heeft in dit geval geen zin. Aanrakingen kunnen het huilen zelfs verergeren en langer laten duren. Blijf rustig bij je kind zitten. Na 5 tot 25 minuten slaapt hij vaak vanzelf weer rustig verder. Je kunt eventueel een lichtje op de gang aandoen. Kinderen die nachtangsten hebben gehad, herinneren zich daar de volgende dag niks meer van. Deze nachtangsten zijn onschuldig, maar voor de ouders wel heel naar om mee te maken. Ze ontstaan wanneer je kind van een lichtere fase van slapen naar een diepere fase van slapen gaat en zijn het gevolg van een zich ontwikkelend zenuwstelsel.

Meer weten? Dit is de reden dat kleuters vaak nachtmerries hebben.

Huilend in slaap vallen

Sommige baby's huilen zichzelf in slaap. Het is een onderwerp waar de meningen over verschillen: laat je je kind huilen tot hij slaapt of ga je hem troosten, met als mogelijk gevolg dat je kind weer klaarwakker wordt door jouw aanwezigheid?

Lees verder onder de advertentie

Er zijn verschillende onderzoeken naar gedaan, met tegenstrijdige resultaten. Wel is de algemene consensus dat je baby's tot zes maanden beter niet kunt laten huilen. Pasgeboren baby's kunnen namelijk nog niet leren om zichzelf te troosten. Bij baby's die ouder zijn dan zes maanden kun je wel slaapcoaching toepassen. Kies bij slaapcoaching wel voor een methode waarbij je kind niet alleen hoeft te blijven. Het doel van slaapcoaching is namelijk niet om je kind uit te laten huilen. Het doel is je kind te leren slapen en dat kun je doen onder begeleiding van een ouder.

Huilt jouw baby elke dag wel even voor het slapengaan? Maak je er niet te druk om, zo lang het om een paar minuten huilen gaat. Sommige kinderen hebben het nodig om kort te huilen voor het slapengaan. Op die manier verwerken ze alle prikkels van de dag.

Lees hier meer over verschillende slaapmethodes.

Lees verder onder de advertentie

Andere oorzaken voor huilen tijdens slaap

Het is mogelijk dat er meer aan de hand is als je baby veel huilt terwijl hij slaapt. Misschien krijgt hij tanden of kiezen en voelt hij de pijn door zijn slaap heen. Misschien is hij ziek en jammert hij daardoor tijdens zijn slaap. Wordt het nachtelijke huilen echt een probleem en hebben jullie veel slaapgebrek, waardoor je overdag niet meer goed kunt functioneren, neem dan contact op met je huisarts om een medisch probleem uit te sluiten.

Meer lezen: Doorslapen in het eerste jaar helemaal niet zo gebruikelijk als gedacht

Bronnen: Dijklander ziekenhuis, Centrum Jeugd en Gezin