Contact met ouders zorgt voor betere hersenontwikkeling bij prematuren

De hersenen van te vroeg geboren kinderen ontwikkelen zich beter als ze vaak door hun ouders worden aangeraakt, of als ze regelmatig hun stem horen of geur ruiken. Als ze 1,5 jaar oud zijn, is onder meer hun taalontwikkeling beter.

Je te vroeg geboren baby aanraken, zachtjes tegen hem praten en, als het kan, vasthouden. Het is niet alleen fijn voor jou en je kind, het is ook heel goed voor zijn of haar ontwikkeling. De hersenen van premature kinderen ontwikkelen zich namelijk beter als ze regelmatig de aanraking, stem of geur van hun ouders ervaren, schrijft NRC.

Dit blijkt uit een onderzoek gedaan door Amerikanen en Finnen. Dit innige contact met papa en mama zorgt ervoor dat als de kinderen 1,5 jaar oud zijn, onder meer hun taalontwikkeling beter is dan die van te vroeg geboren kinderen die de ‘normale zorg’ hebben gehad.

Zie ook: Je baby in de couveuse, hoe werkt dat?

Ontwikkelingsachterstand vroeggeborenen

Kinderen die te vroeg worden geboren moeten in een couveuse verder groeien. De kinderen ondergaan allerlei medische handelingen, wat stress oplevert. Ook worden ze gescheiden van de moeder, aan wiens stem en geur ze vanuit de baarmoeder gewend zijn. Hierdoor ontwikkelen de hersenen zich vaak minder goed, waardoor premature baby’s een grotere kans hebben op een ontwikkelingsachterstand.

Buidelen helpt

Uit eerdere onderzoeken bleek al dat verschillende vormen van contact tussen ouders en te vroeg geboren kinderen hun ontwikkeling bevordert. Een voorbeeld is buidelen. Hierbij ligt je baby op of tussen jouw blote borsten of bij je partner op de blote borst. Je baby draagt alleen een luier en eventueel een mutsje.

In dit onderzoek werden vier van die elementen gecombineerd in een ‘kalmerende interventie’, die door gespecialiseerde verpleegkundigen aan de moeders werd geleerd. 115 moeders deden mee, met in totaal 150 te vroeg geboren baby’s. De baby’s waren na 26 tot 34 weken zwangerschap geboren, waar een normale zwangerschap veertig weken duurt.

Lees ook: Te vroeg geboren kinderen vaker introvert

Zachtjes tegen je kind praten

Het doel van de kalmerende interventie was om alle zintuigen van het kind aan te spreken: reuk, tast, gehoor en zicht. Als het kind in de couveuse lag, werden bijvoorbeeld doeken met de lichaamsgeur van moeder en kind uitgewisseld. Ook kon de moeder de baby in de couveuse lang en stevig aanraken, zachtjes tegen het kind praten en oogcontact maken.

Ook de vaders en andere familieleden werden aangemoedigd op deze manier met het kind om te gaan. Kinderen die dat aankonden, mochten af en toe uit de couveuse om minimaal een uur te buidelen bij de moeder, of om te worden vastgehouden en gevoed, soms in een schommelstoel.

Minibadmutsje met elektrodes

Rond de tijd dat de baby’s normaal gesproken geboren hadden moeten worden, maten de onderzoekers hun hersenactiviteit met een EEG (elektro-encefalogram). Ze kregen hiervoor een mini-badmutsje met elektrodes op hun hoofd terwijl ze sliepen.

Betere taalontwikkeling

Wat bleek? Bij de baby’s die de kalmerende interventie kregen, waren de verbindingen en de activiteit in allerlei grote zenuwnetwerken in de hersenenschors anders dan bij de baby’s die de gewone zorg kregen. De hersenschors is een belangrijk onderdeel van het brein: hier komt de informatie uit de rest van het lichaam terecht en wordt geïnterpreteerd.

De hersenactiviteit kwam meer overeen met die van op tijd geboren baby’s. Toen de kinderen 1,5 jaar oud waren, was de ontwikkeling van taal en cognitie bij de extra aangeraakte kinderen ook beter dan bij de dreumesen die de normale zorg hadden gehad.

‘Buidelen gebeurt te weinig’

Het intensieve contact tussen moeders (of vaders) met hun te vroeg geboren baby is nog geen standaard-beleid op de neonatale intensive care, zegt Nikk Conneman, kinderarts-neonatoloog in het Erasmus MC Sophia Kinderziekenhuis in Rotterdam, tegen de krant. Zelfs het buidelen gebeurt niet standaard. ‘Ouders doen dat wel, maar het gebeurt vaak nog te weinig, te kort, ook bij ons. Dit is belangrijk onderzoek dat mensen aanspoort om na te denken over het effect van aanraking en andere zintuiglijke waarnemingen bij te vroeg geboren baby’s.’

Muziektherapie werkt ook

Ook muziek is goed voor de ontwikkeling van te vroeg geboren baby’s. Uit Gronings onderzoek blijkt dat muziektherapie het zenuwstelsel van te vroeg geboren baby’s beter doet functioneren. Een muziektherapeut speelde op de afdeling neonatologie van het UMCG gitaar, zong of neuriede voor de pasgeborene. De muziek werkte zowel kalmerend als stimulerend. Het brein van de baby kon zowel actiever als juist minder actief worden tijdens de muziektherapie. Ook bleek de hoeveelheid zuurstof in de hersenen tijdens de muziektherapie minder te schommelen dan ervoor en erna. Volgens het onderzoek is muziektherapie een belangrijke stap om ontwikkelingsproblemen bij prematuren terug te dringen.

Bron: NRC – Beeld: GettyImages