Geboortevlekken bij baby's

Het kan even schrikken zijn als je baby bij de geboorte een vreemd plekje blijkt te hebben. Gelukkig kunnen deze geboortevlekken meestal geen kwaad. Wat zijn de meest voorkomende geboortevlekken en hoe herken je ze?

In samenwerking met expert

Elodie Mendels

Kinderdermatoloog

Wat zijn geboortevlekken?

Sommige baby’s hebben meteen bij de geboorte al een vlek. Andere baby’s ontwikkelen deze pas een paar dagen tot weken na de geboorte . Deze vlekken zijn meestal niet gevaarlijk, maar het is goed om deze eenmalig te laten beoordelen door de huisarts of het consultatiebureau. Bij twijfel kan de (kinder)dermatoloog helpen.

Soorten geboortevlekken

Meestal hoef je je bij een geboortevlek geen zorgen te maken. De meest voorkomende geboortevlekken staan hieronder beschreven.

1. Ooievaarsbeet

   Een ooievaarsbeet is een roze of rode vlek op het hoofd van je baby. Deze plekken komen meestal voor in de nek, midden op het voorhoofd of op de oogleden. Een ooievaarsbeet is roze of rood, omdat de bloedvaatjes op die plek zijn uitgezet. Als je baby huilt of zich opwindt, kun je de plek goed zien. Ongeveer de helft van de baby’s heeft een ooievaarsbeet  bij de geboorte.

   De vlekken zijn onschuldig. In de nek blijven ze meestal bestaan. Hier groeit later het haar overheen, waardoor je er meestal niets meer van ziet. De vlekken op de oogleden en het voorhoofd verdwijnen meestal spontaan na een paar maanden tot paar jaar.

   Lees hier meer over een ooievaarsbeet: wat is het en wat kun je eraan doen?

   Advertentie

2. Mongolenvlek

   Baby’s met een (licht)donkere huidkleur hebben wel eens een mongolenvlek. De mongolenvlek wordt zo genoemd omdat men vroeger dacht dat de vlekken vooral voorkwamen bij mensen uit Mongolië. De vlek heeft een bleek- grijsblauwe verkleuring. Het kan variëren in grootte, van enkele centimeters tot wel 20 centimeter groot. De vlek wordt binnen een paar dagen na de geboorte zichtbaar, meestal op de rug of billen. Het ontstaat doordat de pigmentcellen tijdens de embryogenese in de lederhuid blijven hangen. Meestal verdwijnt de vlek na enkele jaren, zelden blijft de vlek bestaan.

3. Aardbeienvlek

   Een aardbeienvlek (de medische term is infantiel hemangioom) is een rode of blauwe geboortevlek die een paar dagen na de geboorte ontstaat. Een aardbeienvlek is een kluwen van bloedvaatjes op een willekeurige plek in de huid. Je ziet dan een rood, bobbelig plekje dat een beetje lijkt op een aardbei. Ligt de vlek wat dieper, dan is hij blauw van kleur. Een aardbeienvlek groeit in het eerste levensjaar, de snelste groei treedt op tussen de 2 en 5 maanden. Heel soms kan de groei langer aanhouden tot na het eerste levensjaar. Daarna verdwijnt de aardbeienvlek in jaren. Soms laat het hierbij restafwijkingen na, zoals verkleuringen of een dunnere huid.

   Meestal heeft een kind geen last van een aardbeienvlek, maar in sommige gevallen kun je het beste even langsgaan bij je huisarts. Bijvoorbeeld als:
   – de vlek snel groeit,
   – groot is,
   – op een vervelende plek zit (zoals in het gezicht (in het bijzonder de lip, neus, oor of op het ooglid) of in het luiergebied),
   – gaat bloeden of korstjes heeft, of ontstoken is,
   – je kind meer dan 5 aardbeienvlekken heeft.
   Bij twijfel kan je kind worden doorverwezen naar een gespecialiseerd aardbeienvlekken centrum (Erasmus MC-Sophia Rotterdam, Radboud MC te Nijmegen, UMC Utrecht, Juliana Kinderziekenhuis te Den Haag, Amsterdam Medisch Centrum).

   Leestip: 8 ‘vreemde’ verschijnselen bij je baby die volkomen normaal zijn

   Advertentie

4. Wijnvlek

   Een wijnvlek is een aangeboren vlek met een roze tot paarsachtige kleur. In medische termen wordt dit een ‘nevus flammeus’ of ‘capillaire malformatie’ genoemd. Je ziet de vlek al meteen bij de geboorte, meestal in het gezicht of de hals van je kind. Maar een wijnvlek kan ook ergens anders op de huid zitten. Een wijnvlek ontstaat doordat kleine bloedvaatjes in de huid, de haarvaten, op een bepaalde plek te sterk zijn uitgezet. Hierdoor stroomt er meer bloed doorheen en ontstaat de roze tot paarsachtige kleur. Een wijnvlek groeit proportioneel mee met het lichaam, in tegenstelling tot een aardbeienvlek.

   Een wijnvlek is over het algemeen een goedaardige aandoening. In heel zeldzame gevallen kan een wijnvlek een onderdeel zijn van een syndroom, zoals het Syndroom van Sturge-Weber. Er zijn dan inwendige vervormingen van de bloedvaten. Je kind kan last krijgen van epilepsie, een verstandelijke beperking hebben of een verhoogde oogboldruk (glaucoom). Als je kind een wijnvlek in de buurt van zijn ogen heeft, kun je dit het beste met je huisarts bespreken.

   De grootte van de vlek is bij ieder kind verschillend. Het kan gaan om een klein plekje, maar het kan ook zijn dat de helft van zijn gezicht ermee bedekt wordt. Lasertherapie kan helpen de zichtbaarheid van de vlek te verminderen, maar meestal is een wijnvlek niet helemaal weg te halen.

   Heeft je kind huiduitslag: check deze handige rode vlekkenwijzer.

5. Aangeboren moedervlek
   

   De meeste moedervlekken ontstaan pas als je kind ouder is, maar sommige baby’s worden geboren met een moedervlek. Dit wordt in medische termen een congenitale naevus genoemd. Een aangeboren moedervlek ziet er roze tot bruin uit en soms voelt de vlek hobbelig aan. Ook kunnen er haren op de vlek zitten, deze zijn onschuldig. Een aangeboren moedervlek kan heel klein zijn, maar ook een stuk groter.

   In zeldzame gevallen kan het grote delen van de huid beslaan. Ook kunnen er meerdere moedervlekken op het lichaam aanwezig zijn. Kleine aangeboren moedervlekken kunnen in principe geen kwaad, maar hoe groter en hoe meer aangeboren moedervlekken hoe meer risico op huidkanker (kwaadaardige moedervlek = melanoom). Het is raadzaam om de aangeboren moedervlek door de huisarts en/of (kinder)dermatoloog in ieder geval éénmaal te laten beoordelen. De behandelend arts kan dan afhankelijk van de grootte van de moedervlek de juiste vervolgstappen zetten.

6. Witte vlek

   Soms heeft je kind een vlek op het lichaam waar de huid lichter is dan op andere plekken. Dit kleurverschil wordt veroorzaakt doordat er op die plek minder pigment zit , of geen pigment (bijvoorbeeld bij de huidaandoening vitiligo). Een witte vlek is in principe ongevaarlijk maar soms kan het samenhangen met andere klachten of aandoeningen. Daarom is het raadzaam om de vlek door de huisarts en/of (kinder)dermatoloog te laten beoordelen.

7. Café-au-lait-vlek
   

   Deze vlek heet zo vanwege de koffie-met-melk-kleur. Het is een lichtbruine verkleuring op de huid van een baby, die ontstaat doordat er op die plek meer pigment aanwezig is. Dit kan ook ontstaan als je kind ouder is. Een café-au-lait-vlek zie je meestal op het bovenlichaam en de benen. Als een kind groter wordt, groeit de vlek mee. Het is een goedaardige huidaandoening, waar een kind geen last van heeft. Als je kind meerdere café-au-lait-vlekken heeft is het raadzaam naar de huisarts te gaan. Meerdere vlekken (>4) kunnen namelijk samenhangen met verschillende syndromen.

Eventuele behandeling geboortevlekken

De meeste geboortevlekken zijn onschuldig en hebben geen behandeling nodig. Mochten plekken groter worden, van kleur en/of vorm veranderen, jeuken, steken of pijn doen of bloeden, dan is het verstandig om contact op te nemen met je huisarts.

Lees meer: Hoe verzorg je de tere babyhuid: advies en tips van een dermatoloog

Bronnen: GGD, Huidziekten.nl, Centrum voor jeugd en gezin