Hersenontwikkeling
Als je baby nog piepklein is en bij jou in de baarmoeder zit, begint de ontwikkeling van zijn hersenen al. De hersenen bestaan uit verschillende onderdelen en die hebben allemaal een eigen functie. Uiteindelijk moeten die onderdelen en functies met elkaar samenwerken. Daar zijn verbindingen voor nodig en die ontstaan door ervaringen.
De verschillende delen van het brein koppelen informatie die binnenkomt via de ervaringen. Zo leer je de wereld kennen en leer je hoe je daarin kunt leven, bewegen, communiceren, voelen en denken. Je baby leert in je baarmoeder al vroeg geluiden, geuren, smaken en aanrakingen van de buik herkennen en krijgt jouw stemming mee. Al die informatie wordt gebruikt bij de vroege hersenontwikkeling.
Geluiden horen
Tussen de zevende en negende week van je zwangerschap ontstaat het gehoororgaan van je baby en wordt het binnenoor gevormd. Een week later begint de oorschelp te groeien en rond de vijfde maand kan je baby horen. In de achtste maand kunnen baby's onderscheid maken tussen verschillende soorten klanken: jouw stem en die van je partner, het geluid van bewegingen in het vruchtwater en muziek.
Ook merkt je baby jouw stemming. Dit gebeurt bijvoorbeeld als je stresshormonen aanmaakt, die via de placenta bij je baby komen. Maar ook als hij jouw hart plotseling heel snel hoort kloppen, omdat je bijvoorbeeld schrikt van een hard geluid. Dit geldt ook voor je ademhaling. Je kunt rustig ademhalen, maar ook gehaast, zuchtend of met lange pauzes. Meer lezen: Deze dingen kan je ongeboren baby allemaal al voelenGeur
De eerste geur waar baby's aan worden blootgesteld, is de geur van het vruchtwater van hun moeder. Na de geboorte gebruikt een baby al zijn zintuigen om zich te hechten aan zijn ouders en de wereld om hem heen te leren kennen. Je baby herkent jouw stem en geur, en als je borstvoeding geeft, kan je baby met een dag of drie de geur van je moedermelk onderscheiden van die van iemand anders. Lees ook: Waarom het belangrijk is dat je pasgeboren baby jouw geur herkent.Smaak
Je baby voelt of hoort in jouw buik niet wat jij eet, maar proeven kan hij wel. Rond de twaalfde week van de zwangerschap heeft je baby al smaakpapillen. Dat zijn zenuwuiteinden op de tong die aan de hersenen vertellen wat we proeven. Wat jij eet, bepaalt de smaak van het vruchtwater. Eet je tijdens je zwangerschap gevarieerd, dan went je baby al aan verschillende smaken. Maar ook stofjes die jij bij bepaalde emoties aanmaakt, geven het vruchtwater een specifieke smaak. Je baby kan jouw emoties dus proeven.
Lees meer: Dit gebeurt er nu in je buik mentaal met je baby
Geheugen van je baby
De informatie die je als baby door ervaringen in de buik en rondom de geboorte meekrijgt, kun je je later niet bewust herinneren. Dat komt onder meer omdat een baby hier nog geen woorden aan kan geven (verderop wordt dit uitgelegd), maar ook omdat het korte- en langetermijngeheugen zich nog verder moeten ontwikkelen. Maar in het onbewuste brein wordt al wel informatie opgeslagen. Zo kan een traumatische ervaring veel later, in eenzelfde soort situatie, angst of verwarring oproepen. Ook al kan het bewuste brein de traumatische gebeurtenis zelf niet terughalen.
Verschil korte- en langetermijn geheugen kind
Het kortetermijngeheugen is het geheugen voor informatie die op dit moment en voor een korte tijd wordt onthouden. Je kind kan een paar dingen tegelijk opslaan en als hij er niet meer aan denkt, verdwijnt het weer uit zijn hoofd. Als ervaringen, en de informatie die een kind daarmee opdoet, telkens worden herhaald, kan het brein dit gaan opslaan.
Wordt de informatie permanent in de hersenen opgeslagen? Dan gebeurt dat in het langetermijngeheugen. Je kind kan de informatie die in het langetermijngeheugen is opgeslagen weer naar boven halen als hij die nodig heeft. Zo kan hij als hij eenmaal naar school gaat ook cognitief gaan leren. Krijgt hij een toets, dan haalt hij de antwoorden op de vragen uit zijn langetermijngeheugen.
Besef van ik en tijd
Voor kleine kinderen is het moeilijk om gebeurtenissen en informatie bewust te onthouden. Dit komt omdat hun hersenen nog volop in ontwikkeling zijn, zeker in het eerste levensjaar. Eigenlijk komt het erop neer dat de hersenen nog moeten rijpen, voordat ze iets kunnen onthouden. Niet zo gek dus dat kleine kinderen nog weinig kunnen onthouden. Ook 'een besef van ik' hebben kleine kinderen nog niet. Als je je nog niet bewust bent van je eigen 'ik', kun je daar ook geen herinneringen aan koppelen. Tijdsbesef speelt ook een rol. Als je nog geen idee hebt wat het verleden is, kun je ook niet weten wat herinneren is.
Lees hier meer over het ontwikkelen van tijdsbesef bij kinderen.
De eerste echte herinneringen van je kind
Hoe mooi die allereerste verjaardagstaart ook was en hoe blij je kind ook was met zijn loopfiets, toch gaan praktisch alle herinneringen van baby's en dreumesen verloren. Het bewuste geheugen voor mooie en minder mooie gebeurtenissen ontwikkelt zich pas vanaf tweeënhalf à drie jaar. Er zijn kinderen die boven of onder het gemiddelde zitten, maar de meesten herinneren zich vrijwel niets van hun eerste levensjaren.
Herinnering gaat hand in hand met de taalontwikkeling. Zodra je kind kleine zinnetjes produceert, ontstaan ook de eerste bewuste herinneringen. Dit komt doordat veel herinneringen 'talig' zijn. Als je kind kan benoemen dat hij op vakantie van de hoogste glijbaan afgleed, zal hij zich dat ook beter kunnen herinneren.
Waarom je je veel niet herinnert van vroege kindertijd
Het is overigens niet zo dat kinderen vóór de taalontwikkeling geen geheugen hebben. Als je je kind vertelt dat je volgende week op vakantie gaat, weet hij dat een week later nog wel. Maar waarom kun je je als volwassene zo weinig herinneren van de tijd dat je twee of drie jaar was? Dat komt doordat het systeem waarmee kinderen herinneringen opslaan, verandert wanneer ze taal leren.
Eerst worden gebeurtenissen opgeslagen als beelden. Door de taalontwikkeling kun je daarom steeds minder makkelijk bij de oudere herinneringen. Kinderen leren bovendien elke dag nog zoveel nieuwe dingen. Herinneringen die ze niet meer gebruiken, worden minder toegankelijk of verdwijnen uit het bewuste geheugen.
Lees ook: Zo kun je de woordenschat van je kind stimuleren
Nare herinneringen
Misschien kun jij je nog wel goed herinneren dat je als klein kind je moeder kwijt was in de supermarkt. Je was ontzettend bang en dat gevoel komt goed naar boven als je daaraan terugdenkt. Waarom onthoud je dat wel en andere – leuke – gebeurtenissen uit diezelfde tijd niet of veel minder goed? Daar is een eenvoudige verklaring voor: je geheugen houdt deze nare herinnering vast om je te beschermen, zodat je ervoor kunt zorgen dat het je niet nog een keer gebeurt.
3 tips om geheugen kind te trainen
Om je kind te helpen bij de ontwikkeling van zijn geheugen, volgen hier nog een paar tips.
Herhalen
Herhaling zorgt ervoor dat een kind iets gaat onthouden. Denk bijvoorbeeld aan het leren van topografie of spelling. Je kind onthoudt dingen steeds beter door iets nogmaals te bekijken en eventueel hardop te zeggen. Als hij voor een toets moet leren, is het beter om elke dag een half uurtje naar de lesstof te kijken dan één dag van tevoren drie uur achter elkaar.Praat erover
Als je regelmatig met je peuter praat over wat hij heeft meegemaakt en hem ook het woord laat doen, slaat hij de gebeurtenissen beter op. Dit werkt vooral goed bij dingen die veel indruk hebben gemaakt, zoals een verjaardagsfeest of een vakantie. Zo voer je een goed gesprek met je peuter.Beweging en slaap
Voor de ontwikkeling van de hersenen van je kind is het heel belangrijk dat hij elke dag genoeg beweegt en voldoende slaapt. Bij beweging werken de hersendelen samen. Ook slaan kinderen dingen makkelijker op door ze met hun zintuigen te ervaren, door bewegen, aanraken en doen. En als ze daarna lekker slapen, verwerken de hersenen alle nieuwe of herhaalde informatie die ze hebben opgedaan.
/ce6f21843ef34726a0d92e901a384872/image.jpg)
/6b669aa0e53a4f45915516b9fc4f9376/image.jpg)
/e0366905e0a343229f29aa18891e3fe3/image.jpg)
/ab7a70c0af0144308962a8f6a72be7ef/image.jpg)
/f2e2f00de534481cad750bf59a4b892b/image.jpg)
/4dc9f682a743483fb6bb8c94dbd46fcd/image.jpg)
/fb9507163c4a4b76be9ae93d7c7b3149/image.jpg)
/d1effc5254ef49cb8f3aa50e88869bf2/image.jpg)
/94b273bfd30d495d9b4c64a560b03d46/image.jpg)
