Kun je een baby verwennen? Wij zochten het voor je uit

Wat is verwennen?

Verwennen betekent dat je iets doet voor je kind wat hij al een tijdje zelf kan, of hem iets geeft wat niet nodig is. Je helpt hem bijvoorbeeld met aankleden terwijl hij dat zelf kan, of je geeft hem een koekje omdat hij daar trek in heeft.

Verwennen kan ook te maken hebben met aandacht geven. Bijvoorbeeld als je kind steeds wil dat jij hem meer verhaaltjes voorleest en je hier aan toe geeft. Een beetje verwennerij op z'n tijd kan geen kwaad, maar doe je dit te vaak en te veel dan kan je kind verwend raken en beloon je eigenlijk verkeerd gedrag.

Baby tot 6 maanden

Maar hoe zit dat eigenlijk met een baby die jonger is dan een half jaar? Kun je die verwennen? Nee, zeker niet. Een baby is voor honderd procent afhankelijk van de zorg van anderen en kan nog niets zelf. Hij kan dus niet verwend raken en bezit nog niet het vermogen om te manipuleren. Dat jij er voor je baby bent is dus geen verwennerij, dat is emotionele beschikbaarheid en belangrijk voor een veilige hechting.

Als hij huilt, is er iets met hem aan de hand. Misschien voelt hij zich eenzaam, of heeft hij honger of pijn. Het is altijd goed om daar op in te gaan, dat heeft niets met verwennen te maken. Je kunt nooit teveel aandacht aan je babygeven. Het enige wat voor een baby telt, is dat hij krijgt wat hij nodig heeft, en hij laat dat weten door op verschillende manieren te huilen. Als je hier als ouders op reageert, geef je je baby het gevoel dat hij altijd op je kan rekenen. Dit bevordert ook de hechting. Dit is het verschil tussen veilig en onveilig hechten.

De kracht van dragen

Volgens kinderartsen die hier onderzoek naar deden, is het zelfs zo dat veelvuldig dragen de hoeveelheid huilen doet afnemen. Een Japans wetenschappelijk onderzoek toont aan dat rondlopen met je baby in je armen of het dragen in een draagdoek bewegingssensoren activeren in het zenuwstelsel van de kleine hersenen die betrokken zijn bij gevoelsfuncties van je baby (zo knoop je een draagdoek). Dit is een evolutionaire reactie van zoogdieren en het zorgt dat ze zich veilig voelen. Ook daalt de hartslag van een huilende baby als je hem ronddraagt.

Tip: Hier vind je een mooie draagdoek of -zak

Het Japanse onderzoek stelt dat als ouders weten dat rondgedragen worden een kalmerend effect heeft op hun baby – en dit wetenschappelijk bewezen is – langdurig huilen en de daarbij komende machteloosheid bij ouders voorkomen kan worden.

Slapen: wat kun je verwachten

Ook al slapen pasgeboren baby's gemiddeld 16 uur per dag, jouw baby doet dat misschien door middel van korte dutjes. De eerste paar weken moeten jij en je baby nog leren kennen, maar het kan wel handig zijn om alvast wat (in)slaaptechnieken te introduceren. Zo kun je je baby stapje voor stapje leren langer achter elkaar te slapen. We hebben het hier overigens niet over doorslapen, dat is op deze leeftijd eerder uitzondering dan regel.

Eten: wat kun je verwachten

Als je het gevoel hebt dat je baby in het begin de hele tijd huilt van de honger, dan heb je waarschijnlijk gelijk. Pasgeboren baby's hebben een klein maagje en drinken de eerste weken om de 2 tot 4 uur melk. Het is dus belangrijk dat je op tijd reageert en je baby geeft wat hij nodig heeft.

Als je borstvoeding geeft, helpt het misschien om dit te weten: de meeste baby's ontwikkelen in de eerste weken van hun leven een voeden op verzoek-ritme. Dit betekent dat je je baby voedt wanneer hij aangeeft honger te hebben. Hoe vaker je voedt, hoe beter je melkproductie op gang komt en zich aanpast aan de behoefte van je baby.

Lees ook: Voedingsschema baby, het eerste jaar

Baby's ouder dan 6 maanden

Vanaf ongeveer zes maanden beginnen baby's te begrijpen dat huilen een manier is om contact te maken. Huilen blijft echter een belangrijke vorm van communicatie, ook op deze leeftijd. Door goed te letten op de signalen van je baby leer je het verschil herkennen tussen huilen vanuit een echte behoefte (zoals vermoeidheid, honger of behoefte aan nabijheid) en huilen uit frustratie.

Als je baby huilt, is het belangrijk om sensitief te reageren. Je hoeft niet altijd direct op te pakken, maar wel te laten merken dat je er bent en hem serieus neemt. Rond negen maanden kunnen baby's emoties sterker uiten, en soms helpt het om even af te wachten en te kijken wat je baby zelf kan. Maar laten huilen zonder troost past niet bij een veilige hechtingsrelatie.

Volg vooral je gevoel en vertrouw erop dat jouw nabijheid en aandacht bijdragen aan het emotionele welzijn van je kind. Door sensitief en afgestemd te reageren, help je je baby om zich veilig te voelen en leer je hem omgaan met emoties.

3 tips om je baby beter te begrijpen:

1. 1

   Leer de signalen van je baby kennen
   Baby's communiceren via hun lichaam en gedrag. Huilen kan een teken zijn van honger, vermoeidheid, overprikkeling of behoefte aan nabijheid. Door goed te kijken en te luisteren, leer je wat je baby nodig heeft. Soms helpt troosten of vasthouden, soms juist rust en minder prikkels. Signalen zoals wegkijken of zich afduwen kunnen wijzen op overprikkeling. Tips: zo ga je om met een onrustige baby.

2. 2

   Frustratie hoort erbij
   Als je baby gefrustreerd raakt omdat iets niet lukt, geef hem dan de ruimte om te oefenen. Blijf in de buurt en bied steun als het nodig is. Zo leert je kind omgaan met emoties én ervaart dat jij er bent als het moeilijk wordt.

3. 3

   Let op je eigen gedrag
   Tussen de zes en acht maanden beginnen baby's met het kopiëren van gedrag. Ze kijken naar de gezichtsuitdrukking van hun ouders om te begrijpen hoe je in bepaalde situaties moet reageren. Als jij angstig lijkt tijdens een nieuwe situatie zal je kind denken dat het normaal is om angstig te reageren op nieuwe dingen en aanhankelijker worden. Lees ook: zo geef je het goede voorbeeld aan je kind.

Het belangrijkste van deze tips is dat je baby er twee dingen van leert: zijn ouders zijn er altijd voor hem maar soms, heel soms, heeft hij ze niet eens nodig en kan hij iets zelf.

Tip: Het boek 'De taal van huilen' leert je positief omgaan met het huilen en boosheid van baby's en kinderen tot 8 jaar.

Bron: Verloskundige, KU Leuven