Omdraaien van dag- en nachtritme baby
Pasgeboren baby’s kennen het verschil tussen dag en nacht nog niet. Sommige baby’s slapen daardoor overdag als een roosje, terwijl ze ’s nachts geen oog dichtdoen. Dat is heel normaal, maar niet handig voor jou als ouder. Tips om het dag- en nachtritme van je baby om te draaien.
Omgekeerd dag- en nachtritme baby
Het slaapritme van een pasgeboren baby is heel anders dan dat van jou. Een pasgeboren baby slaapt en drinkt zowel ’s nachts als overdag. Hij verspreidt zijn slaapjes en eetmomenten over 24 uur: om de drie à vier uur vraagt je kind om voeding en daarna valt hij (vaak) weer in slaap. Gemiddeld slapen pasgeboren baby’s in totaal zo’n veertien tot zeventien uur per dag. Iets meer of minder uren slaap kan ook. Slaapt je baby echt veel minder, let dan goed op dat hij niet oververmoeid raakt. Het ene kind is een echte slaapkop, terwijl andere baby’s heel wakkere types zijn. Het gaat vaak om losse korte slaapjes van tweeënhalf tot vier uur, zowel overdag als ’s nachts. Tip: Zo kom je erachter over je baby oververmoeid is
In de eerste weken kent een baby nog geen verschil tussen dag en nacht. Niet gek, aangezien je baby net negen maanden in jouw buik heeft doorgebracht. In de baarmoeder slapen baby’s vaak overdag, als de moeder in beweging is. Door het constante wiegen en deinen in de baarmoeder vallen ze makkelijk in slaap. En ’s nachts, terwijl jij in bed ligt, zijn baby’s in de buik vaak actief en beweeglijk. Als een baby net geboren is, heeft hij daardoor meestal een omgekeerd dag- en nachtritme. Het kan een tijdje duren voordat dat langzaam omdraait.
Biologisch ritme
Een pasgeboren baby moet zijn slaap- en waakritme nog ontwikkelen. Na ongeveer zes weken ontstaat er langzaam een dag- en nachtritme:
- Overdag is je baby meer wakker, met een aantal losse slaapjes verspreid over de dag.
- ’s Nachts gaat je baby dieper slapen en slaapt hij meer uren dan overdag (nog wel onderbroken door nachtvoedingen).
Er ontstaat een circadiaan ritme: een biologisch ritme waarvan de cyclus ongeveer één dag duurt. Bij kinderen en volwassenen is dit biologische ritme afgestemd op daglicht. Ons lichaam reageert op het opkomen en ondergaan van de zon. We worden moe als het donker is en worden ’s ochtends weer wakker als het licht wordt. Pasgeboren baby’s hebben deze biologische klok nog niet. Dat duurt een tijdje: de meeste baby’s hebben als ze 10 tot 12 weken oud zijn een duidelijker dag- en nachtpatroon. Zo lang ze nog geen circadiaan ritme hebben, zal het slaapritme van je baby dus nog niet afgestemd zijn op de dag en nacht.
Slaapschema baby per maand: hoeveel slaap heeft hij per dag nodig?
Omdraaien nacht- en dagritme baby
In principe zal het dag- en nachtritme van een baby zich op den duur vanzelf omdraaien. Maar je kunt je kind daar ook bij helpen. Het is belangrijk om duidelijk onderscheid te maken tussen dag en nacht. Dit kun je op de volgende manieren doen:
- Overdag hoeft het niet stil te zijn in huis. Het is goed voor je baby om te wennen aan geluiden. Je kunt dus gerust gaan stofzuigen als hij slaapt.
- Zorg dat je baby overdag geen voeding mist. Is het tijd voor een volgende voeding, maak je baby dan wakker. Je mag best een beetje speling hebben qua voedingstijden, maar zorg wel dat er genoeg voedingen zijn, passend bij de leeftijd en het gewicht van je baby.
- Ga overdag tussen de slaapjes door ook regelmatig met je kind naar buiten, of even met hem spelen. Dat kan de nachtrust bevorderen.
- Je baby kan overdag gewoon in een donkere kamer slapen. Zorg er alleen voor dat je kind tussen de slaapjes door wel voldoende licht krijgt. Zet de box van je baby bijvoorbeeld bij het raam neer. Let natuurlijk wel op dat je baby niet in de felle zon ligt.
- Zorg dat de slaapkamer van je baby ’s nachts goed donker is en er niet te veel geluid hoorbaar is.
- Als je baby ’s nachts wakker wordt, maak het dan niet te gezellig. Doe als je anders echt niks kunt zien, alleen een klein schemerlampje aan en praat zo min mogelijk.
- Houd de nachtvoedingen kort en leg je baby daarna weer op bed. Zo geef je de boodschap dat ’s nachts het moment is om te slapen.
- Begin de dag altijd op hetzelfde tijdstip.
Lees hier meer over het slaapritme van je baby.
Als het niet lukt
Hoe goed je ook je best doet om je baby te laten wennen aan de dag en de nacht, het kan zijn dat het bij jouw baby langer duurt dan gemiddeld. Ongeveer een op de vier baby’s van vier maanden oud heeft nog geen vast dag- en nachtritme. Dat kan allerlei redenen hebben. Misschien is je baby onrustig of heeft hij ’s nachts lichamelijke klachten waardoor hij slecht slaapt. Het kan ook zijn dat je baby oververmoeid is. Baby’s die oververmoeid zijn, lijken juist erg wakker, omdat ze heel actief worden. Toch is slaap dan precies wat hij nodig heeft.
Lees ook: Onrustige baby: deze tips kunnen helpen
Onderstaande tips kunnen helpen om je baby in een regelmatiger dag- en nachtritme te krijgen en meer uren in de nacht te laten slapen:
- Rust en regelmaat
Klinkt misschien ouderwets, maar veel baby’s hebben hier baat bij. Je hoeft echt geen superstrak tijdschema te hebben, maar probeer je baby vanaf zes weken wel elke dag rond dezelfde tijd naar bed te brengen. Ook helpt het om je kind elke dag op (ongeveer) dezelfde tijd uit bed te halen. Je kunt overdag ook voor regelmaat zorgen door bepaalde gebeurtenissen altijd op dezelfde volgorde doen, zodat je baby het patroon gaat herkennen. Denk bijvoorbeeld aan de volgorde slapen > wakker worden > voeden > even op schoot > spelen in de box > en weer in bed leggen als hij begint te gapen. Dit zal alleen niet op elk moment werken, het kan bijvoorbeeld zijn dat je baby een keertje korter slaapt en dat je het nog geen tijd is voor een voeding, pas dan je patroon aan. - Gebruik een bedtijdritueel
Net zoals dat veel baby’s baat hebben bij regelmaat, houden ze ook van rituelen en routines. Dat maakt de dag voorspelbaar. Met een bedtijdritueel (slaapliedje zingen, boekje lezen) kun je de ‘slaapradartjes’ van je kind alvast aanzetten. Je baby herkent op den duur het ritueel, weet dat het tijd is om naar bed te gaan. Door het bedtijdritueel in een donkere kamer uit te voeren, geven de hersenen een signaal af, waardoor het slaaphormoon melatonine wordt aangemaakt. Tips: Zo ontwikkel je je eigen slaapritueel. - Vaste slaapplek
Laat je baby zoveel mogelijk op dezelfde vast plek slapen: Bijvoorbeeld in zijn wieg, ledikant of co-sleeper. Op die manier gaat je baby zijn bed herkennen als de plek waar hij moet slapen. Zo weet hij waar hij aan toe is en dat helpt hem om makkelijker in slaap te vallen. Leg hem wakker in zijn bed, bij de eerste tekenen van vermoeidheid. - Vraag hulp
Blijft je baby na een paar maanden nog moeite hebben om ‘s nachts te slapen en drijft het jou en je partner tot wanhoop, vraag dan om hulp. Slapeloze nachten zijn zowel voor je kind als voor jou niet goed voor de gemoedstoestand. Misschien kan een familielid de nacht een keer overnemen, zodat jij (met oordoppen in) eens goed kan doorslapen. Vraag advies aan de huisarts of het consultatiebureau als je medische problemen, zoals reflux, vermoedt. Zijn medische problemen uitgesloten, dan kun je ook een kinderslaapcoach om advies vragen. Deze kan je heel goed helpen om te kijken wat er precies nodig is voor je baby om goed te leren slapen.
Lees ook: Op deze leeftijd gaat je baby doorslapen
Dit artikel is tot stand gekomen en goedgekeurd door artsen en andere (medische) deskundigen van het Ouders van Nu expertteam.
