De ontwikkelingen rondom het coronavirus en de coronamaatregelen gaan snel. We doen ons best om de informatie in dit artikel up-to-date te houden, maar het kan zijn dat dit op sommige punten achterhaald is. Kijk hiervoor ook op de website van het RIVM.
1. Stel (open) vragen
Ben je benieuwd hoe je kind denkt over onderwerpen rondom corona? Of wil je weten of hij bezorgd is? Vraag ernaar. Als kinderen merken dat hun ouders bezorgd of gestrest zijn, zullen ze minder snel met hun eigen angst of zorgen komen. Ze willen hun ouders beschermen. Of misschien begint je kind er niet over omdat hij er niet zo mee bezig is. Door een open vraag te stellen (geen ja/nee-vraag) kun je peilen wat zich in zijn hoofd afspeelt. Begin je vraag met: 'Hoe vind jij het dat…?' Is je kind oud genoeg om het Jeugdjournaal te kijken, dan kun je nieuws over corona bijvoorbeeld als haakje gebruiken. Beëindig het gesprek positief: is er ook iets leuk aan de situatie? Heeft hij er iets door ontdekt waar hij blij mee is?
Lees ook: 10x zo help je je kind als hij gestrest of bang is
2. Wees eerlijk over het coronavirus, maar maak je kind niet ongerust
Komt je kind zelf met vragen, beantwoord ze dan eerlijk. Het onderwerp omzeilen kan juist bezorgdheid veroorzaken. Maar maak het ook niet spannender dan het is. Is je kind bang dat hij (of jij) corona krijgt? Je kunt bijvoorbeeld vertellen dat iedereen corona kan krijgen, maar dat de meeste mensen er niet door naar het ziekenhuis hoeven, en kinderen bijna nooit. Misschien merkt hij er niks van als hij corona krijgt, of moet hij hoesten en krijgt hij koorts. Dit is herkenbaar voor hem. Je kunt ook vertellen wat jullie moeten doen als jullie corona krijgen: niet naar buiten tot het over is, veel spelletjes thuis doen en hij mag lekker veel tv kijken, of dat de buurvrouw boodschappen brengt.
3. Houd het kort
Vertel niet te veel. Laat je leiden door wat je kind wil weten. Hoe jonger het kind, hoe groter de kans is dat te veel informatie hem ongerust maakt. Probeer alleen antwoord te geven op zijn vraag en laat het daarbij. Als hij eraan toe is, komt hij vanzelf met een nieuwe vraag.
4. Leg neutraal uit
Leg op zijn eigen niveau uit wat er speelt en hou het neutraal. Je kunt vertellen dat het virus zich verspreidt via piepkleine druppeltjes snot en spuug. Dus als je hoest of niest en dichtbij elkaar bent. Dat er daarom regels zijn bedacht om die kans zo klein mogelijk te maken. Zoals handen wassen en mondkapjes voor grote mensen in het openbaar vervoer. Vul niet voor je kind in wat hij hiervan vindt, maar vraag ernaar.
Laat je kind ook deze video van het RIVM zien: zo was je je handen goed.
5. Bespreek met hem wat hij kan doen
Betrek je kind bij de regels waar jullie je als gezin aan houden en hoe jullie daarmee omgaan. Waar wil hij zich mee vermaken als jij thuis nog even moet werken achter de laptop? Hoe kan hij opa en oma begroeten als ze het spannend vinden om te knuffelen? Wat helpt hem eraan herinneren in zijn elleboog te niezen? Als je kind mag meedenken, geeft hem dat ook houvast.
Lees ook: Alles over griep bij kinderen
6. Zoek de antwoorden op
De antwoorden op veel vragen over corona kun je inmiddels vast dromen. Maar de ontwikkelingen gaan soms heel snel. Weet je iets niet, zeg dan dat je er later op terugkomt en zoek het op, bijvoorbeeld op de website van het RIVM. Kijk hoe je die informatie in jip-en-janneke-taal aan je kind kunt uitleggen.
Lees ook: Wat je als ouder moet weten over het coronavirus bij baby's en kinderen
7. Jij geeft het voorbeeld
Kinderen kijken naar hun ouders om situaties in te schatten en te leren hoe ze ermee moeten omgaan. Houd hier rekening mee. Wees je ervan bewust hoe vaak en met welke woorden je over corona praat in het bijzijn van je kind. Kinderen kopiëren ook het gedrag van hun ouders. Als jij het niet zo nauw neemt met hoesten in je elleboog of handen wassen, voelt je kind ook minder noodzaak om dit te doen. Ziet hij jou voortdurend in de weer met ontsmettingsmiddelen, dan kan hij denken dat er altijd en overal gevaar dreigt. Let ook op wat hij allemaal opvangt door mee te luisteren met gesprekken van volwassenen, of het nieuws. Hoort hij misschien meer dan goed voor hem is?
8. Met je kind praten over het coronavaccin
Volgens de Gezondheidsraad hoeven gezonde kinderen jonger dan 12 jaar niet gevaccineerd te worden tegen corona. Wil je je kind wel laten vaccineren, dan kan dat ook. Voor kinderen van 5 tot en met 11 jaar met een medisch risico geldt wél het advies om ze te laten vaccineren. Het is altijd aan de ouders om te beslissen of hun kind wel of niet een vaccin krijgt. Je kunt je kind wel vragen wat hij zelf het liefst wil en waarom. Zo kom jij erachter wat er bij hem speelt over dit onderwerp én je kind voelt zich gehoord. Leg hem ook uit dat de ouders het besluit hierover nemen.
Kinderen vanaf 12 jaar kunnen zonder hun ouders een afspraak maken voor een coronavaccinatie. Er wordt ze wel gevraagd of ze dit met hun ouders hebben besproken, maar ze hoeven geen verklaring met toestemming te laten zien. Wil je samen met je kind dit besluit nemen, dan is het ook daarom goed om erover met hem in gesprek te blijven. Hier lees je meer over het coronavaccin voor kinderen tot 18 jaar.
Lees meer: kind laten testen op corona: dit moet je weten
9. Heb aandacht voor zijn gevoel
Corona in de familie, uitval op school, ouders die gestrest thuis proberen te werken: kinderen merken dit en kunnen er ook stress van hebben. Ze kunnen dit heel verschillend uiten, ook op momenten dat je het niet verwacht. Is je kind erg stil, heeft hij zomaar uit het niets boze buien of moet hij vaak huilen? Praat met hem. Probeer te ontdekken wat er in hem omgaat. Baalt hij ervan dat een uitje niet doorgaat? Vindt hij het jammer dat hij online les krijgt? Laat hem weten dat hij bang, boos, stil of verdrietig mag zijn. Kijk hoe je zorgen kunt wegnemen. Niet door ze weg te wuiven, maar door uitleg te geven die je kind geruststelt.
Goed om te weten over het coronavirus en kinderen
Wil je voorkomen dat je met een mond vol tanden staat als je gebombardeerd wordt met vragen over het coronavirus? Begrijpelijk. Hier wat feiten zoals die op dit moment bekend zijn.
Meestal hebben kinderen geen of weinig klachten door corona.
Heel zelden moet een kind vanwege corona in het ziekenhuis worden opgenomen.
Door (een milde) besmetting met het coronavirus bouwt een kind hier afweer tegen op. Bij een volgende besmetting wordt hij (nog minder) ziek.
Long-covid komt bij kinderen van 5 tot en met 11 jaar weinig voor. Een coronavaccinatie kan langdurige klachten deels voorkomen.
Multisystem Inflammatory Syndrome in Children (MIS-C) is een heel zeldzame complicatie van corona, die ervoor kan zorgen dat een kind in het ziekenhuis moet worden opgenomen. Een coronavaccinatie kan dit syndroom voorkomen. De kans dat een kind MIS-C krijgt is ongeveer 1 op de 4000. Heeft een kind al eens corona gehad, dan is de kans op MIS-C bij een volgende besmetting nog kleiner.
De kans op een ernstige bijwerking door het coronavaccin is ook erg klein. Voor kinderen met een medisch risico is het advies daarom zich wel te laten vaccineren tegen corona.
Kinderen tot en met 12 jaar hebben geen coronapas of QR-code nodig.
De Gezondheidsraad vindt het geen goed idee om alle kinderen te vaccineren, alleen om het aantal besmettingen onder ouderen te verminderen. Er moet ook individuele gezondheidswinst zijn, bijvoorbeeld omdat het kind zelf of een naast familielid een verhoogd risico loopt op ernstige klachten door corona.
Tip! Zwanger? Alles wat je moet weten over het coronavirus
Bronnen: RIVM, RTLNieuws, Nederlands Jeugdinstituut