Groeipijn komt bij meisjes doorgaans voor tussen de twee en elf jaar. Jongens groeien iets later en kunnen er van hun tweede tot hun dertiende last hebben. De grootste groep kinderen die last heeft van groeipijn, is tussen de vier en acht jaar oud. Meisjes hebben iets vaker last van groeipijn dan jongens. De oorzaak hiervan is niet bekend.
Wat is groeipijn?
Groeipijn is een zeurende pijn in de spieren van beide bovenbenen. De pijn kan ook in de scheenbenen zitten. De oorzaak van de pijn is niet bekend. Sommige artsen vermoeden dat de pijn veroorzaakt wordt door zwelling van de beenspieren. Het vlies dat om de beenspieren ligt komt onder spanning te staan en dat doet pijn. Ook lijkt het erop dat kinderen na een actieve dag, bijvoorbeeld na wandelen, sporten of lang buitenspelen, er vaker last van hebben.
Groeipijn treedt meestal 's avonds en 's nachts op en verdwijnt over het algemeen na tien tot vijftien minuten. Waarom kinderen 's nachts last hebben van groeipijn, is evenmin duidelijk. De pijn kan zo hevig zijn dat kinderen er wakker van worden.
Je kind kan tijdens de groeipijn ook hoofdpijn en buikpijn krijgen. Ook kan hij vermoeid raken door groeipijn en een huilbui krijgen.
Symptomen van groeipijn
Als je vermoedt dat je kind last heeft van groeipijn, hoef je niet naar de huisarts. Heeft hij één of meer van de volgende symptomen, bel dan wel even met de dokter. Er kan dan iets anders aan de hand zijn.
- 01.
Je kind heeft pijn in één been.
- 02.
Je kind heeft koorts en je kunt dit niet verklaren.
- 03.
Je kind heeft niet alleen 's nachts, maar ook overdag last van pijnklachten.
- 04.
Je kind heeft zoveel pijn dat hij zijn been niet meer goed kan bewegen.
- 05.
Je kind heeft meer pijn als hij zijn been beweegt.
- 06.
Je kind heeft pijn in de gewrichten (heupen, knieën).
- 07.
Je kind heeft een abnormale zwelling (bijvoorbeeld van de knie).
Bereken hier hoe lang je kind wordt.
Tips om de groeipijn te verlichten
Als je kind last heeft van groeipijn, kun je een paar dingen doen om de pijn te verlichten:
-
Wrijf en masseer over de pijnlijke plek. Vraag aan je kind hoe veel kracht je moet zetten en wat prettig voelt.
-
Laat je kind zijn benen strekken. Het beste is om hem plat op bed of op de vloer te laten liggen om vervolgens één voor één zijn benen langzaam op te laten tillen. Belangrijk is dat de knie gestrekt blijft en de voet gebogen. Herhaal dit ongeveer tien keer.
-
Doe je kind in een warm bad of maak een kruik. Door de warmte kan de pijn minder worden.
-
Als de pijn erg hevig is, kun je je kind een (kinder)paracetamol geven. Lees de bijsluiter voor de juiste dosering per leeftijd.
Wist je dat: groei bij jonge kinderen gaat sprongsgewijs. Ze groeien een paar weken niet en dan kunnen ze in 1 nacht 2 millimeter groeien. Die snelle groei kan groeipijn veroorzaken.
5 vragen en antwoorden over groeipijn
Heeft je kind 's avonds last van zijn benen? Dat zal wel groeipijn zijn. Toch? Verrassing: kinderarts Jan Peter Rake legt uit dat 'groeipijn' waarschijnlijk niets met groeien te maken heeft.
- 01.
Wat is groeipijn?
'De oorzaak van de pijn die wij vaak groeipijn noemen is een mysterie. Ook binnen de medische wereld. Allereerst de term zelf: groeipijn heeft waarschijnlijk niets met groeien te maken. We denken dat het vanuit de spieren en/of pezen komt. Zo'n dertig procent van de kinderen tussen de twee en dertien jaar heeft er in meer of mindere mate last van.
Het komt vaker voor bij meisjes, onduidelijk is waarom. De kans bestaat dat baby's en dreumesen het ook hebben, maar die kunnen het nog niet vertellen. 'Groeipijn' kan in elk geval geen kwaad. Het is een aantal minuten afzien voor je kind en dan is het weer voorbij. Sommige kinderen hebben het in een bepaalde periode dagelijks, bij andere zitten er weken tussen. Vaak is na een paar jaar het leed geleden, want ze groeien er overheen.' Dit is de groeicurve van je kind (0 tot 4 jaar). - 02.
Wat is dan wel de oorzaak van groeipijn?
'Er is wel gesuggereerd dat de pezen die aan de botten vastzitten worden opgerekt vanwege de botgroei, die met name 's nachts plaatsvindt. Maar omdat geen enkel kind een centimeter per nacht groeit, lijkt dat geen goede verklaring. Bij onderzoeken tijdens pijnaanvallen is ook niets te zien en op röntgenfoto's evenmin. Kortom: we weten het niet. Interessant is dat als een van de ouders (of allebei) het heeft gehad, het kind het vaker ook heeft. Maar deze ouders herkennen het waarschijnlijk ook eerder.' - 03.
Wanneer moet je met groeipijn naar de dokter?
'Als je vermoedt dat het 'gewoon' groeipijn is, hoef je niet naar de dokter. Wees wel alert als je kind ook overdag pijn heeft (en houdt). Ook als de pijn steeds in één been zit, of op een specifieke plek. En heeft je kind last van zijn heup of knie bij het bewegen, of zie je hem strompelen of hinkelen, laat er dan ook naar kijken. Zeker als het gepaard gaat met koorts of een zwelling. De grootste angst van iedere ouder bij dit soort pijn is dat er iets ernstigs aan de hand is, bijvoorbeeld leukemie of een bottumor. Maar bij kortdurende aanvallen die alleen bij rust en in de avond of nacht voorkomen hoef je daar gelukkig niet bang voor te zijn.' - 04.
Hoe kun je groeipijn verlichten?
'Met afleiding en troost. Vaak helpt wrijven met een warme doek, stevig masseren of een lekkere kruik tegen de groeipijn. Waarschijnlijk zit het 'm dan in de aandacht die het kind krijgt en de prikkels die het lichaam afleiden van de groeipijn. Een kinderparacetamol wil ook wel eens helpen. Maar omdat de pijn na een kwartiertje verdwijnt is dat vaak niet eens nodig.'
Lees ook: Wanneer is de groeispurt van je puber voorbij? - 05.
Waarom zit het in de benen? Armen groeien toch ook?
'Zoals gezegd: het is geen kwestie van groeien. Artsen denken dat de pijn zich concentreert in de benen (bovenbenen, schenen en kuiten) omdat die spieren en pezen overdag het meest belast worden. 's Avonds, als kinderen al een tijdje in bed liggen of net slapen, is de pijn er ineens. Dat is heel kenmerkend. De stekende pijn is zo erg dat ze ervan wakker liggen of er wakker van worden. Het lijkt op kramp.'
Wanneer naar de huisarts met groeipijn?
Houd de pijn aan, heeft je peuter een flinke zwelling in zijn been, zit de pijn maar in een been of heeft hij niet alleen 's nachts, maar ook overdag pijnklachten? Dan is het verstandig om contact op te nemen met je huisarts.