Wat is een groeicurve?
Al groeit elk kind in zijn eigen tempo, de meeste baby's groeien volgens een zelfde patroon. De groei van je baby wordt op het consultatiebureau bijgehouden in een grafiek; groeicurve genoemd. In die groeicurve worden de lengte en het gewicht afgezet tegen de leeftijd van je baby en daaraan kun je zien of je baby goed groeit. Er is een groeicurve voor meisjes en voor jongens.
Lees ook: Dit is de groeicurve voor jongens
Gemiddelde lengte en gewicht Nederlandse baby's
Bij elk bezoek aan het consultatiebureau wordt je dochter gewogen en gemeten en wordt haar hoofdomtrek opgenomen. Deze gegevens worden tegen de gemiddelde groeicurve van meisjes in dezelfde leeftijd afgezet. De jeugdgezondheidszorg (JGZ) gebruikt hiervoor groeidiagrammen van onderzoeksbureau TNO, die zijn samengesteld op basis van gegevens van de groei van Nederlandse kinderen. Zowel kinderen die borstvoeding kregen als kinderen die kunstvoeding kregen, of een combinatie. De groeicurven laten dus de gemiddelde groei van alle kinderen in Nederland zien.
In de groeicurve staan meerdere lijntjes: de middelste lijn (de 0-lijn) toont het gemiddelde gewicht of de gemiddelde lengte van Nederlandse kinderen. Boven den 0-lijn staan de +1, de +2, en de +2,5 lijnen: die tonen de groei van kinderen die iets groter of zwaarder zijn dan gemiddeld. Eronder staan de -1, -2 en -2,5 lijnen: die laten de groeilijn zien van kinderen die wat kleiner of lichter zijn.
Groeicurve meisjes
Meisjes zijn over het algemeen wat kleiner en lichter dan jongens bij de geboorte. Daarom worden er aparte groeidiagrammen voor jongens en meisjes gebruikt.
Op het consultatiebureau wordt je dochter tijdens elk bezoek gewogen en gemeten. De resultaten worden ingevoerd in de computer en tegen de gemiddelde groeicurve van meisjes in dezelfde leeftijd afgezet.
Het is heel normaal als de groeilijn van jouw dochter boven of onder de 0-lijn ligt. De meeste kinderen zijn immers iets langer of kleiner, lichter of zwaarder dan gemiddeld. Elk kind volgt zijn eigen groeilijn, in de vorm van een glooiende curve die gelijkmatig toeneemt.
Lees ook: Wanneer reageert je baby op zijn eigen naam?
Afwijkende groeicurve bij meisjes?
Wijkt de groei van je dochter erg af van het gemiddelde? Of wijkt ze plotseling af van haar eigen groeilijn? Dan bespreekt de consultatiebureauarts met jullie wat de oorzaak zou kunnen zijn. Het kan een teken zijn dat er iets aan de hand is. Eventueel worden jullie doorverwezen naar de huisarts of een kinderarts.
Hoe wordt er gewogen en gemeten?
Het wegen en meten van je dochter gebeurt tijdens de reguliere afspraken op het consultatiebureau. Je wordt gevraagd om je baby uit te kleden en daarna wordt ze gewogen op een babyweegschaal.
De lengte wordt gemeten op een meetbak; je baby wordt dus liggend gemeten. Jij houdt het hoofdje van je dochter vast tegen het hoofdeinde van de meetbak, en de verpleegkundige of assistente schuift een beweegbare voetenplank tegen de voetzolen van je baby en leest de lengte af. De hoofdomtrek van je dochter wordt gemeten met een meetlint om het hoofdje, net boven de wenkbrauwen en oren.
Lees ook: Alles over de lichamelijke ontwikkeling van je baby
Gemiddeld gewicht van baby bij geboorte
In Nederland weegt een baby bij de geboorte gemiddeld 3500 gram. Het gemiddelde geboortegewicht van meisjes ligt daar iets onder; 3290 gram.
In de eerste week na de geboorte verliezen baby's meestal wat van hun geboortegewicht. Dat is normaal, al mag het niet meer dan tien procent van het totale gewicht zijn.
Gemiddelde lengte van baby bij geboorte
Bij de geboorte zijn meisjes gemiddeld tussen de 46 en 54 centimeter lang, met een gemiddelde lengte van 49,4 centimeter. Na een jaar zijn meisjes gemiddeld 74 centimeter. Als jij en je partner allebei langer zijn dan gemiddeld, is je dochter dat waarschijnlijk ook.
Gemiddelde lengte en gewicht meisjes in Nederland
De onderstaande tabel geeft de gemiddelde lengte en het gemiddelde gewicht aan van meisjes (baby's) in het eerste levensjaar.
Lees ook: Alles over de ontwikkeling van baby naar dreumes
Hoofdomtrek
Op het consultatiebureau wordt ook de hoofdomtrek van je baby gemeten. De groei daarvan wordt ook bijgehouden in een groeicurve en neemt gelijkmatig toe, net als het gewicht en de lengte. Het meten van de hoofdomtrek is belangrijk, omdat dit iets zegt over de groei en ontwikkeling van de hersenen. De hoofdomtrek moet in verhouding zijn met de rest van het lichaam.
Groeicurve meisjes bij borstvoeding of kunstvoeding
De groeidiagrammen die worden gebruikt op het consultatiebureau gaan uit van de gemiddelden van Nederlandse kinderen, of ze nu borstvoeding of kunstvoeding krijgen.
Er is wel een verschil in de groeilijnen van baby's die borstvoeding krijgen en van baby's die kunstvoeding krijgen. Baby's die borstvoeding krijgen, groeien (gemiddeld) in hun eerste maand iets harder dan baby's die kunstvoeding krijgen.
Vanaf drie maanden draait dat juist om: dan groeien baby's die kunstvoeding krijgen juist harder. Baby's die vooral kunstvoeding hebben gekregen zijn daardoor op hun eerste verjaardag (gemiddeld) ongeveer een kilo zwaarder dan baby's die vooral borstvoeding hebben gekregen.
Lees ook: Baby slaapt niet overdag, wat kun je doen?
Mijn dochter weegt minder dan gemiddeld
Als uit de groeicurve blijkt dat je dochter niet genoeg aankomt of zelfs afvalt, vraagt de arts of de verpleegkundige je naar de voedingen, de eetlust van je baby en of ze bijvoorbeeld last heeft (gehad) van overgeven en diarree. Weegt je kind minder dan een gemiddelde baby van deze leeftijd, dan kan dit een teken zijn dat ze te weinig melk drinkt of te weinig voeding binnenkrijgt.
Misschien is er een duidelijke oorzaak te vinden, maar misschien ook niet. Het hoeft niet direct te betekenen dat er iets aan de hand is, maar het is wel belangrijk om het te onderzoeken en in de gaten te houden. Er kan ook een lichamelijke oorzaak spelen, zoals (onzichtbare) reflux, een hartafwijking of problemen met een ander orgaansysteem. Als een bepaalde lichamelijke oorzaak wordt gevonden, is behandeling hiervan meestal genoeg om de groei weer op gang te laten komen.
Lees ook: Te weinig borstvoeding? Alles om je borstvoeding te stimuleren
Mijn dochter weegt meer dan gemiddeld
Als uit de groeicurve blijkt dat je dochter te veel weegt, kun je met het consultatiebureau of je huisarts overleggen wat je hieraan kunt doen. Het betekent overigens niet direct dat er iets aan de hand is. Misschien heeft je kind net een groeispurtje gehad.
Maar als de lengte en het gewicht niet goed in verhouding zijn en je baby echt te zwaar is, is het belangrijk hier iets aan te doen. Kinderen met overgewicht hebben tot tachtig procent meer kans dat ze op volwassen leeftijd ook te zwaar worden. Daarnaast geeft het een verhoogd risico op artrose, diabetes, hart- en vaatziekten en gewrichtsproblemen. Maar ook op psychosociale problemen, zoals pesten of een laag zelfbeeld.
De kans op overgewicht is groter in de volgende gevallen:
-
beide ouders kampen met overgewicht
-
verkeerd eet- en beweegpatroon
Hoe lang wordt mijn dochter?
Ben je benieuwd hoe lang je dochter uiteindelijk zal worden? Dat kun je berekenen met de groeicalculator op de website van TNO. Op basis van geslacht, geboortedatum, de huidige lengte en de lengte van beide ouders wordt een schatting gemaakt van de uiteindelijke lengte van je kind.
Lees ook: Reken zelf de lengte van je kind uit met deze 3 methodes
Wanneer ga je naar de huisarts?
Iedere baby is anders en groeit anders. Als jij je zorgen maakt over de groeicurve van jouw baby, of als je tussen de reguliere bezoeken aan het consultatiebureau door wilt weten hoe je baby groeit, kun je altijd terecht bij het consultatiebureau. Vaak is er een speciaal weegspreekuur of inloopspreekuur. Bij twijfel kun je ook altijd terecht bij je huisarts.
Lees ook: Wanneer spreek je officieel van een ontwikkelingsachterstand?
Bron: TNO , La Leche League