Je bent een tijdje terug bevallen, maar zit allesbehalve op een roze wolk. Je voelt je alert, schrikt snel en bent snel geïrriteerd. Of je voelt je angstig, somber, depressief en hebt het gevoel dat er iets mis is met je. Je hebt een negatief zelfbeeld en hebt moeite met het aannemen van een moederrol. De relatie met je partner kan veranderen, en je kunt afstand voelen met je omgeving. Waar ga je heen als je zo in de put zit?
,,Het kan zijn dat een bevallingstrauma oorzaak is van deze klachten", vertelt bevallingsverwerkingsspecialist en Ouders van Nu-expert Iva Eijke. ,,Maar vrouwen weten vaak niet waar ze moeten aankloppen, omdat de zorg voor de moeder is afgerond. En de drempel om de huisarts te bellen, is best hoog. Er wordt ook weinig standaard naar gevraagd, zowel door zorgverleners als door de omgeving. Dit maakt dat de bevallingservaring onverwerkt wordt 'weggestopt'. Als moeder kun je je schuldig voelen dat je je zo voelt, en denk je dat het aan jou ligt. Dat gaat me aan het hart."
De wond helen
Jarenlang werkte Iva als verloskundige. Dat vond ze prachtig werk – maar ze vond het lastig om de vrouwen zes weken na de bevalling weer te moeten 'loslaten'. Terwijl het vaak dán pas begint, volgens Iva.,,Zeker een bevallingstrauma of postnatale depressie openbaart zich niet altijd in die eerste weken. Het raakte me als vrouwen niet positief op hun bevalling terugkeken. Als ik op de bedrand zat tijdens kraamvisites, wilde ik ze meegeven dat ze zóiets krachtigs hebben gedaan – en ze erbij helpen om die kracht te voelen. Er is meer voor nodig dan complimenten geven, je moet de wond helen."
Dat motiveerde haar om de coachopleiding Bevallingstrauma en Bevallingsangst te volgen en tegelijkertijd haar eigen praktijk op te zetten: Geboortewolk.,,Mijn missie is om vrouwen te bekrachtigen en ervoor te zorgen dat ze zich niet alleen voelen. In mijn praktijk komen met name moeders die een traumatische bevallingservaring hebben gehad, en daarnaast zwangere vrouwen met angst voor de bevalling – vaak ontstaan door een eerder trauma. Soms zie ik ook moeders die niet goed in hun vel zitten en depressieve klachten hebben."
Bevallingstrauma is subjectief
De oorzaak van een bevallingstrauma is voor iedere vrouw anders. Soms zijn er duidelijke, heftige dingen gebeurd, zoals medische complicaties, maar het gaat om de subjectieve beleving. Iva: ,,Er zijn geen bepaalde criteria voor een traumatische ervaring, als medisch professionals kunnen we dat niet op basis van een verhaal inschatten. Als jij dat zo hebt ervaren, is dat zo. Misschien voelde je je niet gehoord of gezien en was je overgeleverd of machteloos. Wat je raakt heeft soms ook te maken met de kwetsbaarheden die je als mens hebt ontwikkeld. Als je gevoeliger bent voor bepaalde thema's – dat je bijvoorbeeld snel onzeker bent – kan dat tijdens de bevalling weer opspelen."
,,Ik sprak een vrouw die na haar thuisbevalling een nabloeding kreeg en uit het raam getakeld moest worden voor een operatie in het ziekenhuis. Het meest traumatisch vond ze de scheiding van haar baby, niet zozeer de andere dingen. Het gebeurt ín iemand, niet mét iemand: het gaat over de psyche van een mens. En over de begeleiding, de mate waarin je je veilig en je gesteund hebt gevoeld. Daarom vind ik het ook mooi om vrouwen met bevallingsangst te helpen, het zorgt ervoor dat je er goed voorbereid ingaat. Wat heb je nodig om je over te geven aan het geboorteproces, wat heb je van je omgeving nodig?"
Breder dan de bevalling
In haar praktijk helpt Iva vrouwen hun bevalling te verwerken door diverse coachingsmethoden en EMDR. ,,Door EMDR wordt de traumatische herinnering van een bevalling op een andere manier opgeslagen in het brein, waardoor je meer tot rust komt en PTSS-klachten afnemen. En ik merk elke keer dat het om méér gaat dan de bevalling: het is vaak een spiegel voor iets dat aanwezig is in jezelf. Zo had een vrouw negen jaar na haar bevalling nog steeds last van PTSS-symptomen. Haar bevalling had een vergaande invloed op haar zelfbeeld. Door haar trauma te verwerken, voelde ze zich sterker en krachtiger. Ze leerde haar grenzen aan te geven, ook in het echte leven."
Van 'ongeluk' tot droombevalling
,,Een zwangere vrouw die bij mij kwam voor haar bevallingsangst, omschreef haar eerste bevalling als 'ongeluk'. Het was een enorme ramp, en ze wilde dit keer het liefst een keizersnee. Na het coachingstraject heeft ze ervoor gekozen om toch de bevalling aan te gaan. Die ochtend hebben we nog een oefening gedaan, een visualisatie van de bevalling – en die nacht is ze thuis bevallen, zonder complicaties en vanuit regie. Ze beschreef het als een droombevalling. Dat is fantastisch."
Maak het bespreekbaar
Dat is waar Iva het voor doet: dat iemand zichzelf een goede ervaring gunt en hulp vraagt. Iva: ,,Wanneer je angst hebt voor de bevalling is het belangrijk dat je het uitspreekt naar jezelf en je verloskundige. Dan is het aan de verloskundige om door te verwijzen naar iemand als mij, om te zorgen dat je goed geholpen wordt. In deze kostbare periode wil je aanwezig zijn, en niet met je hoofd nog bij de eerdere bevalling. Vraag hulp en laat je ondersteunen, ook als je ontevreden bent met hoe je bent begeleid tijdens die eerdere bevalling. Bij veel bevallingsverwerkingsspecialisten kun je snel laagdrempelig terecht. En neem daarnaast rust en wees lief voor jezelf. Het is de start van een nieuw gezin, van je rol als moeder. Op het moment dat je een verbonden, psychisch aanwezige moeder bent, is dat van invloed op je kindje."
Kijk voor meer informatie over Iva's praktijk op Geboortewolk.nl.
