Wat is media opvoeding?
Hoe weet je nou wat je kind online allemaal ziet en doet, en wat hij al wel en nog niet weet? Het sleutelwoord: praten. Bespreek met je kind wat grensoverschrijdend gedrag is op internet en social media. Kinderen hebben soms moeite met het inschatten van risico's. Zeker op de lange termijn. Als je met elkaar in gesprek gaat over waar de grens ligt, snappen kinderen beter waar ouders zich zorgen over maken. En kun je als ouder zien hoe mediawijs je kind al is.
Vragenlijst
Stel je kind (en jezelf) eens deze vragen om duidelijk(er) te krijgen hoe hij erin staat en wat hij wel en nog niet weet.
Wat deel je wel en wat niet online? En waarom (niet)?
Als je een kwetsend filmpje doorstuurt, ben jij dan ook verantwoordelijk?
Mag je ongevraagd foto's van anderen op social media zetten of moet je eerst toestemming vragen?
Wat vind jij ervan als iemand ongevraagd iets over jou post op Instagram of ergens anders?
Is er verschil tussen iets online en offline delen met anderen? Wat zou je bijvoorbeeld liever offline vertellen?
Is er een verschil in off- en online plagen of flauwe grappen maken?
Hoe goed moet je nadenken over de reacties die je online plaatst?
Hoe check je of een bericht klopt, voordat je het deelt of doorstuurt?
Hoe weet je of bloggers en vloggers écht enthousiast zijn over een product, of dat ze betaald krijgen om ergens reclame voor te maken?
Hoe weet je welke muziek, films en plaatjes je online mag gebruiken?
Is je kind te jong voor dit soort vragen, ga dan op een andere manier het gesprek aan. Ga bijvoorbeeld naast je kind zitten en leg aan de hand van voorbeelden uit waar hij op moet letten.
Veilig op internet
Om vervelende situaties te voorkomen, is het handig om van tevoren na te denken over hoe je start met internet. Denk bijvoorbeeld aan welk apparaat je wilt gebruiken. Neem elke stap in de richting van zelfstandig gebruik van internet bewust. Door elke stap samen uit te voeren, voorkom je dat je geen zicht hebt op het online leven van je kind.
Er zijn veel manieren waarop je veilig kunt beginnen met internet. Begin bijvoorbeeld met een mobiele telefoon zonder internet. Wil je kind een social media-account aanmaken? Doe dit dan samen. Kies bewust welke apps wel én niet mogen. Download ze samen en maak ook samen een account aan. Bespreek alle keuzes. Zo zie je wat je kind vanuit zichzelf kan en waar je moet bijspringen.
Laat gerust je mening doorschijnen en houd je aan leeftijdsadviezen. Leg uit waarom jij vindt dat iets niet of wel mag. Samen mediawijs worden doe je door kennis en ervaringen uit te wisselen en veel te praten over social media. Steek gesprekken daarover positief in. Toon oprechte interesse. Door je kind te vragen om te laten zien wat hij kan of hem daarover te laten vertellen, weet je waar je kind staat. Zo weet je ook waar hij extra begeleiding bij nodig heeft.
Tips voor ouders
Zo voed je je kind samen mediawijs op:
Start met een mobiele telefoon zonder internet.
Kies bewust of je kind een mobiele telefoon met een abonnement krijgt of met een prepaid kaart.
Heeft je kind een smartphone met internet? Begin dan altijd samen. Bespreek alle keuzes. Je komt namelijk van alles tegen op het gebied van advertenties en privacy.
Leg uit waarom jij vindt dat iets niet of wel mag, en let op leeftijdsgrenzen van apps en websites.
Word 'vrienden' op social media. Zo raakt je kind eraan gewend dat je meekijkt en dit biedt jou de mogelijkheid om een gesprek te beginnen over alles wat er op social media gebeurt.
Praat regelmatig met je kind over zijn gedrag online en mediawijsheid in z'n algemeenheid.
Zorg voor een open, positief gesprek. Met vooral negatieve waarschuwingen zullen kinderen zich eerder afsluiten voor hun ouders.
Toon oprecht interesse in wat je kind online doet. Kijk eens mee als hij aan het gamen is, of lach samen om dat grappige filmpje op Snapchat.
Vraag je kind om jou dingen te leren over social media en apps die jij nog niet kent. De nieuwste tools van Instagram of Snapchat bijvoorbeeld. Het zal je verbazen hoeveel je van hem kunt leren en je kind zal het prachtig vinden dat hij meer weet dan jij.
Meer informatie? Op mediawijsheid.nl vind je tips en links naar betrouwbare partijen die je verder kunnen helpen.
De rol van school
Veel onderwerpen op het vlak van media-opvoeding vallen in een grijs gebied. Zijn social media zoals Snapchat en Instagram bijvoorbeeld onderwerpen om te bespreken in de klas of niet? Snapchat en Instagram worden vooral privé gebruikt, dat lijkt niet direct onder de verantwoordelijkheid van de school te vallen. Zoek daarom uit hoe de school van jouw kinderen omgaat met social media.
Daarnaast is het belangrijk om te weten welke informatievaardigheden de school kinderen leert. Leren ze bijvoorbeeld in de klas waar je informatie zoekt en hoe je de juiste informatie vindt? Leren ze hoe ze kunnen controleren of die informatie klopt? Welke plaatjes je wanneer wel of niet mag gebruiken (en mag plaatsen)? Je hoopt misschien dat de school je kinderen zal begeleiden bij mediagebruik voor schoolwerk, maar helaas is dit nog niet op alle basisscholen het geval. Vaak verwacht een school van de ouders thuis ook een actieve rol bij het maken van een werkstuk of het voorbereiden van een spreekbeurt.
Veel scholen besteden aandacht aan mediawijsheid in de klas tijdens de Week van de Mediawijsheid, bijvoorbeeld met MediaMasters.
Tips bij het maken van schoolwerk
Waar moet je op letten als je kind informatie gaat opzoeken? Hier enkele tips die ervoor zorgen dat je kind veilig online kan werken:
Start met websites die gemaakt zijn voor kinderen. Zo is er een zoekmachine speciaal voor kinderen: jouwzoekmachine.nl.
Maak een 'gewone' zoekmachine meer geschikt voor kinderen, door de optie 'Safe search' aan te zetten in de instellingen.
Wat auteursrecht betreft ben je van de zorgen af als je de content (de presentatie bijvoorbeeld) niet openbaar maakt en dus niet deelt via internet.
Boeken die helpen om je kind mediawijs te maken:
/2d4d9adf0d6f4f2dbdfce693f8adce76/image.jpg)
/28159b01dfb049b5ac927b040906981f/image.jpg)
/5197cda044ae415691ee59235e13ea62/image.jpg)
/58e8258ab2b64a2c9bae356005c06fa6/image.jpg)
/ec5d6eb8b1754a4e9a3bcb29fdbff8a0/image.jpg)
/f6284d7884234d47a35c43e9ed4f757e/image.jpg)
/76e9a03184934659871db405838f96fe/image.jpg)
Bron: Mediawijsheid.nl
