Broddelen

Praat je kind heel snel en onverstaanbaar? En gebruikt hij vaak stopwoordjes? Het kan zijn dat je kind broddelt. Dat is een stoornis in de communicatie. Maar hoe herken je broddelen en hoe kan je je kind het beste helpen?

In samenwerking met expert

Jente Timmer

Logopedist

Broddelen versus stotteren

Broddelen is een stoornis in de communicatie. Doordat er herhalingen van woorden en klanken zijn, lijkt het broddelen soms op stotteren. Een duidelijk verschil is dat een kind dat broddelt niet merkt dat hij dit doet, terwijl iemand die stottert zich daar wel bewust van is.

Ook bij de taalplanning is er een duidelijk verschil tussen broddelen en stotteren. Als je kind iets wil vertellen, moet hij bepalen wat hij gaat zeggen, in welke volgorde en hoe zijn zinsopbouw eruit moet zien. Neemt hij daar te weinig tijd voor? Dan ontstaan er slordigheden in zijn spraak. Dat gebeurt bij broddelen. Kinderen die broddelen hebben moeite om te bepalen wat ze moeten zeggen en hoe ze dat moeten doen. Het hoofd van je kind kan daardoor ‘vol’ zitten. Bij een kind dat stottert is dat juist andersom. In hun hoofd hebben ze al op een rijtje wat ze willen vertellen, maar iets uitspreken is dan weer een stapje verder.

Lees meer: Dit kun je doen als je kind stottert

Twee vormen van broddelen

Er bestaan twee verschillende vormen van broddelen.

1. Syntactisch broddelen
   Deze broddelende kinderen zijn voor anderen niet altijd goed te volgen, omdat ze zinnen niet goed opbouwen, monotoon spreken en veel stopwoorden gebruiken.
2. Fonologisch broddelen
   Je kind is moeilijk te verstaan. Hij spreekt de lettergrepen niet goed uit en het klinkt alsof hij binnensmonds spreekt en slecht articuleert.

Oorzaak broddelen

Broddelen wordt veroorzaakt door onvoldoende rijping van het centraal zenuwstelsel. De spraak- en taalontwikkeling verlopen hierdoor niet gelijk. Tot een jaar of zes komt het vaker voor dat een kind praat op een manier die je broddelen kunt noemen. Praat hij rond zijn zevende verjaardag nog steeds zo, dan is de kans aanwezig dat hij broddelt.

Op dat moment moet het centrale zenuwstelsel van je kind voldoende gerijpt zijn om duidelijk en rustig te kunnen praten. Als dat duidelijk praten dan nog niet lukt, kan dit wijzen op broddelen. Broddelen heeft een erfelijke factor, dus het kan vaker voorkomen in je familie

Lees meer: Spraakontwikkeling bij peuters en kleuters

Symptomen broddelen

Broddelen kun je aan de volgende kenmerken herkennen:

• Spreektempo: een kind dat broddelt, herken je aan zijn hoge en onregelmatige spreektempo. Uit hersenonderzoek blijkt dat een kind dat broddelt een zogenoemd remmingstekort heeft. Hij vindt het dan moeilijk om langzamer te praten en zelfs ook om te stoppen met praten. Het remmingstekort ontstaat doordat de hersenstam onvoldoende gerijpt is. Dat deel van de hersenen stuurt het centrale zenuwstelsel aan. Klik hier voor nog meer tips.
• Versprekingen: als je kind heel snel praat, kan hij zich sneller verspreken. Ook zet hij bijvoorbeeld lettergrepen in de verkeerde volgorde, zoals ‘plankenboek’ in plaats van ‘boekenplank’ of ‘versnelde verkering’ in plaats van ‘verkeerde versnelling’.
• Te hard of te zacht praten: broddelende kinderen praten of te hard of te zacht. Ze hebben dit zelf niet in de gaten.
• Eentonige stem: broddelaars praten op een vrij eentonige (monotone) manier. Zo kan een verhaal van je kind erg langdradig klinken. Zinnen kunnen ook op dezelfde melodie worden verteld.
• Stopwoorden: als je kind een verhaal vertelt, gebruikt hij steeds een stopwoord. Veel gebruikte stopwoorden zijn: ‘uh’, ‘nou’, ‘eigenlijk’, ‘weet je wel’.
• Herhalingen: als je kind iets herhaalt, is dat heel normaal. Maar herhaalt hij steeds vaker iets dan raakt de communicatie verstoord. Dit kunnen bijvoorbeeld herhalingen zijn van lettergrepen, woorddelen, woorden of zinsdelen.
• Ademhalen: een kind dat broddelt, haalt op de verkeerde plaatsen in de zin adem. Zo kan een pauze te kort duren, te lang of op een onlogische plek in de zin zitten.
• Zinsombuigingen: dat kinderen zinnen ombuigen is normaal, maar de communicatie kan verstoord raken als je kind dit vaker doet. Een voorbeeld: ‘Ik fietste, uh… ik liep naar huis.’ Of: ‘Toen gingen we in de zandbak spelen. Uh, o nee, eerst in de speeltuin.’
• Lettergrepen in elkaar schuiven: dit wordt ook wel telescopie genoemd. Die komt vooral voor bij woorden die uit veel lettergrepen bestaan. Je kind zegt bijvoorbeeld ‘tevisie’ in plaats van ‘televisie’ of ‘foewestrijd’ in plaats van ‘voetbalwedstrijd’.

Gevolg broddelen

Broddelen kan allerlei gevolgen hebben voor je kind. Om goed te leren lezen, schrijven, spreken en luisteren is het belangrijk om goed met anderen te kunnen communiceren. Broddelende kinderen kunnen problemen krijgen met deze vier taalvaardigheden.

Vaak wordt broddelen ten onrechte als luiheid gezien. Je kind kan door anderen ‘lui’ worden omschreven. Degene die luistert, reageert dan vaak met: ‘Wat zeg je?’ Een broddelend kind merkt wel dat er iets mis is met zijn manier van spreken, maar hij weet niet precies wat. Zo kunnen broddelende kinderen negatieve gedachten ontwikkelen zoals: ‘Ik kan niet goed praten en nu wil niemand naar me luisteren.’

Lees meer: Zo ontwikkelt je kind een positief zelfbeeld

Behandeling broddelen

Als je kind broddelt, wordt hij behandeld door een logopedist. De behandeling wordt afgestemd op de behoeften, interesses, persoonlijkheid en leeftijd van je kind. De logopedist bekijkt wat het einddoel moet zijn en hoe jullie daar samen naartoe kunnen werken. Dit kan zijn: beter leren begrijpen, beter leren uitspreken van woorden, structuur in zinnen en verhalen brengen, verbeteren van de verstaanbaarheid, minder snel spreken enzovoort.

Eventueel kan een remedial teacher je kind ondersteunen met het maken van zijn schoolwerk. Zodra duidelijk is dat je kind broddelt en daarvoor wordt behandeld, zie je al snel een verbetering.

Lees meer: Logopedie bij kinderen, wanneer met je kind naar de logopedist?

Vergoeding

Het onderzoek en de behandeling van broddelen worden volledig vergoed, mits de logopedist een contract heeft met jouw zorgverzekeraar. Wel heb je een verwijzing van de huisarts of een ander medisch specialist nodig.

Lees meer: Dit zijn de meest voorkomende spraakproblemen bij kinderen

Dit artikel is tot stand gekomen en goedgekeurd door artsen en andere (medische) deskundigen van het Ouders van Nu expertteam.

Bron: Logopedie