Voor oudersExtra

Populariteit bij kinderen: waar zit 'm dat nou in?

 
Populariteit bij kinderen Getty Images
Getty Images
 
Geschreven door:
Leestijd 8 minuten

In elke schoolklas of sportvereniging zit wel een jongen of meisje met wie iedereen bevriend wil zijn. Maar wat maakt een kind populair? En welke rol kun jij als ouder hierin spelen?

Lees verder onder de advertentie

Wanneer is een kind populair?

Veel kinderen die populair zijn, hebben een aantal dezelfde kenmerken. Over het algemeen geldt voor deze kinderen dat ze:

  • veel zelfvertrouwen hebben

  • een positief zelfbeeld hebben

  • verbaal sterk zijn

  • een tikje dominant zijn

  • onafhankelijk zijn

  • duidelijk kunnen communiceren over wat ze willen

  • goed zijn in sport

Tip: zo ontwikkelt je kind een positief zelfbeeld.

Lees verder onder de advertentie

Bij de populaire kinderen is een onderscheid te maken tussen aardige populaire kinderen, die ook echt geliefd zijn, en onaardige populaire kinderen, waar andere kinderen eigenlijk (een beetje) bang voor zijn.

Aardige populaire kinderen

Deze kinderen zijn behulpzaam en vriendelijk. Ze doen het goed op school en zijn niet bang om dit te laten zien. Ze hebben gevoel voor humor, volgen hun eigen weg en durven op te komen voor anderen.

Onaardige populaire kinderen

Deze kinderen gedragen zich niet zo aardig in de groep. Ze doen stoer, zijn brutaal, tonen weinig empathie en kunnen andere kinderen pesten. Deze kinderen hebben vaak de lachers op hun hand en dit kan ten koste gaan van anderen. Vaak heeft een onaardig populair kind een groepje kinderen om zich heen verzameld dat hem volgt. Dit kan hem een gevoel van macht geven. Een populair kind is dus niet automatisch écht geliefd.

Lees verder onder de advertentie

De overeenkomst tussen de aardige en onaardige populaire kinderen is uiteraard dat ze het voor elkaar hebben gekregen om in de belangstelling te staan. Kort door de bocht bereiken de aardige kinderen dit met sympathiek gedrag en de onaardige kinderen met machtsvertoon.

Uiterlijk

Het uiterlijk van een kind speelt ook een rol bij zijn populariteit. Populaire kinderen worden vaak fysiek aantrekkelijk gevonden. Maar een mooie nieuwe outfit of cool kapsel maakt een kind niet automatisch populair(der), dat zit 'm vooral in gedrag. Een populair kind durft initiatief te nemen en weet hoe hij, al dan niet door een beetje te manipuleren, iets bij anderen voor elkaar kan krijgen.

Nadelen van populariteit

Populair zijn lijkt misschien leuk, maar het kan ook druk geven. Om zo geliefd te blijven loopt een kind vaak op zijn tenen. Populaire kinderen die aan de buitenkant sterk en onafhankelijk lijken, kunnen van binnen onzeker en kwetsbaar zijn. Hun positie én eigenwaarde zijn dan afhankelijk van de groep die ze om zich heen hebben verzameld. Die moeten ze te vriend zien te houden, soms ook met gedrag dat ze zelf eigenlijk niet fijn vinden. Als je kind populair is, kun je er dus toch niet altijd van uitgaan dat hij lekker in zijn vel zit in de groep.

Lees verder onder de advertentie

Lees ook: 8 tips om het zelfvertrouwen van je kind te vergroten

Jouw rol als ouder

Of je kind nu een 'leider' of een 'volger' is, het is goed om aan te geven dat hij altijd bij je kan aankloppen als hij ergens over wil praten. Een kind wordt sterker als hij veel deelt met zijn ouders. Merk je dat je kind ontevreden is over zijn plek in de groep, dan kun je hem proberen te helpen. Bijvoorbeeld: 'Wil je vriendjes met iemand worden? Dat kun je zo aanpakken.' Geef aan dat je kind het mag zeggen als hij iets niet wil in de groep en dat hij altijd zelf mag kiezen met wie hij wel en niet omgaat.

Check hier hoe je je kind kunt helpen om nieuwe vrienden te maken.

Lees verder onder de advertentie

Blijft je kind populair?

Als jouw kind in groep 2 heel populair is, wil dat niet zeggen dat hij dat in groep 8 nog steeds is. Zijn plek in de groep is kwetsbaar, want hij is afhankelijk van hoe de groep over hem denkt. Dat kan veranderen. Om populair te blijven, moet een kind zich inzetten. Meisjes versterken hun positie vaak door te roddelen over anderen, jongens eerder door openlijk iets onaardigs doen of zeggen.

Het populairste kind in de groep is dus niet per se het liefste of leukste kind. Als één of twee andere kinderen dit durven te zeggen, kunnen er meer kinderen volgen en kan het populairste kind plotseling zijn positie kwijtraken. Het komt ook weleens voor dat de rollen worden omgedraaid en dat het populairste kind opeens het buitenbeentje is.

Kun je populariteit afdwingen?

Je kunt je kind niet populair maken door hem mooie kleding te geven of het nieuwste speelgoed. Het helpt ook niet als hij plotseling brutaal is tegen anderen. Eigenlijk is er geen duidelijk antwoord te geven op de vraag waarom het ene kind populairder is dan het andere.

Lees verder onder de advertentie

Je kunt je ook afvragen of het eigenlijk wel fijn is als je kind heel populair is. Het positieve eraan is dat je kind goed in de groep ligt en veel vrienden heeft. Dat versterkt het zelfvertrouwen. Aan de andere kant is die populariteit misschien niet blijvend en zijn er ook andere dingen waar een kind zelfvertrouwen uit kan halen. Als je kind onaardiger of zelfs brutaal wordt door zijn populaire positie, kun je je daar ook zorgen over maken.

Natuurlijk wil je graag dat je kind zich thuis voelt in de groep en niet wordt gepest. Merk je dat je kind erg onzeker is en geen aansluiting vindt? Je kunt hem helpen door hem weerbaarder te maken of te leren over sociale vaardigheden. Via school of de gemeente kan een kind vaak ook terecht bij cursussen of activiteiten die daarbij helpen. Je kunt de leerkracht of schoolleiding vragen of hij daarvoor in aanmerking komt. Zorg thuis ook voor duidelijke grenzen. Een kind dat thuis alles mag, geen regels leert en in die zin geen stevige basis krijgt, kan daar (op andere plekken) onzeker door worden.

Doe de test en ontdek: welk type kind heb jij?

Lees verder onder de advertentie

Weetjes over kindervriendschappen

Zodra je kind naar de basisschool gaat, kiest hij zelf met wie hij speelt. Zo kan je rustige kind opeens thuiskomen met een heel druk kind. Voordat je conclusies trekt, is het handig om deze weetjes te lezen:

  1. Kinderen hebben geen hoge eisen voor wie hun vriendje mag zijn. Als iemand nieuw speelgoed heeft, is hij al snel favoriet.

  2. Meisjes hebben de neiging om kleinere groepjes om zich heen te verzamelen en samen te praten. Jongens hebben vaker een grotere groep vrienden. Lees hier meer over de verschillen tussen jongens en meisjes.

  3. Kinderen (ook kleuters) kunnen al erg trouw zijn en de hele basisschooltijd dezelfde beste vriend hebben. Aan de andere kant kunnen ze ook zomaar ineens veel met een ander kind gaan spelen.

  4. Is jouw kind heel rustig en krijgt hij een heel druk kind als vriend? Hoewel kinderen elkaar qua gedrag kunnen beïnvloeden, houden ze gewoon hun eigen karakter. Denk dus niet meteen dat je kind ook een stuiterbal wordt.

  5. Kinderen kiezen uiteindelijk iemand op wie ze lijken als vriend. Iemand met wie ze op één lijn zitten en van wie ze op aan kunnen.

Meer lezen: Hoe ga je om met 'foute' vrienden?

Lees verder onder de advertentie

Wat als jouw kind niet populair is?

Wat als je kind nooit wordt uitgenodigd om bij een ander te komen spelen? Of altijd als laatste wordt gekozen met gym? Moet je dan ingrijpen en kun je überhaupt iets aan zo'n situatie doen?

Je kunt hierover altijd in gesprek gaan met de leerkracht. Die weet wat er speelt in de klas, kan dit in de gaten houden en bijsturen. Bijvoorbeeld door met de kinderen te praten over hoe je leuk met elkaar omgaat of hier samen klassenregels voor te bedenken. Thuis ben jij degene die dit kan doen. Je kunt je kind stimuleren vrienden te maken door samen een ander kind uit te nodigen om te komen spelen. Bekijk van een afstandje hoe je kind met anderen omgaat. Stuur subtiel en vriendelijk bij als dat nodig is, zodat je kind zich niet betrapt of ongemakkelijk voelt. Je kunt er ook naderhand met je kind over praten en uitleggen wat hij een volgende keer anders zou kunnen doen.

Waarschijnlijk heb je zelf een voorkeur voor met wie je kind wel en niet speelt, maar laat die keuze aan hem over. Zo geef je hem de kans om zelf te ontdekken wie bij hem past en daar leert hij van. Kinderen willen daarom vaak ook uit nieuwsgierigheid met verschillende vriendjes spelen.

Lees verder onder de advertentie

Meer weten? Dit zijn de 7 ingrediënten voor een succesvol speelafspraakje.

Karakter en genen

Hoe goed je ook probeert bij te sturen, echte invloed op de populariteit van je kind heb je niet. Er spelen altijd factoren mee die je niet zomaar kunt veranderen, zoals de samenstelling van de groep en gebeurtenissen die de sociale rollen bepalen. Genen zijn ook van invloed: het ene kind kan zich van nature makkelijker aanpassen dan het andere. Heel temperamentvolle kinderen die snel op de kast zitten, of juist erg gevoelige, teruggetrokken kinderen, hebben het vaak lastiger in een groep.

Je kunt je kind leren tot tien te tellen voordat hij uit zijn vel springt. Of om zijn talenten (tekenen, dansen) te laten zien als hij praten in een groep eng vindt. Maar net als bij volwassenen staat de één liever in het middelpunt dan de ander en kan dat ook verschillen per omgeving. Misschien is je kind in de klas niet populair, maar komt hij op de buitenschoolse opvang of toneelclub helemaal tot bloei.

Lees verder onder de advertentie

Tips: zo kom je er achter hoe je kind het echt heeft in de klas.