7 tips tegen een winterdip

Regen, wind, kou, gehang in huis met een verveeld kind... Schiet jij bij de gedachte aan herfst en winter al in een kleine depressie? Ouders hebben daar eerder kans op. Alsjeblieft: zeven tips om de donkere dagen toch zonnig door te komen.

Meer vermoeidheid

Het lijkt alsof het gisteren was, dat je kinderen op hun blote voeten door het park dartelden. Nu hangt er een grauwe mist. Jij bent met geen stok uit bed te krijgen, maar je móét. Veel mensen hebben in het najaar last van vermoeidheid. Zeker ouders die toch al weinig slapen. Volgens klinisch psycholoog Stefan Lucius, schrijver van het boek Welterusten! – over slaap en slaapstoornissen, krijgen ouders het eerste jaar na de komst van een baby 400 tot 700 uur minder nachtrust dan normaal. Al die slapeloze nachten zijn niet bevorderlijk voor je humeur.

Negatieve gedachten

Lucius heeft een duidelijke verklaring voor dat slechte humeur: ‘Tijdens de slaap worden de ervaringen van de dag in je geheugen opgeslagen. Als je weinig slaapt, wordt deze opslag nogal eenzijdig: je hersenen slaan dan voornamelijk de negatieve gedachten op en dat stemt niet vrolijk. Slaap helpt bovendien om de scherpe kantjes van je emoties af te halen, zodat je beter kunt relativeren.’

Goed, meer nachtrust dus. Maar er zijn meer wetenschappelijke inzichten om je humeur op te krikken, ook als je druk bent met je nieuwe rol als ouder. Doe je voordeel met deze tips:

7 tips tegen een winterdip

1. Regelmaat is het toverwoord
   Wetenschappelijk bewezen: als je elke dag op hetzelfde tijdstip eet, slaapt en beweegt, weet je lichaam precies wanneer het welke hormonen moet afgeven om dat exacte ritme zo goed mogelijk te volgen. Je biologische klok is dan beter in staat de tijd in de gaten te houden en je lichaam wakker te maken. Moet je er ’s nachts een paar keer uit, probeer dan toch gewoon om acht uur op te staan.
2. Eerder naar bed
   Al is het maar een half uur. Dit werkt beter dan uitslapen, beweren wetenschappers van de Universiteit van Pennsylvania. Door vroeger onder zeil te gaan, krijgt de verkwikkende, diepe slaap aan het begin van het slaapproces meer ruimte. En dat werkt als Prozac voor je brein.
3. Eet kiwi en vis, geen junkfood
   Mensen die een slechte nacht hebben gehad, grijpen eerder naar een snack dan goede slapers. Het probleem met junkfood is dat het negatieve gevoelens aanwakkert en zo kom je al snel in een negatieve spiraal terecht. Onderzoekers van de Universiteit van Las Palmas lieten proefpersonen regelmatig fastfood en lekkernijen als croissants en donuts eten. Wat bleek: zij hadden 51% meer kans op een depressie dan de proefpersonen die dit zelden aten. Hoe meer fastfood, hoe groter de kans op depressie, blijkt dus. Laat je daarom niet verleiden tot een wandeling naar de snackbar als je geen zin hebt om te koken! Wat wel helpt voor een zonnig humeur zijn kiwi’s, bananen, kalkoen, zuivel, avocado, koffie (dagelijks twee koppen) en – heel belangrijk – twee keer per week vette vis, ook erg gezond voor de hersenen van je kind.
4. Buiten bewegen
   Als je bij psychiater John Ratey zou aankloppen met somberheidsklachten, zou hij je lichaamsbeweging voorschrijven. Het zittende karakter van het moderne leven past volgens hem helemaal niet bij wat wij van nature zijn: jagers en verzamelaars op zoek naar voedsel. ‘We zouden meer moeten bewegen en sporten. Niet alleen versterk je zo je hart en longen, maar het houdt ook je hersenen gezond.’ Ratey vergelijkt ons brein met een spier: door het te gebruiken wordt het groter en door inactiviteit verschrompelt het, met concentratieproblemen en somberheid tot gevolg. Bewegen dus, luidt het devies, en daarvoor hoef je echt geen uren te zwoegen. Uit onderzoek van de Universiteit van Maastricht blijkt dat een stuk wandelen zelfs gezonder is dan een uur fanatiek sporten. Dat is goed nieuws voor drukke moeders: ga lekker met de kinderwagen in de buitenlucht lopen.
5. Lichttherapie
   Als je buiten bent verzorg je niet alleen de neuronen in je brein, maar profiteer je ook van (zon)licht. Een halfuurtje ‘licht scheppen’ is een andere belangrijke remedie tegen een winterdip, want zonlicht op de blote huid zorgt voor meer vitamine D. Een tekort aan deze vitamine kan onder meer voor somberheid zorgen.
6. Zoek je vrienden op
   Veel mensen vinden doelloos rondwandelen niet leuk. Loop dan naar een vriend of vriendin. ‘Vriendschap verdubbelt vreugde en halveert smart,’ zei de filosoof Francis Bacon. Een gekke actie van je peuter is leuker als je hem kunt delen, en hoe fijn is het om je hart te luchten over zijn driftbuien (of die van jezelf). Vrienden bieden emotionele steun en vergroten onze eigenwaarde. Ook al ben je misschien een keer niet zo gezellig, een goede vriendin zal je niet snel veroordelen. Logisch dus dat het stresshormoon cortisol meteen daalt als we in het gezelschap zijn van een vriend. En als jij ontspannen en vrolijk bent, kun je er ook beter zijn voor je kind.
7. Verander je gedachten
   Je kunt met je hoofd in de winterzon gaan zitten, maar wat minstens zo goed werkt is anders denken over de herfst en winter. Dat beweert psycholoog Kelly Rohan van de Universiteit van Vermont. Onze gevoelens worden volgens haar veroorzaakt door onze gedachten: als je pessimistisch denkt, krijg je vanzelf een rotgevoel. Maar als je een depressieve gedachte (‘ik haat deze kou’) vervangt door een minder negatieve zin (‘ik vind de zomer fijner dan de winter’), geeft dat meteen een ander, minder zwaarmoedig gevoel.

Bron: Psychology Today