Roken tijdens zwangerschap veroorzaakt kleinere hersenen bij kind

Baby's van moeders die tijdens de zwangerschap hebben gerookt, hebben op tienjarige leeftijd kleinere hersenen. Dit blijkt uit onderzoek van de Erasmus Universiteit Rotterdam.

De schadelijke effecten van roken tijdens de zwangerschap ebben nog jaren na. Onderzoekers van de Erasmus Universiteit Rotterdam volgden 2.704 vrouwen en hun kinderen. 13,5 procent van hen bleef roken tijdens de zwangerschap. 8,8 procent stopte zodra ze erachter kwamen dat ze zwanger waren. Met een MRI-scan bepaalden de onderzoekers de hersenomvang en -structuur van hun kinderen toen deze tussen de 9 en 11 jaar oud waren. Wat bleek? De kinderen van doorrokende moeders hadden een kleiner hersenvolume.

Minder grijze stof

En dat niet alleen: ze hadden ook minder witte stof (betrokken bij signaaloverdracht tussen hersencellen) en minder grijze stof (hier huizen de meeste hersencellen). Ook bleken hun hersenen minder diepe hersenwindingen te bevatten dan die van kinderen waarvan de moeders die nooit hadden gerookt, of na het eerste trimester waren gestopt.

Meer gedragsproblemen

De onderzoekers hebben het niet onderzocht, maar ze verwachten dat de kinderen van doorrokende moeders ook cognitieve nadelen ondervonden. ‘Over het algemeen kun je stellen dat kinderen met kleinere hersenen een lager IQ en meer gedragsproblemen hebben’, zegt Runyu Zou, epidemioloog en eerste auteur van het artikel, in het NRC.

Lees meer over Gedragsproblemen bij jonge kinderen

Lager geboortegewicht door roken

Dat roken tijdens de zwangerschap negatieve gevolgen heeft voor het kind, zoals een lager geboortegewicht, was al bekend. Ook bleek al eerder dat roken tijdens de zwangerschap nadelen heeft als het kind ouder is. Nu blijken dus ook de hersenen beïnvloed te worden.

Ontwikkeling van hersenen

De onderzoekers benadrukken dat er geen verschillen waren tussen kinderen van moeders die nooit rookten en moeders die vroeg in de zwangerschap waren gestopt. Pas later in de zwangerschap komt de groei en ontwikkeling van de hersenen echt op gang. ‘Zelfs al heeft een vrouw de eerste tien weken van de zwangerschap gerookt, dan heeft stoppen nog steeds zin.’

Brein is plastisch

Of de verschillen in hersenomvang het hele leven blijven bestaan, weten de onderzoekers niet. ‘Het brein is een plastisch orgaan. Misschien trekken verschillen later in het leven bij.’

Bron: NRC – Beeld: GettyImages