Hooikoorts bij je kind: symptomen en tips

Wat is hooikoorts?

Hooikoorts (pollinosis) is een allergie voor het stuifmeel (pollen) van sommige grassen en bomen. Het gaat specifiek om planten die hun stuifmeel via de wind verspreiden. Als je kind hier allergisch voor is, krijgt hij last van hooikoorts zodra hij stuifmeel in zijn slijmvliezen krijgt. Hiermee bedoelen we de ogen, neus, mond, keel of luchtpijp.

Hooikoorts is niet gevaarlijk, maar het kan wel erg vervelend zijn. De klachten gaan over als het stuifmeel uit de lucht is verdwenen. Hooikoorts heeft niets met hooi of koorts te maken, maar is vernoemd naar de tijd waarin de klachten voorkomen: het hooiseizoen.

Lees ook: Zo herken je allergieën bij baby's en kinderen

Wat is de oorzaak van hooikoorts?

Er zijn verschillende factoren die een rol spelen bij het krijgen van hooikoorts.

1. 01.

   Reactie op vreemde stoffen
   Hooikoorts ontstaat doordat het immuunsysteem heftig reageert op stuifmeel van sommige grassen en bomen. Het lichaam is 'in de war' en ziet een onschadelijke stof als schadelijk. De stof die het systeem per ongeluk als schadelijk ziet, heet een allergeen. Pollen, huisstofmijt en dierenhuidschilfers zijn bekende voorbeelden van allergenen. Het lichaam zet antistoffen in bij aanraking met een allergeen. De allergische reactie ontstaat doordat de stof histamine in actie komt om de 'schadelijke stoffen' uit het lichaam te krijgen. Door histamine verwijden de bloedvaten, waardoor slijmvliezen gaan zwellen en meer slijm produceren. Zo ontstaan hooikoortsklachten.

2. 02.

   Erfelijkheid
   Je kind kan hooikoorts krijgen door een erfelijke aanleg. Als jij (of je partner) last hebt van hooikoorts, is de kans groter dat je kind het ook krijgt.

3. 03.

   Omgevingsfactoren
   Ook omgevingsfactoren kunnen een rol spelen bij het krijgen van hooikoorts. Zo kan je kind bij bepaalde weersomstandigheden meer last hebben van hooikoorts. Als het warm, droog en winderig weer is, is de pollenconcentratie vaak ook erg hoog. Wonen jullie in een gebied waar veel verkeer is of waar veel wordt gebouwd? Dan is er veel fijnstof. Je kind kan daardoor meer klachten krijgen. Ook als er gerookt wordt, raken de slijmvliezen van je kind meer geprikkeld en kan hij meer last krijgen van hooikoortsklachten.

Lees ook: Constitutioneel eczeem bij baby's en kinderen: dit helpt

Welke klachten heeft je kind bij hooikoorts?

Hoe herken je hooikoorts bij je kind? Bij de volgende symptomen kan hij last hebben van hooikoorts:

• jeuk en/of branderig gevoel aan zijn neus

• verstopte neus, snurken en daardoor slecht slapen

• niezen

• loopneus

• jeukende ogen

• rode ogen

• tranen

• droge keel, soms met kriebelhoest

• vermoeidheid

• kortademigheid en/of piepende ademhaling

De klachten lijken in eerste instantie op een neusverkoudheid. Is je kind na een paar weken nog steeds zo verkouden? Dan kan het zijn dat hij hooikoorts heeft. Je kunt dan het beste contact opnemen met je huisarts, om te checken of je kind ook echt hooikoorts heeft of dat hij misschien een andere allergie heeft.

Lees meer: Het verschil tussen een griep en een verkoudheid bij kinderen

Welke maanden heeft je kind klachten?

De meeste bomen en grassen bloeien tussen februari en september. De piek van het hooikoortsseizoen ligt daarom vaak in mei, juni en juli. Hoe lang je kind last heeft van hooikoorts is verschillend: sommige kinderen hebben maanden last van hooikoorts, terwijl voor andere kinderen de periode van overgevoeligheid veel korter is.

Hieronder een lijstje met bomen (en hun bloeiperiode) die vaak voor hooiekoortsklachten zorgen:

• De els en de hazelaar
  De els begint vaak als eerste met bloeien. Elzen zijn vooral te vinden langs waterkanten en op drassige plaatsen. Bloeit de els, dan hangen er 'katjes' aan de takken die stuifmeel produceren. Dit gebeurt meestal in februari. De hazelaar bloeit vroeger in het seizoen en kan al in januari klachten geven. Je vindt ze vooral in loofbossen en aan bosranden. De wintervaste els kan bij een warme winter eind december al gaan bloeien.

• De berk
  Deze boom met witte stam bloeit meestal in april in Nederland.

• Gras
  Ons land staat vol met gras en ook hier kan je kind hooikoorts van krijgen. Het is zelfs de belangrijkste veroorzaker van hooikoorts. Gras groeit vaak vanaf april tot augustus / september afhankelijk van het weer na de zomer.

Check de hooikoortskalender

Er zijn meerdere perioden in het jaar die ook wel het hooikoortsseizoen worden genoemd. Er zijn websites en apps waarmee je de pollenstatus in de gaten kunt houden. Zo heb je hooikoortsradar.nl en ook weeronline.nl geeft per week een pollenvoorspelling. Op het dak van het LUMC in Leiden en bij het Elkerliek ziekenhuis te Helmond staat een pollenmeetstation. Hier vandaan worden de landelijke meldingen doorgegeven aan de verschillende apps.

Allergietest bij hooikoorts doen

De klachten bij hooikoorts lijken veel op die van een gewone verkoudheid. Het is dus niet meteen duidelijk dat je kind last heeft van hooikoorts. Gaat de verkoudheid niet over en twijfel je of het misschien hooikoorts is? Dan kun je een allergietest doen. Hiermee kan een arts vaststellen of je kind hooikoorts heeft en voor welke typen pollen je kind gevoelig is.

Lees ook: Wat zijn lente-oren en wat doe je ertegen?

Wat te doen als je kind hooikoorts heeft?

Helaas is hooikoorts niet te genezen. Wel zijn er medicijnen en behandelingen om de klachten te verminderen. Wat helpt als je kind hooikoorts heeft?

• Houd de (slaapkamer)ramen gesloten op warme, winderige dagen in het hooikoortsseizoen, of gebruik horren voor de ramen zodat het stuifmeel niet naar binnen kan komen.

• Borstel het haar van je kind voordat hij gaat slapen, zodat er niet onnodig veel pollen op zijn kussen terechtkomen. Nog beter is het als je kind voordat hij naar bed gaat eerst nog even doucht, zodat de pollen van zijn lichaam en uit zijn haar verdwijnen.

• Hang de kleren die je kind aan heeft gehad niet in zijn slaapkamer. Pollen kunnen overal op zitten.

• Overweeg om in de slaapkamer een luchtreiniger te gebruiken die pollen uit de lucht haalt.

• Let op de luchtvochtigheid in huis. Als die te laag is, voelt dat minder prettig aan de ogen van je kind met hooikoorts. De optimale luchtvochtigheid ligt tussen de veertig en zestig procent. Hier bestel je een luchtvochtigheidsmeter.

LuchtvochtigheidsmeterBij bol

€ 9,99

Bekijk

De allergie survivalgidsBij bol

€ 11,95

Bekijk

Philips luchtreiniger AC1214/10Bij bol

€ 214,00

Bekijk

Wat helpt bij hooikoorts als je buiten bent?

• Let op welk soort planten en bomen je in de tuin of op het balkon neerzet. Dus niet de soorten waar je kind gevoelig voor is.

• Houd je kind uit de buurt van pas gemaaid gras.

• Laat je kind niet in zijn ogen wrijven. Dit verergert de klachten. Heeft hij jeuk, pak dan een washandje en leg dat even op z'n ogen zodat de jeuk sneller wegtrekt.

• Gaat je kind naar buiten? Laat hem dan een zonnebril dragen die goed om zijn ogen sluit. Dit beschermt zijn ogen tegen stuifmeel.

• Smeer wat vaseline rond de ogen, neus en de mond van je kind. Dit beschermt de huid tegen directe prikkeling van de pollen. Door de kleefkracht van de zalf houdt het ook pollenkorrels vast, zodat ze minder snel op de slijmvliezen komen.

• Hang de was liever niet buiten op warme, winderige dagen in het hooikoortsseizoen. De pollen kunnen op het wasgoed blijven zitten.

• Ga een dagje met je kind naar het strand. Aan zee is de hoeveelheid pollen minder.

Hooikoorts en voedselallergie

Wist je dat bepaalde vruchten, zoals appels, een allergische reactie erger kunnen maken? Bepaalde eiwitten in het stuifmeel van berken komen ook voor in appels. Als je dat fruit eet, kun je jeuk krijgen in je mond, keel en oren. Je lippen, tong en gehemelte kunnen opzwellen. Ook kun je het benauwd krijgen, doordat je keel opzwelt.

Er zijn meer voedselallergie die zogenaamd kruisreageren met de boompollen en allergische reacties kunnen geven: steenfruit (zoals appel, kers, perzik en nectarine), rauwe groentes (zoals wortel en selderij), hazelnoten en walnoten.

De allergenen in fruit gaan kapot als ze zijn verhit. Als je een appelallergie hebt, kun je dus wel appelmoes eten of houdbaar (verhit) appelsap drinken.

Lees meer: Voedselallergie of -intolerantie bij kinderen: zo herken je het

Medicatie bij hooikoorts kind

Er zijn tabletten die de klachten van hooikoorts kunnen verlichten. Ze bevatten als werkzame stof een antihistamine die de overgevoeligheidsreacties vermindert, waardoor ook de symptomen verminderen. Ook zijn er neussprays verkrijgbaar die ontstekingsremmers bevatten, zodat je kind weer vrijer kan ademen.

Verder zijn er verschillende homeopathische middelen verkrijgbaar. Overleg altijd eerst met je huisarts als je de symptomen van je kind met medicatie of homeopathie wilt behandelen.

Leestip: 8 symptomen van astma op een rij

Immunotherapie bij hooikoorts kind

Als de bovenstaande behandelingen/tips weinig effect hebben, kan je kind in aanmerking komen voor immunotherapie. Het doel hiervan is om je kind minder allergisch te maken. Bij deze behandeling krijgt je kind via injecties of smelttabletten een middel toegediend met de stof die de allergische reacties veroorzaakt.

Het in kleine stapjes toedienen van dit allergeen kan helpen. In de eerste fase krijgt je kind elke week één of meerdere injecties. Langzaam wordt de dosering steeds iets verhoogd, tot de hoogste dosering na een aantal maanden is bereikt. Daarna krijgt je kind elke maand, drie tot vijf jaar lang een injectie.

Kan de allergie met smelttabletten worden behandeld, dan neemt je kind elke dag, ook drie tot vijf jaar lang, deze tabletten in. Bij de meeste kinderen neemt de allergie sterk af of verdwijnt het helemaal. Deze kind-vriendelijke vorm van immunotherapie is beschikbaar voor graspollen vanaf 5 jaar en voor boompollen vanaf het 18e jaar. De verwachting is dat de laatste vorm ook voor de kinderleeftijd binnenkort beschikbaar komt.

Lees meer: Allergische reactie bij kind: dit kun je doen

Bron: Erasmus MC, Diakonessenhuis