Wat zijn kaaskiezen?
Kaaskiezen zijn kiezen met een glazuurafwijking. De beschermende glazuurlaag is niet of niet goed ontwikkeld, waardoor de buitenste laag van de kies zwakker is. Kaaskiezen zijn daardoor gevoeliger dan andere kiezen. Zowel in een melkgebit als in een blijvend gebit kunnen kaaskiezen voorkomen.
Hoe herken je kaaskiezen bij je kind?
Kaaskiezen zien er anders uit dan gezonde kiezen. Dat is meteen de reden voor hun naam: ze hebben gedeeltelijk of helemaal een kaaskleur (wit-crème tot geel-bruin). Ook kunnen ze er wat bobbelig uitzien. Dit kan al te zien zijn zodra de kiezen zijn doorgekomen.
Kaaskiezen oorzaak
Kaaskiezen krijgt je kind niet door snoepen of slecht tandenpoetsen. Sterker nog: ze kunnen er al zijn vóórdat je kind tandjes krijgt. Hoe ontstaan kaaskiezen dan wel? In de tweede helft van de zwangerschap en het eerste levensjaar wordt het melkgebit gevormd. Bij de geboorte zitten de tanden en kiezen van het melkgebit en een deel van het blijvende gebit al onder het tandvlees in de kaak. Het blijvende gebit wordt verder gevormd in de eerste vier jaar.
Tijdens de gebitsontwikkeling kan de aanmaak van glazuur verstoord raken, waardoor er al een verkleuring is wanneer de kies doorkomt. Ook bij het doorkomen van het blijvende gebit, na het wisselen dus, kan blijken dat de glazuurlaag niet goed is gevormd.
Lees ook: Tanden wisselen: van melkgebit naar volwassenen gebit
Zijn kaaskiezen erfelijk?
Waarom de ontwikkeling van het glazuur bij sommige kinderen niet goed verloopt, is niet helemaal duidelijk. Er zijn wel onderzoeken naar gedaan, maar de uitkomsten daarvan verschilden. Erfelijkheid kan een rol spelen, maar er zijn meer factoren mogelijk. Zo is de zwangerschap van invloed op de ontwikkeling van het melkgebit. Slechte voeding, ziekte, medicijngebruik of alcoholgebruik tijdens de zwangerschap kan een rol spelen bij een verstoorde glazuurontwikkeling. Maar ook als een kind in de eerste vier jaar vaak ziek is, kan het zijn dat de cellen die glazuur aanmaken geregeld niet goed functioneren. Toch blijft de oorzaak van kaaskiezen vaak ook onbekend.
Kaaskiezen en gaatjes
Tja, bij kaas denk je ook aan gaten… En helaas klopt dit een beetje voor kaaskiezen. Kinderen met kaaskiezen hebben meer gaatjes dan leeftijdsgenoten zonder kaaskiezen. Heeft een kind kaaskiezen in zijn melkgebit? Dan heeft hij een grotere kans op de ontwikkeling van kaaskiezen in zijn blijvende gebit. In Nederland heeft 5-9% van de kinderen kaaskiezen in het melkgebit, en 9-14% in het blijvende gebit. Als een kind kaaskiezen heeft in het blijvende gebit, is er ook kans dat zijn voortanden wit-geel verkleuren. Bij erg verzwakte kaaskiezen – die grotendeels kaaskleurig zijn – kunnen er stukjes afbreken. Daarom is het erg belangrijk om kaaskiezen goed te laten controleren en verzorgen bij de tandarts.
Lees ook: Tandenpoetsen bij je baby: welke leeftijd begin je?
Wat kun je doen tegen kaaskiezen?
Neem je baby vanaf het doorbreken van zijn eerste tandje mee naar de tandartspraktijk als je zelf voor controle gaat. Het is belangrijk dat de tandarts de glazuurstoornis al vroeg signaleert, zodat de kans op gaatjes zo beperkt mogelijk gehouden kan worden. Heeft je kind kaaskiezen in zijn melkgebit en komen de eerste blijvende kiezen door? Dan roept de tandarts je op om met je kind vaker op controle te komen voor advies en behandeling.
Lees ook: 5 tips voor het eerste tandartsbezoek
Kaaskiezen behandeling
Als kaaskiezen bij een kind vroeg worden opgemerkt, kun je met goed tandenpoetsen, fluorgebruik en gebitsverzorging veel bereiken. Niet alleen om gaatjes te voorkomen, maar ook om de gevoeligheid van de kaaskiezen te verminderen met een speciale tandpasta voor gevoelige tanden.
Ook extra controles bij de tandarts kunnen goed helpen. De tandarts reinigt het gebit en kan kwetsbare kiezen extra beschermen met bijvoorbeeld een fluoridelak. Ook kan de tandarts de kaaskiezen vullen met een tandkleurig-materiaal. Bij ernstig verzwakte kaaskiezen kan het plaatsen van een metalen kroon een optie zijn. Aanvallen van buitenaf kunnen de binnenkant van de kies dan niet meer bereiken. In sommige gevallen moet de tandarts een kaaskies trekken.
Bronnen: Tandheelkundig Centrum Crombag Valkenburg, NVM-mondhygiënisten, Allesoverhetgebit.nl
