Volgens een recente enquête van vakbond FNV zegt maar liefst 80% van de kraamverzorgenden dat dit serieuze gezondheidsrisico's kan opleveren voor zowel de moeder als de pasgeboren baby. De FNV-enquête werd ingevuld door 1.391 kraamverzorgenden, waarvan 928 de vragenlijst volledig afrondde.
Minder tijd voor cruciale zorgmomenten
De eerste dagen na de bevalling zijn intens en vormen een belangrijke basis voor de gezondheid van moeder en kind. Denk aan borstvoeding op gang brengen, het controleren van de gezondheid van de baby en het signaleren van complicaties bij de moeder, zoals een beginnende borstontsteking of te veel bloedverlies. Toch hebben kraamverzorgenden steeds minder tijd om deze taken goed uit te voeren.
,,We waarschuwen hier al jaren voor," zegt Feli Escarabajal, bestuurder bij FNV Kraamzorg. ,,Dat het nog niet ernstig misgaat, komt vooral doordat de kraamverzorgenden zich enorm betrokken voelen. Nu worden veel complicaties nog op tijd gesignaleerd. Maar wat als minder uren 'de norm' wordt? De kraamverzorgenden kunnen niet de gaten blijven dichtlopen."
Lees ook: Ja er is personeelstekort in de kraamzorg maar nieuwe ouders krijgen altijd hulp, belooft de branche
Zorgen om de toekomst
Uit de FNV-enquête blijkt dat 86% van de kraamverzorgenden zich grote zorgen maakt over de gevolgen van de afnemende zorguren. In Nederland ligt de norm op 49 uur kraamzorg, maar het wettelijke minimum is slechts 24 uur. Steeds vaker krijgen gezinnen niet meer dan die minimale zorg. Meer dan 90% van de ondervraagde kraamverzorgenden zegt dat ze niet langer volledige zorg kunnen bieden. Bijna de helft (46%) geeft zelfs minder dan 33 uur zorg, en 8% zit op of onder het wettelijke minimum van 24 uur.
Dit betekent dat steeds minder gezinnen de volledige zorg ontvangen die ze nodig hebben, met alle gevolgen van dien. De kraamverzorgende is er niet alleen voor praktische hulp, maar ook om ervoor te zorgen dat moeder en baby gezond de eerste week doorkomen. Zonder voldoende uren, is er gewoonweg niet genoeg tijd voor alles wat moet gebeuren.
Lees ook: Personeelstekort in de kraamzorg: beeldbellen of helemaal geen hulp meer
Vicieuze cirkel: steeds meer werkdruk, steeds minder zorg
De druk op kraamverzorgenden neemt daardoor steeds verder toe. ,,Het is een vicieuze cirkel," legt Escarabajal uit. "Doordat we minder tijd hebben per gezin, loopt de werkdruk alleen maar op. Daardoor besluiten meer kraamverzorgenden te stoppen met het werk, wat de druk voor de overgebleven krachten nog groter maakt."
De FNV blijft zoeken naar oplossingen om deze zorgwekkende situatie om te draaien. Op 14 oktober zitten zij weer aan tafel met de werkgevers in de kraamzorg om te praten over een nieuwe CAO. Escarabajal benadrukt dat er vooral gekeken moet worden naar manieren om het vak aantrekkelijker te maken. ,,Het werk moet beter te combineren zijn met een privéleven," zegt ze. ,,Een bevalling kun je natuurlijk niet plannen, maar er is wel meer mogelijk als het gaat om betere roosters en meer voorspelbaarheid."
Het doel is duidelijk: de kraamzorg moet behouden blijven en aantrekkelijker worden, zodat nieuwe krachten zich aansluiten en huidige kraamverzorgenden niet afhaken door de hoge werkdruk. ,,Want alleen met voldoende personeel kunnen we ervoor zorgen dat kraamgezinnen de zorg krijgen die ze verdienen."