De KidsRights Index is een wereldwijde ranglijst die kinderrechten in 193 landen beoordeelt, onder meer op het gebied van leven, gezondheid, onderwijs en bescherming. De index wordt opgesteld door de kinderrechtenorganisatie KidsRights, in samenwerking met de Erasmus Universiteit Rotterdam.
Wachtlijsten in de jeugdzorg
Vorig jaar daalde Nederland sterk op de ranglijst: van plaats 4 naar plaats 20. Dit jaar blijven we steken op plaats 19. Veel te laag voor een rijk land als het onze, zegt Marc Dullaert, voorzitter van KidsRights. ,,Duitsland staat op plek 4 en België stijgt van plek 18 naar plek 8. Ons land lukt het al jaren niet om de positie te verbeteren."
De slechte positie van Nederland op de ranglijst komt onder meer door de wachtlijsten in de jeugdzorg en de jeugdbescherming. Daarnaast worden kinderen in armoede niet voldoende geholpen en gaat de mentale gezondheid van kinderen en jongeren achteruit.
Lees ook: Steeds meer gezinnen hebben moeite met rondkomen: hier kun je terecht
Een paradijs
Ook kinderen in asielzoekerscentra worden niet voldoende ondersteund. ,,Zij krijgen na een jaar nog geen onderwijs, terwijl ze daar wel recht op hebben", aldus Dullaert. ,,Ook moesten kinderen een tijd geleden buiten slapen. Nu hoeft dat niet meer, maar worden ze 's avonds op de valreep naar andere locaties gebracht. Dat is heel onrustig en schadelijk voor een kind."
Nederland is een paradijs, maar alleen als je ouders of verzorgers goed voor je kunnen zorgen, stelt Dullaert. ,,Als dat niet zo is, kom je als kind in de problemen. Word je bijvoorbeeld thuis mishandeld, of is er sprake van een vechtscheiding, dan zijn wij nu niet in staat om voldoende en snel voor je te zorgen." De overheid biedt niet voldoende hulp aan kwetsbare kinderen, stelt het rapport van de KidsRight Index.
Lees ook: Uit elkaar: dit zijn de meestgestelde vragen van ouders over scheiden
Gezondheidszorg: vaccinatiegraad en drinkwater
Vooral over de gezondheidszorg zijn grote zorgen. Nederland zakt op dit gebied met twaalf plaatsen. Een van de ontwikkelingen die in het rapport wordt genoemd is de afnemende vaccinatiegraad. Het Rijksvaccinatieprogramma laat een daling zien van het aantal kinderen dat wordt ingeënt. Dullaert: ,,Sinds de coronacrisis zie je in veel ontwikkelingslanden dat de inentingen niet meer op orde zijn gekomen. Wij hebben dat in Nederland eigenlijk ook niet meer."
Bij mazelen ligt de vaccinatiegraad nu onder de 90 procent. Dat is onder de kritieke grens die door de Wereldgezondheidsorganisatie is vastgesteld. In de regio Haaglanden was afgelopen maand nog een uitbraak van de ziekte.
Lees ook: OMT waarschuwt voor grote mazelenuitbraak, dit zijn de adviezen
Ook voor zoiets vanzelfsprekends als schoon drinkwater uit de kraan zijn er zorgen. Hoewel Nederland nu nog een perfecte score heeft wat betreft drinkwater moet ons land wel 'alle zeilen bijzetten'. Er komen onder meer grote hoeveelheden farmaceutische stoffen in het oppervlaktewater. ,,Uiteindelijk komen die ook in ons drinkwater terecht." Toegang tot veilig drinkwater is een van de dingen waar kinderen recht op hebben.
Visie voor de lange termijn
Hoe komt het toch dat het niet lukt om de positie van Nederland in de ranglijst te verbeteren? ,,Een gebrek aan visie. We blijven aanmodderen", stelt Dullaert. Een voorbeeld daarvan zijn volgens hem de schoolontbijten. ,,Dat is natuurlijk heel fijn als er thuis niet genoeg geld is voor een ontbijt. Maar het biedt geen oplossing voor de lange termijn." De armoede wordt zo niet opgelost.
Om ervoor te zorgen dat Nederland stijgt in de ranglijst, moet het nieuwe kabinet volgens Dullaert plannen maken waarbij wél aan de lange termijn wordt gedacht. ,,We hebben nu systemen die niet functioneren. Het kabinet moet durven ingrijpen. Kijk naar België. Die gingen van 18 naar 8, omdat ze hebben ingegrepen." Er zijn volgens Dullaert voldoende interventieprogramma's, waarvan internationaal bewezen is dat ze werken.
Kortom: Nederland heeft voldoende kennis en kunde in huis om de positie te verbeteren. ,,Ons land is niet armlastig. Maar er moet wel iets structureels gebeuren. Nu zakken we als land door het ijs."