Zo praat je over een ramp of oorlog met je kind: 'Houd het kort en simpel'

‘Met je kind praten over moeilijke onderwerpen is misschien lastig, maar wel belangrijk om te doen. Daar is niet per se een leeftijd aan gebonden. Mijn maatstaf is: heb je het idee dat jouw kind er iets van meekrijgt? Dan is het een onderwerp dat je bespreekbaar moet maken. Heel jonge kinderen hoef je niet lastig te vallen met zulke zware onderwerpen, het begrip oorlog is voor hen nog te lastig’, vertelt Neve. ‘Kinderen krijgen altijd meer mee dan je denkt. Daarom is het verstandig om goed na te denken over (telefoon)gesprekken, het aanzetten van het journaal of het openslaan van een krant waar je kind bij is. Dit kun je beter bewaren tot in de avond.’

‘Ondanks dat je het onderwerp misschien (nog) niet met ze bespreekt, zijn heel jonge kinderen al ontzettend goed in het oppikken van emoties. Grijpt het nieuws jou erg aan? Dan is het misschien goed om dit te kijken als jouw kind al op bed ligt.’

Lees ook: Lastig onderwerp bespreken met je kind? Zo pak je het aan

Voordat je het met je kind gaat bespreken is het goed om jezelf te informeren over de aardbeving in Turkije of de oorlog in Oekraïne en rustig na te denken over wat je gaat vertellen. ‘Houd het vooral kort en simpel’, tipt Neve. ‘Er zijn de afgelopen tijd al een aantal heftige onderwerpen in het nieuws gekomen, bijvoorbeeld het coronavirus. Dat is veel voor kinderen. Let erop dat je je kind beschermt en hem niet te veel belast met grotemensenzaken.’

Het kijken van het Jeugdjournaal kan ouders van jongere kinderen helpen. ‘Kijk zelf eens (mee) naar het programma, zo kun je zien hoe het onderwerp aan kinderen wordt uitgelegd. Vond je de uitleg helder, dan kun je dit wellicht ook op dezelfde manier aan je kinderen vertellen’.

Heb je het idee dat jouw kind het onderwerp heeft opgepikt? Dan doe je er goed aan om het onderwerp te bespreken. Erover liegen of het onderwerp weghouden is niet slim en lukt vaak ook niet. Neve: ‘Vraag eens aan je kind wat hij heeft gehoord en waar. Hun fantasie kan op hol slaan en ook op sociale media komen kinderen allerlei informatie tegen. Wees daar alert op en probeer die stroom aan informatie te beperken. Laat je kind bijvoorbeeld alleen het Jeugdjournaal kijken als hij daar de leeftijd voor heeft (9-12 jaar).’

Heb je het erover gehad met je kind? ‘Dan is het goed om achteraf nog even te checken wat er van is blijven hangen en wellicht nog wat extra uitleg te geven. Onthoud hierbij wel: kort en simpel is nog steeds key.‘

Lees meer: Durft je kind soms iets niet? Zo neem je angst voor onschuldige dingen weg

Vergis je niet: als je kind er niets over zegt, kan hij er alsnog mee bezig zijn. ‘Je kunt op een luchtige manier checken of hij er iets over heeft gehoord’, vertelt Neve. ‘Je hoeft niet met je kind om de tafel, maak het niet te groot. Bespreek het bijvoorbeeld als jullie aan het spelen zijn of tijdens een autorit. Kijk daarnaast goed op welk moment van de dag je het onderwerp aansnijdt: net voor het slapen gaan, is niet zo’n goed idee.’

Maar hoe leg je nou aan een kind uit wat oorlog is? Neve legt uit: ‘Het beste kun je gewoon de woorden gebruiken zoals ze zijn en uitleggen hoe oorlog eraan toegaat. Kinderen vanaf een jaar of 7 hebben hoogstwaarschijnlijk al weleens over oorlog gehoord. Je kunt bijvoorbeeld zeggen: ‘In landen ver weg is er soms oorlog. Die landen hebben ruzie over welke grond van wie is. Daarbij kun je ook uitleggen wat wij als Nederland kunnen doen om te helpen. Probeer het zo neutraal mogelijk uit te leggen, ook al heb je er zelf een mening over.’

Kinderen kunnen bang worden van het nieuws. Neve: ‘Die angst hoef je niet weg te poetsen. Benoem de gevoelens en praat erover met je kinderen. Geef die gevoelens de ruimte, laat het er even zijn en help je kind dan aan andere gedachte. Dit kun je ook benoemen: ‘Het is even veel he? Dat snap ik. Het is soms ook pittig.’ Je hoeft absoluut niet mee te huilen, maar wegmoffelen is ook nergens voor nodig’, aldus Neve.

Lees ook: Zo help je je kind bij nachtmerries, met tips per leeftijd

Beeld: GettyImages – Bron: Kinderpsycholoog Tischa Neve