Een slappe brij met herkenbare etensresten erin. Zo zag de poep van onze oudste vanaf dat ie 1 jaar oud was er steevast uit. Pas toen ik eens meekeek bij een vriendin die haar dochter verschoonde en ik een keurig platgedrukt plakkaatje poep zag, dacht ik: verhip, zo kan het ook.
Zelf bekend met gevoelige darmen wist ik dat erkenning voor langdurige klachten in de medische wereld lastig zou worden. Nadat ik me eens met mijn chronische buikklachten bij de huisarts meldde, tikte hij een paar keer op mijn buik om daarna met een plechtig gezicht te zeggen: 'Prikkelbare darmsyndroom'. Daarmee was de kous blijkbaar af.
Om die reden aarzelden we om met Abel naar de huisarts te gaan. Maar toen ie bijna 4 was en z'n ontlasting naar ammoniak begon te ruiken - dusdanig sterk dat de markante geur nog minimaal een uur in huis bleef hangen alsof er net binnen gegierd was - maakten we een afspraak.
Goeie vraag: Ontlasting van je kind: wat is normaal?
De medische molen
De huisarts stuurde ons door naar het ziekenhuis om via bloed- en ontlastingsonderzoek coeliakie, problemen met de schildklier en een verstoorde opname van voedingsstoffen te onderzoeken. Een paar weken later belde de kinderarts dat ze niets gevonden hadden. 'Dan is het gewoon peuterdiarree', zei hij. 'Ehm wat?' 'Ja sommige kinderen hebben dat, gaat vanzelf over, je moet ze niet te veel vruchtensap geven.' 'Maar hij drinkt geen vruchtensap', zei ik nog.
Het gevoel dat er meer aan de hand was dan gewoon peuterdiarree liet me niet los. Ik herinnerde me een kleine advertentie in een magazine over een kinderarts die holistisch werkt, waarna ik de website naar mezelf appte. Na even speuren vind ik wat ik zoek en belanden we bij Kinderbuik&co, een medisch specialistische praktijk voor kinderen en volwassenen met langdurige klachten.
Lees ook: Peuterdiarree: wat is de oorzaak en wat kun je doen?
Luisteren naar je ziekte
In zes sessies gaan we bij Judith Kocken, kinderarts gespecialiseerd in maag-darm-leverproblemen, arts leefstijlgeneeskunde en auteur van vijf boeken, waaronder Je bent je eigen medicijn, aan de slag in wat zij haar 'werkplaats voor gezondheid' noemt. Over die zogeheten werkplaats vertelt Kocken: 'Gezondheid creëren we met elkaar, maar het is nu nog te veel een one size fits all behandeling die over iedereen wordt uitgestrooid'.
Terwijl volgens haar gezondheid juist enorm persoonlijk en intiem is. 'Omdat het gaat over je gevoeligheid, over wat je echt raakt. Dat gaat niet alleen over lichamelijke gezondheid. Maar óók over emotionele, mentale, sociale en spirituele gezondheid', aldus Kocken. 'Het gaat niet over strijden tegen ziekte, maar over luisteren.'
Grote emoties
Luisteren deed ze ook bij ons. In de eerste sessie gaan we met het hele gezin naar haar toe en maken we in een uur kennis met haar. Hoe anders dan de gehaaste arts in het ziekenhuis die onze bange kleuter moest onderzoeken en later in het dossier opschreef: 'Zeer moeizaam onderzoek, heel angstig'. Kocken stelde, zoals ze iedere eerste sessie doet, vragen over het geheel.
Heel bewust focust ze niet alleen op de buik en dunne poep van onze eerstgeborene, maar gaat ze met ons in gesprek over de mens Abel, in de context van ons gezin. We vertellen over de zwangerschap en geboorte van Abel. Mijn angst om het fout te doen. Mijn man zijn automatisme om te zorgen. De dreigende vroeggeboorte van de jongste. Abel zijn grote, heftige emoties.
Lees ook: Holistische verloskunde: 'Voor het eerst vroeg iemand wat ík wilde tijdens de bevalling'
Je kind als spiegel
Kocken legt ons uit dat een jong kind een spiegel is van de omgeving. Een boodschap die ik vaker hoorde, maar die ik met twee keer een slecht slapende baby met vele oorontstekingen, buikkrampen en algehele onrust moeilijk te verkroppen vond. Kocken geeft duiding: 'Een kind spiegelt niet vanuit schuld, dat jij als ouder iets niet goed doet, maar vanuit pure, onvoorwaardelijke liefde voor de ouders'.
Volgens Kocken wil een kind dat ouders helen van hun eigen oude pijn en onderdrukte emoties, zodat ze beschikbaar worden om het kind te helpen en steunen bij het samen reguleren van zijn of haar overbelaste zenuwstelsel. 'Zodra het zenuwstelsel veerkracht ontwikkelt, hoeft het lichaam niet meer zo hard om aandacht te schreeuwen via de lichamelijke klachten en problemen.'
De onderliggende oorzaak
Op de vraag hoe zij naar de diagnose peuterdiarree kijkt, vertelt ze: 'Ik geloof dat diagnoses in het leven zijn gekomen om ons houvast te geven zodat je het symptoom, dus eigenlijk het probleem, leert begrijpen door het een naam te geven. Maar als je vervolgens daarmee het bos in wordt gestuurd, dan helpt het natuurlijk voor geen centimeter'.
Volgens Kocken is het belangrijk op zoek te gaan naar de onderliggende oorzaak. 'Het lichaam geeft aan waar aandacht voor nodig is. En je buik, dat is het deel waar al je emoties gevoeld kunnen worden. Met name al je onderdrukte emoties.'
Lees ook: Emoties bij kinderen: zo help je jouw kind daarbij
Niet gewoon een fase
Voor de tweede sessie gaan mijn man en zoon samen naar Kocken toe. In die sessie legt ze uit dat cellen een geheugen hebben en ervaringen daarin opgeslagen worden. En dat door Abels foetale nood de allereerste imprint van zijn cellen is dat de wereld onveilig is. Als mijn man dit later thuis vertelt barst ik in huilen uit.
Eindelijk worden er woorden gegeven aan wat ik intuïtief al voelde. Zijn angst voor zon, wind, gras, sneeuw, pleinen, vliegtuigen, vreemde mensen en handendrogers op het toilet is niet 'gewoon een fase' zoals veel mensen om mij heen beweerden. Kocken raadt ons aan voortaan zijn buikje te masseren. Om zo zijn cellen te gaan vertellen dat ze veilig zijn.
De verantwoordelijkheid
Omdat Abel zijn bewogen geboorte een belangrijke factor lijkt te zijn, vraagt Kocken mijn man en mij de derde sessie met z'n tweeën te komen voor een geboorteopstelling. 'Als wij proberen onszelf te helen, geven we daarmee Abel ruimte', legt ze uit. Omdat het al zo vaak over mij als moeder gaat, geef ik de beurt nu aan mijn man. Hij mag briefjes schrijven. Eentje met zijn naam. Mijn naam. Die van Abel en Benjamin.
Dan begint Kocken schijnbaar uit het niets woorden te noemen. 'Je vader.' 'Je moeder.' 'Je voorouders.' 'Angst.' 'Verdriet.' 'Verantwoordelijkheid.' Daarna nodigt ze mijn man uit de briefjes op de grond te leggen en te voelen waar hij dat wil doen. 'Het enige briefje waar ik iets mee wil is verantwoordelijkheid', zegt hij. 'Toen ik dat opschreef kreeg ik kippenvel'.
Kocken vraagt hem op het briefje te gaan staan. Mijn man, die met zijn handen door de couveuse Abel liet voelen dat hij er was terwijl hij een uur lang dacht dat ik het niet gered had, gaat op het briefje verantwoordelijkheid staan en schiet vol. Hij kan eindelijk voelen wat er toen was.
Lees ook: Waarom we bij een heftige bevalling meer aandacht moeten hebben voor vaders
Op zoek naar veiligheid
De sessie erna ben ik aan de beurt. Het thema dat als vanzelf oppopt is veiligheid. 'Door in een veilige setting terug te gaan naar die onveilige geboorte kan jouw beleving van onveiligheid geheeld worden en hoeft Abel geen angst meer te voelen', legt Kocken uit.
Ze nodigt me uit mijn lijf te volgen en te doen waar het behoefte aan heeft. Ik blokkeer. Ik spreek uit dat ik tijdsdruk voel, omdat de sessie al halverwege is. 'Hierna heb ik niets', zegt ze. 'Maar wanneer eet je dan je boterham?', vraag ik. 'Laat die verantwoordelijkheid maar aan mij over'.
Warm, zacht en veilig
Iedere keer als ik een gedachte benoem - 'wat stom dat jullie nu hier zo met mij moeten zijn totdat ik kan voelen waar ik behoefte aan heb' - zegt zij: 'dat is een stuk dat je altijd beschermd heeft, het hoeft niet weg, je mag het aankijken en accepteren voor wat het gedaan heeft, jou beschermen.' Heel langzaam kan ik voelen wat ik wil. Of vooral wat ik niet wil.
Ik vraag mijn man van me weg te draaien, zijn blik voelt te zwaar. Ik vraag Kocken om naast me te komen zitten. Mijn voeten voelen koud en worden ingepakt met twee dekens. Ik wil liggen. Op mijn zij. Mijn man moet bij me komen zitten en mijn voeten vastpakken. Kocken moet mijn rug vastpakken aan de andere kant. En mijn buik. En dan voel ik me eindelijk warm, zacht en veilig.
Lees ook: Intergenerationeel trauma: 'Ik wilde het trauma van mijn moeder niet doorgeven aan mijn kinderen'
Verder kijken dan de klacht
Met hulp van Kocken kijken we in zes sessies verder dan enkel de diarree van Abel. Het geeft ons als ouders zoveel inzicht, hoop en houvast. Maandenlang masseer ik iedere avond Abel zijn buikje met lavendelolie. Als vanzelf begin ik tegen zijn buik te praten. Bedank ik het iedere avond voor alles wat het die dag heeft gedaan. Al het eten en drinken dat het heeft verteerd. Alle indrukken en emoties. Iedere avond sluit ik af met een kus op zijn buik en de woorden: 'Je bent veilig'. Al zeg ik dat misschien vooral tegen mezelf.
Kocken is met haar Kinderbuik&co voor ons een belangrijke stap geweest in de heling van Abels klachten, maar niet de enige. Na de sessies bij haar werkten we met psychomotorische kindertherapie verder aan Abels basisveiligheid. En kwam zijn systeem nog meer tot rust.
Prachtige drol
Inmiddels zie ik zijn poep als een boodschapper en signaal. Als het weer dun en brijig is, vraag ik me af: wat zorgt voor spanning bij hem? Inmiddels weet ik hoe ik die opgebouwde spanning kan helpen ontladen: door te stoeien en te dansen met hem.
Op een zondagochtend zal mijn man een foto van poep in de wc appen met daarbij de legendarische tekst: 'Abel had een prachtige drol'.'
Judith Kocken is oprichter van de medische praktijk Kinderbuik&co. Ze schreef het boek Je bent je eigen medicijn; een nieuw recept van de dokter. Over de enorme kracht en wijsheid die je lichaam bezit. En hoe luisteren naar de signalen die je lichaam je geeft wonderen kan doen voor je lichamelijke, emotionele, mentale, spirituele en relationele gezondheid.
