Zo voorspel je de haarkleur van je baby

Feiten haarkleur

Eerst wat uitleg over de stofjes die onze haarkleur bepalen. De pigmenten in haar worden melanine genoemd. Er zijn twee soorten: eumelanine is dominant bij bruin en zwart haar en feomelanine is verantwoordelijk voor lichtblond-, blond- en rood haar. Deze melanine zit in je genen en krijg je mee van je ouders. Simpel gezegd: welk pigment het sterkste is, bepaalt welke haarkleur je krijgt.

Leuk weetje: grijs haar ontstaat als de productie van melanine in het lichaam afneemt doordat je ouder wordt. De melanine wordt dan langzaam maar zeker vervangen door luchtbellen in de haarschacht en je haren gaan er grijs tot wit uitzien.

Kleur haar baby

Genetica zit te ingewikkeld in elkaar om met zekerheid te kunnen zeggen welke kenmerken een kind van zijn ouders meekrijgt. Zeker als het om de kleur van het haar gaat, is het behoorlijk lastig om van tevoren te zeggen welke kleur haar een baby heeft. Niet alleen omdat het doorgeven van genen een complexe toestand is, maar ook omdat hier minder onderzoek naar is gedaan dan naar bijvoorbeeld de kleur ogen. Toch blijft het leuk om een gokje te wagen.

In het kort komt het hierop neer: hebben jij en je partner dezelfde haarkleur, dan is de kans het grootst dat jullie baby ook zwart, bruin, blond of rood haar heeft. Hebben jullie juist heel verschillende kleuren haar (blond en zwart bijvoorbeeld), dan is de kans het grootst dat de baby een haarkleur heeft die hier tussenin zit. Zo niet, dan heeft jullie kind waarschijnlijk óf de haarkleur van je partner óf die van jou. Al hoeft dit niet.

Pigment

Hoe kan het dat ouders die beiden zwart haar hebben soms toch een blond kind krijgen? Dit zit zo. De hoeveelheid eumelanine in het haar van een baby krijgt hij mee van beide ouders via de genen. Elk gen is opgebouwd uit twee allelen, één van de moeder en één van de vader. Deze allelen kunnen gelijk, maar ook verschillend zijn.

Het meest voorkomende gen dat onze haarkleur bepaalt is een bruin/blond gen, dat bestaat uit een dominante bruine allel en een recessieve blonde allel. Iemand met grotendeels bruine allelen zal bruin haar hebben, terwijl iemand zonder bruine allelen in zijn DNA blond haar zal hebben. De combinatie van alle genen bepalen uiteindelijk de precieze haarkleur. Het is daarom lang niet altijd zo dat een baby dezelfde haarkleur als z’n ouders heeft. En het verklaart ook hoe twee ouders met zwart haar, een kind kunnen krijgen met blond haar. Ze hebben in dat geval beide recessieve blonde allelen in hun genen, die terecht zijn gekomen bij hun kind.

Erfelijkheid rood haar

Met rood haar zit het een beetje anders. Niet voor niets zijn er maar heel weinig mensen met deze prachtige haarkleur: slechts zo’n 1 tot 2 procent van de hele bevolking. Bij red heads overheerst de concentratie aan feomelanine, terwijl bij de meeste mensen eumelanine het sterkst aanwezig is. Twee ouders met rood haar krijgen daardoor bijna altijd roodharige kinderen. Heeft slechts één van de ouders rood haar, dan is het afwachten welke haarkleur de baby heeft. Omdat eumelanine meestal dominant is, zal de baby waarschijnlijk geen rood haar krijgen, maar het kan wel. Meer weten: zo werkt erfelijkheid en dit doen genen.