![Ouders van Nu Home](data:image/svg+xml;utf8,<svg xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" height="38.844" preserveAspectRatio="none slice" viewBox="-0.046 -0.046 163.031 40.844" width="153.031"><path d="M38.58 19.326c.18 10.385-8.592 19.257-19.233 19.27C8.608 38.606-.07 29.67 0 19.193.067 9.127 8.303-.023 19.512 0 29.86.022 38.797 8.827 38.58 19.326zm-6.172-.036c.15-6.894-5.696-13.066-13.1-13.113-6.88-.045-13.165 5.8-13.17 13a13.19 13.19 0 0 0 13.173 13.29c7.263.053 13.25-6.08 13.096-13.167zm53.32 16.755C79.93 40.28 72.372 38.87 68.17 33.967c-3.724-4.34-4.152-10.99-.8-15.688 2.073-2.906 4.822-4.843 8.4-5.464 3.55-.618 6.794.18 9.828 2.26l.001-10.7c0-1.152.274-1.43 1.41-1.432l2.97.003c.704.007 1.046.318 1.132 1.013.022.2.02.402.02.604v31.94c0 .185.004.37-.013.553-.078.78-.423 1.1-1.204 1.105l-2.918.001c-.877-.004-1.248-.372-1.27-1.25-.005-.264.001-.53.001-.868zM70.69 25.59c.02 4.2 3.256 7.446 7.447 7.444 4.157-.001 7.4-3.294 7.387-7.498-.017-4.18-3.298-7.414-7.498-7.392-4.114.02-7.355 3.31-7.336 7.446zM99 27.774c-.072.7.196 1.258.507 1.79 1.6 2.71 3.994 3.918 7.103 3.877 1.922-.025 3.738-.462 5.48-1.25 1.44-.65 1.656-.574 2.392.806.273.518.53 1.045.828 1.546.44.74.303 1.192-.437 1.695-.603.412-1.26.762-1.93 1.055-3.642 1.597-7.4 2.026-11.198.735-4.75-1.618-7.636-5-8.498-9.953-.623-3.585-.036-6.983 2.147-9.973 2.622-3.595 6.17-5.364 10.652-5.244 3.09.082 5.752 1.12 7.893 3.378 1.788 1.888 2.777 4.164 3.044 6.732.125 1.21.102 2.44.104 3.663.001.832-.348 1.143-1.18 1.144H99.002zm12.32-4.343c.106-.71-.034-1.348-.32-1.937-1.074-2.21-2.818-3.396-5.308-3.503-3.057-.13-5.38 1.742-6.446 4.036-.192.414-.225.903-.34 1.403h12.416zM57.84 36.813c-1.075.726-2.188 1.257-3.416 1.48-3.873.707-7.408.023-10.345-2.737-1.853-1.743-2.86-3.96-3-6.495-.12-2.2-.088-4.39-.098-6.586l-.004-7.947c.001-1.16.33-1.483 1.502-1.48l2.816.02c.928.032 1.212.346 1.212 1.28l.006 12.927c.007 2.833 1.865 5.142 4.636 5.602 2.242.37 4.323-.224 5.635-2.134.534-.78.78-1.668.784-2.604l.016-13.43c0-.184-.007-.37.012-.553.07-.735.33-1.046 1.066-1.073a47.687 47.687 0 0 1 3.466 0c.72.026 1 .366 1.055 1.087.013.167.007.335.007.503l-.001 21.83c0 .218.01.438-.02.653-.09.685-.44 1-1.142 1.008l-2.716.003c-1.076-.002-1.32-.213-1.47-1.354zm66.502-22.233c2.297-1.678 4.904-1.843 7.56-1.793.714.015 1.07.38 1.077 1.107v3.37c-.008.797-.376 1.108-1.2 1.158-1.18.073-2.385.078-3.536.317-2.333.484-3.7 2.2-3.722 4.575l-.022 13.327c-.001.218.01.437-.013.652-.07.682-.434 1.032-1.115 1.04h-3.318c-.695-.01-1.04-.368-1.076-1.06-.01-.186-.01-.37-.01-.553V14.793c0-.2-.003-.402.01-.603.04-.612.374-.983.98-.997a74.195 74.195 0 0 1 3.369-.002c.647.016.896.377 1.006 1.39zm-20.554-4.364c-.262-.052-.533-.074-.783-.16-1.31-.463-2.148-1.37-2.372-2.75-.34-2.092 1.23-3.634 2.747-3.905a3.503 3.503 0 0 1 2.319.376l.118.06.012-.1c.02-.16.117-.27.278-.273.356-.008.715-.008 1.073-.001.173.003.277.118.3.29l.003.188-.002 5.824c-.007.246-.11.353-.354.354l-.874.001c-.31 0-.38-.062-.426-.347-.292.1-.58.236-.88.33-.205.064-.426.086-.64.124l-.507-.001zm.23-1.79a1.61 1.61 0 0 0 1.643-1.647 1.624 1.624 0 0 0-1.631-1.65 1.615 1.615 0 0 0-1.642 1.61c-.007.964.683 1.68 1.63 1.687zm25.334 1.79c-.24-.045-.486-.07-.72-.138-1.02-.294-1.62-.988-1.824-2.018a4.994 4.994 0 0 1-.079-.946l-.003-3.275c0-.224.075-.338.244-.38l.078-.01h1.17a.3.3 0 0 1 .325.304l.003.162.001 3.33c0 .552.354 1.003.89 1.125.79.18 1.44-.406 1.427-1.106-.02-1.133-.008-2.266-.008-3.397 0-.32.1-.417.415-.417h1.02c.264.001.37.1.37.36l.002 5.8-.005.202c-.012.175-.112.29-.286.292a31 31 0 0 1-1.141.001c-.143-.001-.23-.085-.25-.2l-.713.255c-.113.036-.234.045-.354.065l-.56.001zM94.31 3.61c.065-.125.175-.164.312-.162l1.18.001a.39.39 0 0 1 .441.326l.915 3.102.09.2.203-.686.74-2.554c.1-.307.2-.38.51-.38l1.142.001c.27 0 .36.12.272.375l-1.276 3.675-.793 2.27c-.093.265-.193.337-.477.338h-.63c-.33 0-.425-.066-.532-.375l-2.07-5.947-.024-.042zm16.01.084c.62-.358 1.268-.4 1.938-.3.495.07.953.23 1.348.545.522.413.815.963.922 1.61.046.272.063.55.064.827l.004 3.263-.006.188c-.015.172-.118.285-.293.287a31.63 31.63 0 0 1-1.193 0c-.206-.003-.312-.125-.314-.34l-.003-3.49c-.002-.54-.432-1.032-.95-1.106-.602-.085-1.15.232-1.313.77a1.225 1.225 0 0 0-.044.342l-.002 3.37-.018.2c-.035.17-.125.253-.296.255a39.67 39.67 0 0 1-1.195 0c-.172-.002-.27-.097-.302-.266l-.01-.2V3.906l.013-.2c.034-.166.13-.254.297-.256h1.09c.15 0 .23.094.265.243zm10.952-.03c1.18-.497 2.302-.465 3.34.312.51.383.77.94.874 1.565a5.04 5.04 0 0 1 .062.812l.003 3.3-.004.175c-.013.172-.117.285-.293.287-.396.007-.796.008-1.193.001-.216-.003-.315-.128-.315-.366l-.004-3.397a1.142 1.142 0 0 0-1.175-1.188c-.578.026-1.017.38-1.12.914l-.014.227v3.357l-.017.2c-.034.17-.125.253-.296.255-.397.006-.797.006-1.193 0-.174-.002-.272-.095-.305-.266l-.01-.16V3.854l.012-.146c.035-.165.13-.254.296-.256a39.46 39.46 0 0 1 1.088 0c.145-.001.194.05.265.21zM134.2 35.74c-.613-.433-1.467-1.175-1.13-1.973.278-.66 1.73-2.43 2.426-2.818.628-.354 1.483.388 1.844.64 1.913 1.408 4.008 2.274 6.462 2.274 2.273 0 3.647-.903 3.647-2.383v-.073c0-1.408-.866-2.13-5.092-3.212-5.1-1.3-8.375-2.708-8.375-7.726v-.072c0-4.585 3.683-7.617 8.845-7.617 3.07 0 5.74.794 8.014 2.238.615.36 1.828 1.3 1.23 2.202-.832 1.25-1.613 2.16-2.414 2.66-.46.286-1.16-.24-1.593-.493-1.842-1.083-3.575-1.697-5.31-1.697-2.13 0-3.25.975-3.25 2.202v.07c0 1.66 1.083 2.203 5.452 3.32 5.125 1.336 8.015 3.177 8.015 7.582v.072c0 5.02-3.826 7.834-9.278 7.834-3.32.002-6.68-1.01-9.495-3.03z"/></svg> "Home - Ouders van Nu")
Alles over de hielprik bij pasgeboren baby's
Als je baby pas een aantal dagen oud is, krijgt hij al zijn eerste prik: de hielprik. Wat is de hielprik en waarom is het zo belangrijk dat die prik bij je kind wordt afgenomen?
Wat is de hielprik?
De hielprik is een screeningstest voor pasgeboren baby’s om 27 ernstige, zeldzame ziektes op te sporen. Hoe eerder deze ziektes worden opgespoord, hoe beter. Je baby krijgt een prikje in zijn hiel en vervolgens worden een paar druppels bloed afgenomen en onderzocht. De hielprik is niet verplicht, maar bijna alle ouders in Nederland laten de hielprik wel uitvoeren: meer dan 99 procent.
Waarom een hielprik?
Dankzij de hielprik kunnen inmiddels 27 zeldzame ziektes – waarvan de meeste erfelijk zijn – worden opgespoord bij baby’s. Denk aan stofwisselingsziektes, een ziekte aan de schildklier (ziekte van Hashimoto), ziekte aan de bijnieren (ziekte van Addison), erfelijke bloedarmoede (sikkelcelziekte en thalassemie) en taaislijmziekte. Deze ziektes werden vroeger pas ontdekt als er bij kinderen al veel lichamelijke schade was aangericht en er niets meer aan gedaan kon worden. Dankzij de hielprik worden deze ziektes nu al op heel jonge leeftijd ontdekt. Zo kan een kind, als hij zo’n zeldzame erfelijke ziekte blijkt te hebben, meteen behandeld worden. Met medicijnen en/of een dieet kan het kind dan alsnog een goed leven hebben of de gevolgen van de ziekte kunnen minder ernstig zijn.
Wanneer wordt de hielprik afgenomen?
Om de ernstige, zeldzame ziektes zo snel mogelijk op te sporen, wordt de hielprik al in de eerste week na de geboorte afgenomen. Wie de hielprik komt afnemen, verschilt per gemeente. Meestal is dit een medewerker van de Jeugdgezondheidszorg (het consultatiebureau), maar soms kan het ook de huisarts of verloskundige zijn. Hij of zij komt bij je thuis om de hielprik bij de baby af te nemen. Ligt je kind nog in het ziekenhuis, dan wordt de hielprik daar afgenomen.
Als er na zeven dagen na de geboorte nog niemand is langs geweest om de hielprik af te nemen, moet je meteen contact opnemen met de Dienst Vaccinvoorziening en Preventieprogramma’s in jouw regio.
Bijzondere situaties
Bij de meeste premature baby’s of zuigelingen wordt de hielprik op de gewone manier gedaan. In zeldzame gevallen kan dat niet, vanwege complicaties of als de hiel in het gips zit. In dat geval wordt er bloed afgenomen via een navellijn of handrugvene. Hoe dan ook wordt de hielprik bij alle baby’s in de eerste dagen na de geboorte afgenomen, zolang de ouders hier toestemming voor geven. Als kinderen op oudere leeftijd in Nederland komen wonen, kan een kind tot de leeftijd van zes maanden een hielprik krijgen.
Lees meer: 10x bijzondere weetjes over de navelstreng
Hoe gaat de hielprik in zijn werk?
De persoon die de hielprik komt afnemen bij je baby, heeft een prikapparaatje en een hielprikkaart met filtreerpapier bij zich. Vaak wordt het voetje van je baby eerst even warm gemaakt door erover te wrijven of er handwarm vocht washandje op te houden. Dit zorgt voor een betere bloeddoorstroming en een grotere kans dat er maar een keer geprikt hoeft te worden om voldoende bloed te hebben voor onderzoek.
De hoeveelheid bloed die wordt afgenomen is overigens maar een klein beetje. Je baby krijgt een prikje in zijn hiel waar het bloed uitkomt. Dat wordt opgevangen op de hielprikkaart. De gegevens van je kind komen hier ook op te staan. De kaart wordt naar een laboratorium gestuurd en daar onderzocht.
Doet de prik pijn?
Het prikje kan best even zeer doen voor je baby en waarschijnlijk zal hij even huilen. Dit kan ook van de schrik zijn. Je kunt je baby zelf vasthouden, dan kun je je baby meteen troosten.
Waarom wordt er in de hiel geprikt?
In de hiel zijn kleine bloedvaten (haarvaten) het makkelijkst te vinden. De hiel is daarom een veilige en makkelijke plek om door middel van een prik voldoende bloed weg te halen voor het onderzoek. Daarom wordt het bloed bij de hiel geprikt.
De uitslag en betrouwbaarheid
Na ongeveer vijf weken krijg je een brief als alle uitslagen goed zijn. Overigens betekent het niet dat een goede uitslag honderd procent garantie geeft dat er niets mis is met de gezondheid van je kind. Als er een afwijkende uitslag wordt ontdekt, neemt de huisarts zo snel als mogelijk contact met je op voor een vervolgonderzoek. Het kan ook gebeuren dat de uitslag onduidelijk is. Dan zal er opnieuw een hielprik bij je baby moeten worden genomen.
De hielprikkaarten worden een jaar bewaard in het laboratorium, zodat ze opnieuw onderzocht kunnen worden als dat nodig is. Daarna worden de kaarten nog eens vier jaar bewaard bij het RIVM (het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu). Kaarten die ouder zijn dan vijf jaar, worden jaarlijks vernietigd.
Zijn er kosten aan verbonden?
Een hielprik laten uitvoeren is gratis. Is er een vervolgonderzoek nodig? De kosten hiervan vallen onder je zorgverzekering. Het eigen risico van jouw zorgverzekering geldt niet voor kinderen die jonger zijn dan achttien jaar. Als je hier meer vragen over hebt, kun je het beste contact opnemen met je zorgverzekeraar. Zorgverzekering baby 2019: waar moet je op letten?
-
![ByKay X Prénatal limited bouclé draagzak]()
ByKay X Prénatal limited bouclé draagzakEen echte eyecatcher! -
![Nijntje x Little Dutch wagenspanner]()
Nijntje x Little Dutch wagenspannerEenvoudig te bevestigen op iedere kinderwagen -
![Compacte buggy]()
Compacte buggySuper eenvoudig om met je kindje op pad te gaan -
![WOW bag luiertas Ella]()
WOW bag luiertas EllaKlassieke luiertas gemaakt van vegan leather -
![Houten loopfiets 4-in-1]()
Houten loopfiets 4-in-1Kan als twee- en als driewieler gebruikt worden
Gehoortest
De persoon die de hielprik komt doen bij je baby voert vaak ook een gehoortest uit. Deze screening is ook gratis. Als je nog in het ziekenhuis ligt, zullen beiden testen daar plaatsvinden. Lees hier meer informatie rondom de gehoortest.
Bronnen: RIVM, PNS, Opvoedinformatie, De Verloskundige
Dit artikel is tot stand gekomen en goedgekeurd door artsen en andere (medische) deskundigen van het Ouders van Nu expertteam.
