Wat zijn smetplekken?
Veel baby's krijgen er wel een keer last van: smetplekken. Een smetplek is huiduitslag waarbij de huid rood, geïrriteerd en vaak ook nattig is. Smetplekken komen vooral voor in plooien van de huid. Bij baby's komen ze bijvoorbeeld vaak voor in de plooien van de nek, bij de liezen, onder de oksels, in de knieholtes, in de navel of achter de oren. Het kan ook op de billen voorkomen, dan wordt het ook wel luieruitslag genoemd.
Smetplekken zijn niet gevaarlijk en niet besmettelijk, maar kunnen wel vervelend zijn voor je baby. Smetplekken kunnen irriteren en jeuken. Daarnaast ruikt het meestal niet zo fris. Gelukkig is dit kwaaltje goed te behandelen.
Voorkom smetplekken door je baby goed af te drogen: deze populaire hydrofieldoeken zijn super absorberend
Zo herken je een smetplek
Bij smetplekken is de huid rood en geïrriteerd; het kan eruitzien als een schaafwond of een schrale plek, maar dan nattig. De geïrriteerde huid ruikt meestal muf. Vaak gaat het om plekken in een huidplooi.
Als je twijfelt of je baby een smetplek heeft, ga dan langs bij de huisarts. Er zijn namelijk ook andere soorten huidaandoeningen die erop lijken, zoals eczeem of een schimmelinfectie. Die moeten op een andere manier behandeld worden.
Lees ook: Zo verzorg je de tere huid van je baby
Oorzaak smetplekken
Smetplekken ontstaan als de huidbarrière beschadigd raakt. De huidbarrière kun je vergelijken met een muur van 'huidstenen' die met 'cementvet' aan elkaar zijn geplakt. Door wrijving, in combinatie met warmte en vocht (bijvoorbeeld door zweten), zijn de stenen van de muur minder stevig aan elkaar geplakt. Door die verstoorde huidbarrière, is de huid gevoeliger voor schimmelinfecties of bacteriën, waardoor smetplekken verergeren.
Het is dus niet gek dat smetplekken vooral voorkomen in huidplooien: op deze plekken wrijft de huid langs elkaar en kan het warm en broeierig zijn. In huidplooien kan ook makkelijk vocht achterblijven, bijvoorbeeld als je je baby niet goed hebt afgedroogd nadat hij in bad of onder de douche is geweest. Smetplekken kunnen ook ontstaan als je baby veel kwijlt, melk spuugt of vaak morst met drinken. Als er zo melk of kwijl onder zijn kin of in de hals of nek terechtkomt, kan de huid daar geïrriteerd raken. Ook door zweet of urine/ontlasting kan een smetplek ontstaan. Bij baby's komt het dan ook vaak voor op de huid die onder de luier zit: in de liezen, schaamstreek en rondom de billen.
Lees ook: Babyverzorgingsproducten alle do's en dont's op een rij
Smetplekken bij je baby voorkomen
Smetplekken kun je voorkomen door de huid van je baby zo droog en schoon mogelijk te houden. Deze tips helpen daarbij:
Goed afdrogen: droog je baby na het douchen of badderen altijd goed af. Gebruik hiervoor bijvoorbeeld een hydrofiele luier, die is lekker zacht en absorbeert vocht goed.
Gevoelige plekken: besteed bij het afdrogen extra aandacht aan de huid in de nek, achter de oren, in de liezen en onder de kin en oksels. Dep huidplooien goed droog.
Zinkzalf smeren: denk je een rood plekje in de huidplooi te zien of lijkt het wat geïrriteerd? Smeer er een laagje zinkzalf op. Zink beschermt de huid tegen vocht en draagt bij aan het herstel.
Kwijl of gespuugde melk schoonmaken: kwijlt je baby veel of geeft hij een mondje melk terug? Maak zijn kin en nekplooien daarna goed schoon en droog. Als kwijl of melk in de huidplooien achterblijft, kan de huid gaan irriteren.
Lees ook: Hydrofiele luiers, waarom je niet zonder kunt
Smetplekken en luieruitslag
Als je een smetplek bij de lies, billen of schaamstreek van je baby ziet, denk je misschien meteen aan luieruitslag. Dat klopt ook, want luieruitslag is een vorm van smetplekken. Luieruitslag ontstaat doordat je baby vaak een luier draagt en de huid van je baby steeds in contact komt met poep en urine. De bijtende stoffen in urine en ontlasting irriteren de huid bij de lies, billen of schaamstreek, waardoor de babyhuid op den duur beschadigd kan raken. De luier die langs de huid wrijft, maak dit nog erger. Het gevolg: je kind krijgt last van luieruitslag bij de lies, billen of schaamstreek.
Bij heel erge luieruitslag kan een baby open wondjes krijgen. Het lijkt dan alsof hij kapotte billen heeft. Bijna alle kinderen hebben wel eens last van luieruitslag. Vooral als ze diarree hebben. Gelukkig is luieruitslag goed te behandelen.
Lees ook: 7 tips hoe je luieruitslag kunt voorkomen
Doen smetplekken pijn?
Vaak merkt je baby er weinig van als hij een smetplek heeft, in principe doet het geen pijn. Maar in sommige gevallen kan je baby er wel last van hebben, zeker als het gaat om een grote of ernstige smetplek die erg nat is. De plek kan gaan jeuken of er kunnen pijnlijke kloofjes ontstaan. Daarom is het belangrijk om de smetplek te behandelen, zodat het niet erger wordt en snel weer wegtrekt.
Smetplekken behandelen
Zie je een beginnende smetplek bij je baby, dan helpt het vaak om de huid op die plek zo goed mogelijk droog te houden. Zo voorkom je dat de smetplek echt doorzet.
Zie je bij je baby al een duidelijke smetplek? Dan kun je die behandelen met zinkzalf of een zalf met de stof zinkoxide. Deze zalven hebben een indrogend effect en leggen een beschermende laag over de plek, waardoor je baby's huid rustig kan herstellen. Zorg er verder voor dat je de plek goed drooghoudt.
Gebruik geen zalf met alcohol of parfum om de plek in te smeren. Dit irriteert de huid, waardoor het probleem juist erger wordt. Als de smetplek na het smeren van de zalf niet verdwijnt, neem dan contact op met de huisarts. Soms is een antischimmel- of eczeemcrème nodig om de plek te behandelen.
Lees ook: Zinkzalf, waar helpt dit 'wondermiddel' allemaal tegen?
Tips bij smetplekken
Nog een aantal tips om een smetplek bij je baby snel te verminderen:
Voldoende luchten
Zo kan de huid drogen en herstelt het zich sneller. Laat bij luieruitslag die luier dus af en toe even uit.Vaker verschonen
Een huid met smetplekken is sneller geïrriteerd door zweet of urine. Geef je baby daarom wat vaker dan normaal een schone luier.Voorkom wrijving en druk
Probeer wrijving van de huid zoveel mogelijk te voorkomen. Trek je baby bijvoorbeeld geen strakke kleding aan.Zorg voor verkoeling
Een ernstige, natte smetplek kan vervelend zijn voor je baby. Leg bij een natte smetplek een koud kompres of natte doek op de geïrriteerde huid. Dit zorgt voor verkoeling van de plek.Gebruik talkpoeder of Sudocrem
Strooi een beetje talkpoeder of smeer wat Sudocrem op de smetplek. Dat geeft verkoeling en helpt de huid droog te houden. Let wel op dat het talkpoeder niet geparfumeerd is en bij de Sudocrem niet een te dikke laag.Gebruik scheurlinnen
Scheurlinnen is een stuk katoenen stof, dat je in de huidplooi kunt leggen. Zo kan de huid niet meer tegen elkaar wrijven en wordt vocht goed opgenomen. Pas wel op dat je baby het stuk linnen niet in zijn mond stopt.
Lees ook: Waarom je je baby beter niet elke dag in bad kunt doen
Wanneer naar de huisarts?
Smetplekken zijn niet ernstig en gemakkelijk te behandelen. Als je de smetplekken goed verzorgt, verdwijnen ze meestal weer snel. Als de smetplekken na vijf dagen niet verdwijnen of juist erger worden, kun je het beste contact opnemen met de huisarts of een dermatoloog. Misschien gaat het niet om een smetplek, maar is er sprake van een schimmelinfectie, psoriasis of eczeem, wat op een andere manier behandeld moet worden.
Heeft je kind huiduitslag? Check hier onze rode vlekkenwijzer.
Fijne producten om smetplekken te verminderen:
/865b83d9fb7642d587ba99883609317d/image.jpg)
/3e30ed6a5dae447d8dfb0088eb00f0dd/image.jpg)
/2180c78dabb94f6e864509779cc44b4c/image.jpg)
Bron: Elodie Mendels – Erasmus MC – Sophia Kinderziekenhuis
