BabyOpvoeden & ontwikkeling

Verlatingsangst bij je baby: dit kun je doen

Verlatingsangst eenkennigheid baby Getty Images
Getty Images
Leestijd 6 minuten
Lees verder onder de advertentie

Verlatingsangst hoort erbij

Iedere baby krijgt vroeg of laat last van eenkennigheid en verlatingsangst. Dit zijn normale fasen in de ontwikkeling. Eenkennigheid en verlatingsangst zijn vaak op z'n hevigst tussen de 8 en 18 maanden. Je merkt het doordat je kind gaat huilen als vertrouwde mensen, zoals jij of je partner, even weggaan. Bijvoorbeeld als je je kind naar het kinderdagverblijf brengt of als je zijn slaapkamer uit loopt. De ene baby heeft meer last van eenkennigheid en verlatingsangst dan de andere.

Wat is eenkennigheid?

Eenkennigheid betekent dat je baby zich hecht aan één of twee personen. Meestal zijn dit de ouders of verzorgers. Jullie bieden hem structuur en geven hem aandacht. Je baby voelt zich daardoor veilig bij jullie. Op anderen kan hij juist angstig reageren. Eenkennigheid wordt ook wel vreemdenangst genoemd. Het kan voorkomen bij een baby van 3 of 4 maanden, maar meestal begint het bij baby's die tussen 6 maanden en 9 maanden oud zijn. De piek ligt vaak tussen de 10 en 18 maanden. Sommige kinderen hebben hier veel last van, bij andere is het een stuk minder aanwezig.

Wat is verlatingsangst bij een baby?

Het woord zegt het al: verlatingsangst betekent dat je baby bang is dat je hem verlaat en niet meer terugkomt. Hij barst in huilen uit als vertrouwde mensen uit het zicht verdwijnen of aanstalten maken om weg te lopen. Ook verlatingsangst bij een baby begint vaak tussen de 6 en 9 maanden. En ook hier ligt de piek tussen de 10 en 18 maanden. Verlatingsangst wordt ook wel scheidingsangst genoemd.

Lees verder onder de advertentie

Oorzaken verlatingsangst

Verlatingsangst is er vaak plotseling. Kon je je kind eerst nog zonder problemen bij de oppas achterlaten, nu huilt hij dikke tranen als jij of je partner weggaat. Je baby krijgt tussen de 6 en 9 maanden door dat hij en zijn ouders aparte mensen zijn en dat jullie hem kunnen verlaten. Hij snapt daarentegen nog niet dat je weer terugkomt nadat je weg bent gegaan. En ook niet dat ook onbekenden mensen te vertrouwen zijn. Al met al behoorlijk spannend om achtergelaten te worden. Zeker bij gezichten die niet vertrouwd zijn, zoals een nieuwe crècheleidster.

Lees ook: Dit gebeurt er nog meer met je baby als hij 6 maanden oud is.

Hoe herken je verlatingsangst bij een baby?

Kun je een of meerdere van onderstaande symptomen aanvinken? Grote kans dat het om verlatingsangst gaat.

Lees verder onder de advertentie
  • Je baby barst in huilen uit als jij uit zijn zicht bent. Dit kan plotseling het geval zijn: voorheen kon je je kind gewoon achterlaten bij de opvang of oppas.

  • De tranen houden op als hij jou weer ziet.

  • Je baby is aanhankelijk, vooral als er onbekende mensen bij zijn.

  • Je baby slaapt onrustiger dan voorheen.

Verlatingsangst en eenkennigheid: het is een fase

Als je er middenin zit, lijkt er soms geen einde te komen aan de verlatingsangst en eenkennigheid. Maar echt: het zijn fasen. Verlatingsangst en eenkennigheid zijn op sommige momenten heviger dan op andere. Ze zijn meestal volledig verdwenen wanneer je kind 3 jaar oud is. Je kind kan steeds beter tegen een korte scheiding van jullie of andere vertrouwde personen in zijn omgeving. Hij begrijpt dat je terugkomt en dat ook anderen te vertrouwen zijn.

Lees ook: Eenkennigheid bij baby: zo ga je ermee om

Lees verder onder de advertentie

Verlatingsangst en slapen

Veel baby's gaan in periodes van verlatingsangst slechter slapen. Je baby kan bijvoorbeeld alleen in slaap vallen als jij naast zijn bed zit. Of hij valt ineens niet meer zelfstandig in slaap of wordt 's nachts in paniek wakker. Het werkt ook andersom: in periode van slaapregressies kan je baby extra last krijgen van verlatingsangst. Kijk dan ook niet gek op als hij last heeft van:

  • Verlatingsangst bij 8 maanden.

  • Verlatingsangst bij 12 maanden (1 jaar).

  • Verlatingsangst bij 18 maanden.

  • Verlatingsangst bij 24 maanden (2 jaar).

Dit zijn momenten waarop vaak een slaapregressie plaatsvindt. Een aantal tips die in tijden van verlatingsangst kunnen helpen bij het slapen:

Lees verder onder de advertentie
  1. 01.

    Probeer vast te houden aan jullie vertrouwde bedritueel. Ga niet opeens iets anders proberen. Dat is alleen maar verwarrend.

  2. 02.

    Zorg dat hij je nog hoort als je zijn slaapkamer verlaat, door wat te rommelen of te zingen op de gang.

  3. 03.

    Heeft je baby het moeilijk? Loop om de paar minuten even binnen en aai hem over zijn bolletje, zonder hem uit bed te halen. Maak de periodes dat je wegblijft steeds wat langer en je zult zien dat je kind vanzelf lekker in slaap valt en meer vertrouwen krijgt.

Lees ook: Alle mogelijke slaapproblemen bij baby's op een rij, plus tips.

Wel of niet laten huilen?

Geen enkele ouder hoort zijn kind graag huilen, maar van gebroken nachten wordt niemand gelukkig. Moet je een baby meteen troosten of verwen je hem dan? Een dilemma waar veel tegenstrijdige meningen over zijn. Hoe zit het nu, wel of niet laten huilen?

Lees verder onder de advertentie

Wat doe je bij verlatingsangst?

Verlatingsangst kan frustrerend zijn voor ouders. Want hoewel het schattig is dat je kind alleen maar bij jou wil zijn, is het soms ook vermoeiend. Onthou dat het vanzelf weer overgaat, maar neem de angst wel serieus. Dit doe je door je kind te troosten als hij bang is, zodat hij zich veilig voelt. Realiseer je aan de andere kant ook dat je kind goed aanvoelt als jij moeite hebt met deze angst en er krampachtig mee omgaat. Je kind wordt daardoor bevestigd in zijn angst. Ga daarom troostend, maar ook kordaat met de angst om.

Heeft je kind het moeilijk met het afscheid op de crèche, hou het dan juist kort. Geef je kind een knuffel om hem te troosten, maar ga dan ook echt weg. Ga niet steeds terug om te kijken hoe het gaat; dan maak je het voor je kind alleen maar moeilijker. Als je je zorgen maakt, kun je de leidster na een halfuurtje bellen. Grote kans dat je kind alweer vrolijk aan het spelen is.

Meer tips bij verlatingsangst bij je baby

  • Speel regelmatig het kiekeboe-spel. Ga uit het zicht van je baby staan en kom steeds tevoorschijn terwijl je 'Kiekeboe!' zegt. Zo leert je kind spelenderwijs dat je altijd terugkomt, ook al ziet hij je even niet.

  • Zet je kind in de box en ga in een andere kamer iets doen, terwijl je wel met hem blijft praten of voor hem zingt. Door het vertrouwde geluid van je stem leert hij dat alleen zijn zo eng nog niet is.

  • Kom je je kind weer ergens ophalen, begroet hem dan uitgebreid en extra enthousiast.

  • Is je kind een dreumes en begrijpt hij wat je zegt, leg dan uit wat je gaat doen als je even weg moet. Bijvoorbeeld: 'Ik moet boven even wat pakken.' Kom je de trap weer af, dan krijgt je kind vertrouwen dat je weer terug zult komen als hij even alleen is.

  • Neem altijd afscheid met dezelfde rituelen. Doe op de crèche bijvoorbeeld bij binnenkomst altijd alles in dezelfde volgorde. Geef je kind tot slot een dikke knuffel of kus, zeg dat je hem straks weer komt ophalen en ga dan resoluut weg. Verdwijn nooit 'opeens'.

Lees verder onder de advertentie

Lees ook: Vanaf welke leeftijd kun je je kind alleen thuislaten?

Bronnen: Nederlands Jeugdinstituut, Slaaptipsvoorbabys.nl