De man moet gewoon het geld verdienen

Extra vaderschapsverlof? Nederlandse mannen kunnen het op hun buik schrijven, zo is besloten in de politiek. En dat zit Peter best hoog… ‘2017, hallo! Langer verlof is goed voor iederéén.’

Er was een tijd dat Nederland het supergoed deed en zelfs vooropliep op allerlei gebieden. Vrouwenemancipatie, homorechten, noem maar op. Jeetje, wat waren we goed bezig. Wat waren we vooruitstrevend! En wat waren we tevreden met onszelf, want vervolgens zijn we achterover gaan leunen en hebben we geen stap meer gezet. Nu staan we wat betreft zaken als vaderschapsverlof nagenoeg achteraan en maken we geen aanstalten om daar verandering in te brengen. Sterker nog, de VVD heeft ervoor gezorgd dat dit de komende tijd ook zeker niet gaat gebeuren.

Geschreven door

Peter Nilsson

Aaaaargh

Ja, beste lezer, het zit me hoog. Er werd aan het vaderschapsverlof gesleuteld, er leek voorzichtig verbetering te komen en toen zei de VVD: ‘Weet je wat, we doen het niet.’ En dat, zo lijkt het, was dat. Frustrerend om meerdere redenen, de ergste is dat het überhaupt om een kleine verbetering zou zijn gegaan. In Nederland krijg je als man namelijk twee dagen betaald verlof als je kind wordt geboren. Twee dagen is, mocht je moeite hebben met tijd inschatten, ook wel te omschrijven als een weekend en weekenden zijn, weten we, altijd veel te kort. Vooral omdat die twee dagen niet eens bedoeld zijn om daadwerkelijk tijd met je kind door te brengen.

Dag één, dag twee

Nee, dat is nergens voor nodig. Wat wel nodig is, zijn bouillon en crackers voor moeder-de-toekomstige-vrouw (die mag je haar brengen terwijl ze baart) en koffie voor de kraamvrouw en eventuele gasten. Dat is dag één van je verlof. Vervolgens is het kind er en moet er aan het paperwork worden gedacht. Op dag twee van zijn verlof sjokt hij dus nerveus (maar mannelijk!) naar het gemeentehuis, hopend dat hij geen spelfouten maakt en de tweede naam van zijn baby, die er net een paar uur is, niet vergeet in te vullen op het formulier.

En weer aan het werk

Meer kan er toch zeker niet van hem worden verwacht? De volgende dag mag hij dus weer met koffer op pad, het werkende leven in. Vrouw regelt de zaken thuis, dat is tenslotte haar domein, terwijl hij centjes gaat verdienen voor zijn nieuwe huisgenoot, met wie hij eigenlijk nog niet echt kennis heeft kunnen maken. Maar ach, dat doet hij toch zeker over een jaar of vijftien wel, als hij hem zijn eerste biertje geeft en hem vertelt over meisjes (‘mysterieuze wezens, jongen…’).

In welke tijd leven we?

Sta me toe even te huilen om de huidige staat van onze samenleving. Dat het verlof in 2019 van twee dagen uitgebreid zou worden naar zes dagen (één dag calamiteitenverlof voor de bevalling zelf en drie extra dagen vaderschapsverlof), vond ik meer een klap in het gezicht dan iets om echt te vieren, maar vooruit, baby steps… Toen zag de VVD de rekening en hebben ze er een streep door gezet. Een breekpunt van gemaakt, zelfs. Want: ‘Te controversieel’ en ook ‘Nu niet nodig.’

Controversieel?!

Blijkbaar wordt er op zo’n moment niet even voorbij onze grenzen gekeken. Er zijn namelijk genoeg landen waar het anders (beter) is geregeld dan in Nederland en waar dit ontzettend goed blijkt te werken. Rutte en co hoeven niet eens ver te kijken, want deze landen (zoals Denemarken) liggen op spuugafstand. Ruim verlof voor vaders, of een verlof dat is te verdelen tussen beide ouders, blijkt goed voor iedereen. Het kost misschien eerst even wat meer, maar het is een investering in je volk van nu en van straks.

Maar is het dan echt nodig?

Dat het voor vrouwen moeilijker is om in het bedrijfsleven aan de top te komen en te blijven, weten we allemaal. In Nederland hebben maar verdomd weinig vrouwen een hoge functie. Erg, maar extra schrijnend wanneer je bedenkt dat we stikken van de vrouwelijke studenten en promovendi. Ze zijn er dus wel, maar op weg naar de top komen ze duidelijk meer obstakels tegen dan mannen. Eén daarvan (en niet een onbelangrijke) is dat ze de opvoeding van de kinderen in hun schoot geworpen krijgen. Vaarwel carrière, want nu ben je moeder. Al je tijd is nu voor je kind. Moet ook wel, want van alle Europese landen brengt alleen de Oostenrijkse vader minder tijd met zijn kind door dan de Nederlandse. De Nederlandse moeder komt het huis dus niet meer uit en de Nederlandse vader komt er niet meer in.

Maar dat hoort toch zo?!

Het idee dat dit de natuurlijke verdeling is, zit diep, bij zowel mannen als vrouwen. Toen mijn vrouw zwanger was van onze eerste, werkte ik bij een bedrijf met bijna alleen maar vrouwen. Ik zat tijdens de lunch te klagen over die bespottelijke twee dagen ‘verlof’ en toen zei een van hen: ‘Ja, maar de man moet toch ook gewoon het geld verdienen, of begrijp ik het nu verkeerd?!’ Mijn. Hemel. Vervolgens kreeg ik gedoe toen ik de week na de geboorte wilde vrij nemen. ‘Kan dat niet een week later? Dat komt echt beter uit… En de kraamhulp is er nu sowieso nog, dus… (dus wat heb je überhaupt thuis te zoeken?).’

Beter voor iedereen

De politiek kijkt uiteraard naar het kostenplaatje, met het idee dat mannen simpelweg de economie draaiend moeten houden. Ze zien niet in dat goed ouderschapsverlof noodzakelijk is voor iedereen en dat iedereen er profijt van zal hebben. Mannen die langer verlof hebben, worden en blijven over het algemeen namelijk meer betrokken vaders en zullen na het verlof vaker parttime gaan werken. Kinderen met een betrokken vader maken een betere algemene ontwikkeling door en leren meer verschillende vaardigheden. Ook leuk voor kinderen (en hun ouders): het aantal echtscheidingen zal dalen, want de taken in het huis/gezin worden op natuurlijke wijze beter verdeeld. Als je niet ziet wat de ander allemaal doet (omdat je op je werk zit), heb je daar tenslotte ook minder begrip voor. En vrouwen? Zij zullen vaker de kansen krijgen op de arbeidsmarkt die ze nu worden ontnomen. Het is dan niet meer vanzelfsprekend dat één van de twee, zodra er kinderen komen, uit de running zal zijn. Dat oude argument, dat vrouwen al zo lang in de weg staat, is dan dus eindelijk niet meer te gebruiken.

Geen luxe, maar noodzaak

Even doorbijten dus voor Den Haag, want het zal inderdaad wel wat kosten om het model om te bouwen, maar ruim vader(/ouder)schapsverlof zal zich ruimschoots en op allerlei manieren terugbetalen. De onderzoeken zijn al gedaan en de resultaten liegen er niet om. Kom op Rutte, bouw een model met een ruim verlof dat door de ouders zelf verdeeld kan worden. Dit klinkt als luxe, als iets moois om naartoe te werken als einddoel op de weg naar gelijkheid, maar dat is het niet. Het is een noodzakelijk beginpunt, want zonder deze aanpassing komen we nergens. We hebben in Nederland lang genoeg stilgezeten en het is hoog tijd (2017! Hallo!) dat de maatschappij wordt omgebouwd tot één waarin mannen en vrouwen dezelfde mogelijkheden hebben en niemand wordt benadeeld. Bouwen op een basis die totaal ongelijk is, zoals nu, is kansloos. Elke peuter met een blokkendoos weet dat, maar ja, hun vaders zaten op kantoor. Zij hebben die torens niet zien instorten.